Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →
Jimmy Tigges
Moet je als politicus een liedje uitbrengen? Wat een goed idee, luidde door de jaren heen het antwoord van flink wat volksvertegenwoordigers. Een overzicht van vijftig jaar zingende en rappende politici: van Boer Koekoek tot Sabine Uitslag.
Rond carnaval 1974 voert een curieus koppel de Top 40 aan: Vader Abraham en Boer Koekoek, voorman van de Boerenpartij. De bewerking van het kinderliedje ‘De uil zat in de olmen’ is een commentaar op het opgestoken vingertje van het linkse kabinet-Den Uyl tegenover de Arabische staten, waaraan wij de oliecrisis en de autoloze zondagen zouden hebben te danken. Het levert de premier een fikse reprimande op. ‘Koekoek, Koekoek, ja Joop moet in de hoek,’ zingt schoolmeester Koekoek met krassende stem, ‘Ja, Joop krijgt voor zijn broek.’ Gelukkig heeft de populist avant la lettre ook de oplossing voorradig: ‘Stem nu maar op mij dan word ik president/ Verlaag ik de benzineprijs met vijftig cent!’
De uitreiking van een gouden plaat door Chiel Montagne, in het tv-programma Op volle toeren, haalt het Polygoonjournaal. ‘Natuurlijk zong de succesvolle boer ook hier zijn partij’, stelt de voice-over de kijkers gerust. Als het lied wordt ingezet, sluit het met roltoeters en slingers bewapende publiek in no-time de hulpeloos ogende politicus in. ‘Koekoek wist niet zo best raad met de opgekomen geest van carnaval,’ licht de voice-over droogjes toe. Maar met zijn nummer 1-hit schaart de anti-artiest Hendrik ‘Boer’ Koekoek zich zomaar onder de onehitwonders van het Nederlandse lied.
Als het lied wordt ingezet, sluit het met roltoeters en slingers bewapende publiek in no-time de hulpeloos ogende Koekoek in
Ik bestel er twee, jij wilt toch ook wel een?
Zijn we met zijn tweeën, zijn we nooit alleen
Op 12 november 1997 komt de Volkskrant met het heuglijke bericht dat ‘de carnavalshitmarkt rond Sinterklaas zal worden verrijkt met een bijdrage van de Tilburgse burgemeester Johan Stekelenburg. De meezinger ‘Hé hé Heleen’ gaat over zijn vrouw Heleen, met wie hij voor het eerst carnaval gaat vieren in Tilburg.’ Een maand later beschrijft Trouw hoe het liedje daags tevoren ‘onder grote belangstelling van de Tilburgse carnavalsmeute en de pers’ werd gepresenteerd. ‘De aubade aan zijn vrouw (“Heleen dat is mijn vrouw, ze is mijn steun, mijn toeverlaat/ Als ik het niet meer weet, geeft zij mij steeds weer goede raad”) werd door “D’n Steek” vol vuur, playback, ten gehore gebracht. Daarna werd het eerste schijfje overhandigd aan Prins Joep d’n Twidde.’
Iemand had Stekelenburg verteld dat het voor een niet-zuiderling die burgemeester van Tilburg wordt raadzaam was om een carnavalsplaatje op te nemen. Ondanks zijn door hemzelf erkende beperkte zangkwaliteiten nam de PvdA’er de tip ter harte. Niet om extra mee in de publiciteit te komen, bezweert hij in Trouw, maar ‘als geintje’. Volgens de krant waren de eerste reacties in Tilburg enthousiast en kreeg hij complimenten als ‘Beter dan Boer Koekoek’.
Ik sta met mijn mond vol tà-handen
Ik zeg het dus maar liever met mijn hà-handen
De carnavalskraker ‘Hé, ik ben m’n stem kwijt’ van het Coor Politique is een initiatief van VDD’ers Ed Nijpels, Dick van Rietschoten en Henk Krol, tevens hoofdredacteur van de Gaykrant. Een promotiestunt voor de aanstaande verkiezingen. Onder de zanglustige politici bevinden zich Erica Terpstra, Ria Beckers, Gerrit Braks, Loek Hermans, Til Gardeniers en Neelie Smit-Kroes.
‘Hé, ik ben mijn stem kwijt,’ zingen zij uit volle borst op een gezellige Brabantse hoempadreun. ‘Hé, ik ben mijn stem kwijt/ Maar je snapt toch best wat ik bedoel/ Dat is gewoon een kwestie (3x)/ Van gevoel.’
In de nieuwjaarsnacht treedt het Kamer-brede Coor op in het Tros-televisieprogramma Dag ’80, hallo ’81. ‘Politici lijden aan stemverlies,’ kopt De Telegraaf op 2 januari. ‘De zesentwintig leden van de Tweede Kamer en van het kabinet, die gisteren na een uitbundige zangpartij met dit euvel leken opgescheept, werden daardoor echter niet ontstemd,’ woordspeelt de krant daaronder vrolijk verder. Dat komt natuurlijk om zij hun stem in de waagschaal legden voor een goed doel: het Reumafonds. Gelukkig maar.
