Boekentips

Dat ze niet eerder een hond had, daar heeft Anna spijt van. Anna is de buurvrouw van een Nederlander die in Zweden woont. Een Nederlander die veel gelijkenis vertoont met Sander Kollaard. Anna noemt hem schrijvertje. Zelf is ze in de zeventig. Ze houdt van bomen, leest de duizenden boeken die ze van haar oudoom erfde in alfabetische volgorde en maakt een geweldige coq au vin. Totdat ze doodgaat. Is De kleuren van Anna (Van Oorschot) een roman? Hm. In elk geval niet zo’n roman als Kollaards wonderschone Uit het leven van een hond. Dat het verhaal is opgehangen aan vier kleuren doet soms wat geforceerd aan, maar dit schrijvertje schrijft zo goed dat je hem (bijna) alles vergeeft.

KATJA DE BRUIN

Na de levensbeschrijving van de Zeeuwse ‘wonderdokter’ Van Renterghem, die de psychoanalyse in Nederland introduceerde, situeert Rinus Spruit zijn roman De verlossing van Jacob Smallegange (Cossee) opnieuw op de Bevelanden, tevens zijn eigen biotoop. Weer gaat het om medische thematiek uit de negentiende eeuw, toen op het platteland vroedmeesters vrouwen thuis hielpen te bevallen – er waren nog geen ziekenhuizen. Vaak ging dat helemaal mis. Protagonist Gerard Stroband, een alleenstaande zestiger die enige gelijkenis vertoont met de auteur, is een goedaardige sukkelaar en observator die in vreemd-komische situaties belandt. Zijn onderzoek naar zuigelingensterfte in de negentiende eeuw leidt tot een boek over een vroedmeester Smallegange. In karige, doodgewone bewoordingen roep Spruit een sfeer van verwondering, vergeefse ambitie en berusting op.

MAARTEN VAN BRACHT

Je zou het met enige cynisme een (ook letterlijk) ultieme publiciteitsstunt kunnen noemen: tien dagen na inlevering van zijn laatste roman hing Édouard Levé (1965-2007) zich op in zijn appartement in Parijs. Maar ook los van die lugubere wetenschap is Zelfmoord (Koppernik) een indringend meditatief kunststukje. In de openingsscène beschrijft de verteller hoe een ‘je’ zich, onderweg naar een echtelijk partijtje tennis, op de oprit excuseert (racket vergeten), het huis inloopt en zich door zijn hoofd schiet. Vervolgens bouwt diens jeugdvriend uit herinneringsflarden een portret van de overledene als charmante, gekwelde eenzaat, ondertussen mijmerend over oorzaak en betekenis van diens raadselachtige (wanhoops)daad. Een fictieve grafrede vol kalm gestapelde details en genadeloze constateringen, die juist daardoor intens aangrijpend is.

DIRK-JAN ARENSMAN