Playlistproblematiek

 Die app kent al mijn stemmingen. Dat is niet moeilijk, want ik ben nog iemand die een playlist maakt met als titel ‘Liedjes waar ik van moet janken’ of ‘Ikbenverliefd’. Ik hoor daarmee bij het selecte groepje gebruikers dat liever zelf zijn muzieksmaak vormgeeft.

In de afgelopen jaren maakte Spotify namelijk zelf voor elk moment in ons leven een playlist. Een uurtje in de sportschool? Hier is ‘Workout Tunes’. Oh, je gaat intens fitnessen? Hier is ‘Beast Mode’. Liever intens urban fitnessen? Hier is ‘HipHop Beast Mode’.

De helft van de Nederlandse gebruikers luistert voornamelijk naar zulke voorgebakken playlists. Die lijsten worden samengesteld door de anonieme handen op het Spotifykantoor en spelen een vreemde rol in de muziekindustrie. Sommige lijsten, zoals ‘Todays Top Hits’, kunnen carrières veranderen. Als een liedje daarin komt te staan, krijgt de artiest er in één klap miljoenen streams en luisteraars bij. Lanceren zulke lijsten dan ook carrières? Niet helemaal. Van de vijftig artiesten in de playlist zitten er 48 bij een groot platenlabel. Echte muzikale ontdekkingen kunnen Spotifygebruikers beter zelf doen.

Spotifyplaylists moeten vooral ons gebruik van de app optimaliseren. Dat vraagt om honderd varianten van playlists als ‘Chill Hits’ of ‘Study Focus’. Generieke afspeellijsten vol aangename, ongevaarlijke muziek. In 2017 werd ontdekt dat Spotify hiervoor vermoedelijk zelf liedjes liet fabriceren. Tussen de lijsten zitten inderdaad muzikanten die alleen op Spotify een profiel hebben. De Zweden kregen daar destijds felle kritiek op, maar feitelijk produceren de meeste streamingdiensten hun eigen aanbod.

In een wereld waar Netflixfilms winnen in Cannes is Spotify gedoemd tot het zijn van een Uber of Airbnb. Ze bemiddelen tussen de gebruikers en de werkelijke aanbieders: artiesten. Muzikaal is die bemiddeling even veelzijdig als de keuze tussen zoute of zoete popcorn. In Spotify’s keuken draait het niet om smaak, maar om stemming.

Of zoals het in de omschrijving van de befaamde playlist ’t Koffiehuis’ staat: ‘Gemoedelijke muziek [voor] op de achtergrond.’