Nog eenmaal zingt het gezelschap zich de kelen schor, bij de uitreiking van het eerste exemplaar aan mr. Maarten Vrolijk, commissaris van de Koningin en voorzitter van het Reumafonds. Ondanks ieders gloedvolle inzet haalt het plaatje hit- noch tipparade.
Zijn artistieke hoogtepunt bereikt Gerd Leers als gastrapper op een single van Heideroosjes, waarop hij het hypocriete softdrugsbeleid hekelt
Ain’t got nothing to lose
Singing the Balkenende Blues
Oeverloos gebakkelei binnen de LPF leidt tot een vroegtijdig einde van het met VVD en CDA gevormde kabinet Balkenende I. Staatssecretaris van OCW, LPF’er Cees van Leeuwen, bezingt zijn frustratie over dit heilloze project in zijn ‘Balkenende Blues’. Van Leeuwen – voormalig bassist van de band Kayak – neemt ook alle instrumenten voor zijn rekening.
‘I’m on my way back from the Queen/ She made me a part of the political scene,’ begint hij monter, waarna partijgenoot Herman Heinsbroek een vette knipoog krijgt. Als minister van Economische Zaken maakte deze ‘entrepreneur extraordinaire’ (aldus Playboy) een glorieuze entree door in een Bentley het Binnenhof te betreden. ‘I need you, minister,’ had de koningin gezegd, ‘but don’t drive us mad in Bentleys all the time.’ Over de informateur: ‘Piet Hein Donner made this cabinet/ But soon this honour made him feel so sad’. Voor minister Maria van der Hoeven van OCW heeft Van Leeuwen niets dan lof: ‘The iron lady of the team/ Maria the amazing female dream.’
Dan volgt de apotheose: ‘Bomhoff made the bomb explode/ Heinsbroek got stuck into a nasty road/ The plug was pulled by Zalm they say/ And then we all were headin’ for Election Day.’ Het eerste cd-singletje overhandigt Van Leeuwen aan demissionair minister-president Balkenende, als afscheidscadeau. Het plaatje ligt al snel in de uitverkoopbakken. Ook dat is de blues.
Da’s toch dope man!
Dat een blowtje zomaar kan
Als je de teler maar niet ziet
Wiede wiede wiede wiet
Voormalig Tweede Kamerlid Gerd Leers (CDA) neemt als börregemeister van Maastricht verschillende caranavalssingles op. Na klappers als ‘Fetsoen moot ‘t doen’ en ‘Höbste eve veur miech’ legt hij in ‘D’n allerlèste kier’ nog eenmaal zijn lokale wietbeleid uit. Coffeeshops niet sluiten, maar verhuizen naar de stadsrand: ‘...wil ’t nog eine kier vertèlle: de coffeeshop, dee weurd verplaots.’
Zijn artistieke hoogtepunt bereikt hij als gastrapper op een single van punkband Heideroosjes, waarop hij het hypocriete softdrugsbeleid van de regering hekelt: je mag wel wiet verkopen, maar niet telen of in voorraad hebben. Niet om de jeugd aan de drugs te brengen natuurlijk: ‘Mijn naam is Gerd Leers, burgemeester van Maastricht/ Minder kiddo’s aan de hasj, voel ik als mijn dure plicht.’ ‘Doe nou niet zo hypocriet/ Half gedogen werkt toch niet/ Legaliseer en controleer/ Wiede wiede wiede wiet,’ valt zanger Marco Roelofs hem bij.
De single leidt tot een heuse rapbattle met een andere CDA-coryfee, Hein Donner, die als ‘De Don’ over onvermoede rapskills blijkt te beschikken: ‘Hier spreekt Donner van justi-tie/ Ik doe het samen met poli-tie/ Schuif die dope maar aan de kant/ Want een addict Nederland / Zijn zaken die ik liever niet-zie.’ De Don heeft het dissen te pakken: ‘Van een blowtje word je duf/ Dus steel de show nou niet zo suf.’ Alleen verschenen als mp3, dat is dan weer jammer.
Vooral Nawijns tenenkrommende uitvoering van Peter Koelewijns ‘Kom van dat dak af’ maakt diepe indruk
Loat mie lös
Loat mie goan
Op eige bene stoan
Met haar cd-single ‘Loat mie lös’ wil Sabine Uitslag haar streektaal, het Nedersaksisch, onder de aandacht brengen. De Twentse vindt het belangrijk dat deze vorm van cultureel erfgoed, ‘de taal die heel dicht bij je ziel staat’, voortleeft bij jongere generaties.
