Forum

Brieven kunnen worden geredigeerd c.q. ingekort. Over (niet-)plaatsing wordt niet gecorrespondeerd.

In VPRO Gids #35 staat een aardig artikel waarin Roland Duong de nature-nurture-relatie bespreekt (p. 14, ‘Genengekte’). Hij las het boek van psycholoog Robert Plomin waarin staat dat ‘DNA ons bestemt; nature dus in plaats van nurture’. Wat Plomin in zijn boek, dacht ik, vooral wil laten zien, is dat op grond van onderzoek relevante informatie over genen (nature) kan worden verkregen. Plomin was geïnteresseerd in de vraag of het mogelijk is een betrouwbare procedure te ontwikkelen om DNA-verschillen, die verantwoordelijk zijn voor de genetische aanleg van psychologische eigenschappen, te identificeren. Plomin zegt nu dat deze DNA-verschillen inderdaad zijn gevonden. Dit was het resultaat van een internationale samenwerking tussen honderden onderzoekers. Zij onderzochten bij duizenden mensen heel kleine verschillen, die Plomin typeert als ‘polygenic scores’. De gedachte is dat die scores kunnen worden gebruikt om psychologische verschillen tussen mensen te voorspellen. Plomins onderzoek is wellicht baanbrekend, maar nog lang niet afgerond. Het voorspellen van psychologische verschillen tussen mensen blijkt erg gecompliceerd, ook omdat sommige eigenschappen meer worden beïnvloed door de genetica dan andere. Bovendien is het potentieel (of de aanleg) van de jongste kinderen nauwelijks vast te stellen. En dan is de vraag wat genen eigenlijk doen. Genen hebben een essentiële functie. Een gen voor intelligentie, voor taalgevoel of voor acteertalent is echter, zover ik weet, nog nooit waargenomen. Genen vormen een klein deel van het DNA en het enige wat ze doen is eiwitten produceren. Vooral van belang zijn regulatoreiwitten, die bepalen of eiwitten worden gebruikt of niet en die beïnvloeden of eiwitten tot ‘expressie’ komen. Ingewikkelde processen die bepalen welk soort eiwitten, waar de hele menselijke ontwikkeling op is gebaseerd, wordt geproduceerd. Tja, geen eenvoudig verhaal, en een toevallige combinatie van genen van vader en moeder (van beiden krijgt het kind slechts de helft) is de basis van de voor elk individu unieke ontwikkeling.

JO NELISSEN, UTRECHT

In VPRO Gids #38 las ik in het interview met Armando Ianucci (p. 22, ‘Kleurenblinde casting’) wat hij zei over het belang van humor. Daarbij dacht ik aan de niet-aflatende strijd (vaak ook letterlijk) tussen religieuze en niet-religieuze mensen. Zouden religieuze mensen, ook fanatieke, gevoel voor humor kunnen hebben? Als het antwoord ‘ja’ is, waarom zijn er dan geen religieuze stand-upcomedians die de ongelovigen met gelijke munt terugbetalen? Als je iemand aan het lachen maakt, wordt het voor diegene moeilijker om agressief te blijven. Misschien zou dat iets meer begrip genereren voor elkaar. Kijk eens wat vaker in de spiegel, en niet alleen bij de kapper.

JOHAN BOGAARDS, GOUDA

Prima idee van VPRO Tegenlicht om acht mensen uit vitale sectoren bijeen te brengen om te brainstormen over de vraag wat Nederland moet doen om een tweede coronagolf door te komen (VPRO Gids # 37, p.10, ‘Onmisbaar aan tafel’). Het is volkomen terecht dat een IC-verpleegkundige, een ambulant verpleegkundige, een vuilnismedewerker, een docent, een liefdadigheidsmedewerker, een politieagent, een militair en een veehouder tot de Top der Onmisbaren worden gerekend. Als beoefenaars van cruciale beroepen zorgen zij er tenslotte voor dat de maatschappij in tijden van nood blijft functioneren. Zullen we ze daarom voortaan maar Neerlands hoop in bange dagen noemen? Of, nog beter: Neerlands hoop in alle dagen? Misschien moeten we ze zelfs als de toekomstige G8 zien. Op hun schouders drukken immers veel zwaardere lasten dan op die van de regeringsleiders van de geïndustrialiseerde landen. Het is alleen jammer dat dit vooralsnog niet uit hun beloning blijkt.

ALBERT KORT, ’S-HEER HENDRIKSKINDEREN