Boekentips

Dat in de eerste vier jaar van de Weimarrepubliek (1918-1933) door extreemrechts honderden politiek gemotiveerde moorden werden gepleegd is door de latere naziterreur uit het zicht geraakt. De verliezers uit de Eerste Wereldoorlog, veelal militairen die hun Duitse wereldbeeld rond keizer, volk en vaderland in duigen zagen vallen, spanden samen in vrijkorpsen en geheime netwerken als Organisation Consul om de jonge democratie om zeep te helpen. In De wraak van de verliezers (Hollands Diep) daalt Florian Huber af in het troebele gedachtegoed van de daders van moordaanslagen op prominente politici als Erzberger en Rathenau, die zij de oorlogsnederlaag en het Verdrag van Versailles verweten. Ook trekt Huber heikele parallellen met huidig extreemrechts in Duitsland en elders.

MAARTEN VAN BRACHT

Bert is een handige praatjesmaker die weliswaar joods geboren is, maar zich heeft laten dopen en met zijn protestantse Lien braaf naar de kerk gaat. Zijn zusje Emmeke voelt zich evenmin joods en is getrouwd met Joost, die helemaal niet religieus is. Het is 1940 en het viertal heeft nog geen idee welke problemen hen boven het hoofd hangen. Paul Binnerts (1938) presenteert in zijn aangrijpende en knap geconstrueerde roman Het leugenlabyrint (Prometheus) een alternatieve geschiedenis voor wat zijn ouders en oom in de oorlog overkwam. Krampachtig blijven ze geloven dat hun gemengde huwelijk hen zal vrijwaren voor het lot dat ‘echte’ joden treft. Naarmate de oorlog vordert, maken optimisme en naïviteit plaats voor verwarring en ongeloof.

KATJA DE BRUIN

Laat het aan Matt Haig over om een aanstekelijke fantasyroman rond depressie en zelfmoord te schrijven. Wanneer eenzame dertiger Nora Seed binnen een paar dagen haar geliefde kat Volt(aire) én haar baantje bij muziekwinkel String Theory (!) kwijtraakt, besluit ze er een eind aan te maken. Maar, ontdekt ze, tussen leven en dood bevindt zich de Middernachtbibliotheek (Lebowski), waar elk boek je de kans biedt van de alternatieve levens te proeven waartoe andere keuzes hadden geleid. Zo kan Nora alsnog níét stoppen met haar veelbelovende zwemcarrière, wereldberoemd worden in een rockband met haar broer, een dorpskroeg runnen met een op de bruiloftsvalreep verlaten verloofde en nog veel meer. De moraal hééft iets licht Hallmark-kaarterigs, maar evengoed: fijn, fantasievol (YA-)avontuur.

DIRK-JAN ARENSMAN