Als zangeres van de ‘supervette coverband’ Spinrock staat ze in de Tweede Kamer al gauw bekend als ‘de rockdiva van het CDA’. ‘Ik was politicus en stond in het weekend met een leren broekje op een podium te knallen,’ keek zij daar later op terug. Met haar muzikale activiteiten hoopte zij de kloof tussen politiek en burger kleiner te maken.
‘Loat Mie Lös’ is een rockballad over verwijdering en liefdesverdriet. In 2010 zingt Uitslag het nummer tijdens een dialectfestival in Den Bosch, vier jaar later doet ze een geslaagde blind audition bij The Voice, met een nummer van Anouk. Citaat uit de bio van Spinrock: ‘De blonde rockdiva heeft alles in huis voor een show die staat als een huis: prettige uitstraling, lekkere strot, uitstekende muzikanten en zeker gevoel voor roots & blues.’
Spinrock is inmiddels gestopt, maar er is goed nieuws: sinds 2020 rockt Sabine Uitslag er – corona volente – weer flink op los bij The Marshalls.
Voorjaar 2007 doet Hilbrand Nawijn mee aan de tv-wedstrijd So You Wanna Be a Popstar van SBS 6. Het voormalig Tweede Kamerlid voor de LPF is dan fractievoorzitter van Lijst Hilbrand Nawijn in Zoetermeer. Zijn hilarische optredens in de talentenshow blijven niet onopgemerkt. Op sociale media worden hem slechte timing, verschrikkelijke motoriek en de toonvastheid van een zingende zaag toegedicht. Vooral zijn tenenkrommende uitvoering van Peter Koelewijns ‘Kom van dat dak af’ maakt diepe indruk, totdat hij sneuvelt in de sing-offs.
Als hij een platencontract krijgt voorgeschoteld voor het opnemen van vijf singles negeert Nawijn het dringende juryadvies om zo snel mogelijk te stoppen met zingen en duikt hij gewillig de studio in. Zijn beoogde danshit – met videoclip – moet bijdragen aan een verbetering van de gezondheid van de te dikke jeugd.
‘Hé!, Héé!, HÉÉÉÉ...!’ roept Nawijn vanuit het raam naar een stel jongeren die op straat rondhangen. Dan volgt op een aanstekelijke jumpstyledreun het eerste couplet. Hilbrand zit met zijn geliefde in de auto en de stemming is fantastisch, want ze houden van elkaar en ze zijn onderweg naar een geweldig feestje. ‘Vanavond is het jumpen, vanavond is het lol/ Haal je voeten van de tafel en ga maar uit je bol.’ Stilstaan is geen optie, maar het plaatje blijft steken op 45 in de Singles Top 100. Van de overige geplande singles is weinig meer vernomen.
Als ook de gevulde fazantenborst naar binnen is, volgt het hoogtepunt van de avond: een op piano begeleid zangoptreden van Klaas de Vries, minister van Binnenlandse Zaken
Geef mij een land met plaats voor idealen
Waar mensen hoop in werkelijkheid vertalen
Het kon niet uitblijven: een gelouterd volksvertegenwoordiger die een heel album vol zingt. Jaren vóór ex-politicus Boris van der Ham (Niemand dan wij, 2020) is Klaas de Vries de eerste. Al in 1998 toont Klaas zijn muzikale bekwaamheid tijdens een kerstdiner van de PvdA-fractie. ‘Als ook de gevulde fazantenborst naar binnen is, volgt het hoogtepunt van de avond: een op piano begeleid zangoptreden van Klaas de Vries, minister van Binnenlandse Zaken,’ schrijft Gerard van Westerloo in zijn boek Niet spreken met de bestuurder (2003). Volgens de journalist staat er ‘een zware man van middelbare leeftijd met een prachtige stem weemoedige liederen te zingen over onbeheerst verlangen, over angst die vluchten doet en over liefde die hem overmant’.
Pas in 2012 ziet het album Klaas! Anderzijds het daglicht, ‘een productie voor familie en vrienden’. Dertien zelfgeschreven nummers – van cabaret- tot liefdeslied – plus dertien karaokeversies! Op een partijcongres verblijdt het Eerste Kamerlid de aanwezigen met een livevertolking van het van PvdA-idealisme doordesemde slotnummer ‘Geef mij een land’: ‘Een land waar het een vreugd is om te werken/ Men voor een ander altijd iets wil doen/ Waar kansen zijn voor zwakken en voor sterken/ Saamhorigheid een zaak is van fatsoen.’
’t Is weer eens wat anders dan een land waar de benzineprijs met vijftig cent omlaag gaat.
De politieke hitjes uit dit artikel samen in een afspeellijst. Omdat ze niet allemaal op Spotify te vinden zijn, zitten er ook nummers óver politici tussen om in de verkiezingsstemming te komen.
Je leest dit artikel gratis. Wil je meer van de VPRO Gids? Neem een abonnement. Nu 12 weken voor slechts 10 euro. Ik wil meer lezen →
