Forum

Brieven kunnen worden geredigeerd c.q. ingekort. Over (niet-)plaatsing wordt niet gecorrespondeerd.

In ‘Forum’ #41 schrijft Elly Mönnichmann dat het item over lezen in Zondag met Lubach op 27 september niet deugt. Arjen Lubach en zijn redactie verwarren leesplezier met leesnut. Ook wordt er volgens haar op scholen tegenwoordig te weinig aandacht besteed aan 'begrijpend lezen', een onderwerp waar zij ‘redelijk wat’ vanaf weet. Ze kondigt aan voortaan ‘met wantrouwen’ naar Arjens kritiek en onthullingen te zullen kijken. Ik sla de gids er nog eens op na en lees op zondagavond bij de aankondiging van Zondag met Lubach: ‘satirische latenightshow’. Elly heeft gelijk, begrijpend lezen is niet iedereen gegeven.

RON ALBERTS, DEN HAAG

Zondag 18 oktober. Niet voor het eerst gaat Tegenlicht over het schenden van onze privacy en het datamisbruik door Big Tech (zie ook VPRO Gids #42, p. 14, ‘Hier met die data’). Maar ook niet voor het eerst gaat Tegenlicht uit van de premisse dat Big Tech een onontkoombaar natuurverschijnsel zou zijn. Natuurlijk, je kunt internet en aanverwante technologie prima gebruiken, maar het moet niet! Waarom je nieuws halen op Facebook in plaats van via radio, tv of krant? Waarom kopen bij Amazon in plaats van in de winkelstraat? Waarom data opslaan in de cloud in plaats van lokaal op je eigen apparaat? Waarom een commando naar Siri roepen in plaats van zelf op het lichtknopje drukken? Waarom een koelkast op internet aansluiten in plaats van erin te kijken vóór het boodschappen doen? Dus, na de aanleg van de slimme elektriciteitsmeter direct de automatische meldingen aan de energieleverancier uitgezet. Ook mijn gloednieuwe tv moest niet op internet worden aangesloten. Big Tech-bedrijven zijn weliswaar inderdaad boeven, maar het probleem is toch vooral ons eigen consumentisme, onze gemakzucht en onze onnadenkendheid, kortom ons eigen gedrag (net als bij het coronavirus)!

DRS. L. DOUMA, ROTTERDAM

Behalve hun afkeer van de bestaande orde en de huidige Europese machthebbers is er weinig dat de gele hesjes met elkaar verbindt. Afkomstig uit verschillende politieke richtingen en maatschappelijke lagen vormen ze een vergaarbak van ontwortelden, gefrustreerd door een verlies van identiteit en gemeenschapszin, en daardoor uiterst vatbaar voor beloften van populistische leiders. Zoiets hebben we in de jaren dertig van de vorige eeuw ook meegemaakt, met alle rampzalige gevolgen van dien. Het is dan ook onbegrijpelijk dat Geert Mak (VPRO Gids #43, p. 26, ‘Alles begint met hard duwen’) bijeenkomsten van gele hesjes als een vorm van gezelligheid ziet. Dat hij daarentegen bij bewegingen als Black Lives Matter een soort sektevorming waarneemt waarin geen ruimte is voor andersdenkenden, ben ik wel met hem eens. Het benadrukken van de collectieve identiteit, of dit nu etniciteit, herkomst, geslacht of ‘eigen volk’ betreft, gaat namelijk ten koste van historisch gegroeide en in het westen zorgvuldig gekoesterde waarden, zoals individuele vrijheid. De Amerikaanse politicoloog Francis Fukuyama stelt dan ook terecht dat identiteitspolitiek de doodsklap is voor de liberale democratie.

ALBERT KORT, ’S-HEER HENDRIKSKINDEREN

Ik denk niet dat het zo'n vaart zal lopen met kunstmatige intelligentie omdat wij niet eens in staat zijn om fatsoenlijk werkende software te ontwikkelen (VPRO Gids #42, p. 10, ‘Stof tot nadenken’). Laat staan computers met bewustzijn. Over het bewustzijn heb ik als uitvinder wel een verklaring, hierbij moeten wij de hersenen met een computer vergelijken. In de evolutie is een oplossing ontstaan om hersenen op een veel hoger niveau te kunnen laten functioneren: hersenen die zichzelf kunnen programmeren. Daarmee kunnen ze een onbeperkt aantal nieuwe problemen oplossen. Insecten kunnen dat niet en werken als het ware met een vast programma, net als een computer, daarom vliegen ze nog steeds om lampen heen. Dit zelf-programmeren is in feite wat wij denken noemen. Is er een nieuw probleem dan bedenken de hersenen hier zelf een oplossing voor. Het bewustzijn is slechts het gevolg van het denken. Trouwens, robotstofzuigers bestaan niet, het zijn robotkruimelzuigers.

ALBERT VAN DALEN, MAASTRICHT