Forum

Brieven kunnen worden geredigeerd c.q. ingekort. Over (niet-)plaatsing wordt niet gecorrespondeerd.

Best een aardig programma, dat Reizen Waes Nederland. In de aflevering ‘Het oosten’ (14 november, NPO 3) blijkt het team geografisch het spoor echter wel behoorlijk bijster te zijn geraakt. Daarin wordt de indruk gewekt dat het dorp Lieren in de Achterhoek, dicht bij de Nederlands-Duitse grens, zou liggen. Lieren ligt echter ten zuiden van Apeldoorn, het valt zelfs onder die gemeente! De Veluwe dus. (Een kort zichtbaar verkeersbord gaf al een indicatie.) De vraag in dit soort gevallen is dan: hoe nauw neemt men het eigenlijk met de feiten in de rest van het programma?

J.W. KWINKELENBERG, ROTTERDAM

Aansluitend op de Randstedelijke vooroordelen die twee lezers signaleerden in Reizen Waes Nederland (‘Forum’ #45 en #46, ‘Het Hoge Noorden’) hoorde ik in 100 dagen in je hoofd ook een leuke. De presentatoren, stage lopend in Eindhoven, constateerden dat ‘hier ongelooflijk veel gerookt wordt’. ‘Brabant, hè,’ was de verklaring. Brabant is immers gezellig (of bedoelden ze misschien provinciaals, boers?), net zoals Groningen ‘het Hoge Noorden’ is (vanuit Amsterdam en Hilversum gezien dan, blijkbaar nog steeds het enige juiste perspectief). Dat de heren stage lopen in een psychiatrische kliniek, een omgeving vol stress en spanning, was blijkbaar een minder voor de hand liggende verklaring voor het vele roken. Vooroordelen als deze zijn nog dagelijks in de landelijke media te signaleren. En dat presentatoren uit ‘het Diepe Zuiden’ hun zachte g moeten laten varen (laatste voorbeeld: Ties Brock) helpt ook niet. Hilversum, inclusiviteit is niet voor niets trending.

P. MENN, EINDHOVEN

In het artikel over Cyprus (VPRO Gids #46, ‘Onheilseiland’, p. 14) heeft Jurgen Tiekstra het over de ‘absurditeit van grenzen’. De voorbeelden die hij aanhaalt zijn tragisch: het in een Turks en Grieks deel gesplitste Cyprus en de voor een burgeroorlog uit hun land gevluchte Kameroenezen die gestrand zijn in het Cypriotische niemandsland. Maar is dit genoeg om daarmee maar alle grenzen absurd te verklaren? Grenzen hebben ook betekenis, in de vorming van gemeenschappen en samenlevingen bijvoorbeeld. Hoe kunnen we ons een verzorgingsstaat en een onderwijssysteem voorstellen zonder dat die gebaseerd zijn op gemeenschapszin en solidariteit van de groep mensen in een bepaald gebied, die samen voor hen belangrijke zaken regelen? Zonder gemeenschap en onderlinge (h)erkenning geen bereidheid tot offers voor een collectief belang of tot het betalen van belasting. Grenzen zijn niet absurd, de manier waarop mensen grenzen toepassen is vaak absurd. Grenzen zijn nodig: niet om mensen uit te sluiten, maar om het verkeer van mensen te regelen, om mensen in te kunnen sluiten en solidair te zijn met mensen elders.

AP DE VRIES, ROSMALEN

Interessant verhaal van Maarten van Bracht over de Koude Oorlog (VPRO Gids #47, p. 20, ‘IJzige tijden’). Mijn ervaring met de verplichte aanschaf van Ost-Marken is iets anders, hoewel het mijn vriendin en mij in 1976 ook niet lukte ze in Oost-Berlijn uit te geven: in het café waar wij naar binnen waren gegaan voelde zich niemand geroepen ons te bedienen. Toen we weer teruggingen naar West-Berlijn heb ik aan de grens gevraagd of ik de Oost-Duitse marken weer kon omruilen voor West-Duits geld. De DDR-beambte antwoordde dat dit niet kon, maar ik mocht ze wel gewoon meenemen de grens over. Hun deviezen hadden ze binnen. Die Ost-Marken heb ik nog steeds.

JAN LENSINK, AALTEN

Komend jaar krijgt de VPRO Gids te maken met aanzienlijke prijsstijgingen voor papier en distributie. Een deel van deze gestegen kosten zullen we helaas moeten doorberekenen in de abonnementsprijzen voor 2022. De prijs voor een jaarabonnement met automatische afschrijving komt dan op € 79,50. Het volledige prijsoverzicht vindt u vanaf 26 november op vprogids.nl.