Brieven kunnen worden geredigeerd c.q. ingekort. Over (niet-)plaatsing wordt niet gecorrespondeerd.
Forum
Reacties op de inhoud van de VPRO Gids, VPRO-programma’s en andere mediazaken kunt u sturen naar forum@vpro.nl. Vermeld altijd uw naam, adres en telefoonnummer.
Moederbord
Zelden heb ik zo lang naar een cover zitten staren als die van VPRO Gids #37. Oorzaak is dat Maarten Huizing hier mijn moederbordfetisjisme bevestigt. Starend laat je er je fantasie op los en je concludeert dat het hier een sneak preview van het bord voor de nieuwe Intel Veldlakechipset betreft. Verder fantaserend teken ik er als contrast nog een OC71 in. Maar het zou ook de basis voor een bordspel kunnen worden waarmee je op educatieve wijze interesse voor het moederbord kunt opwekken bij jeugdigen.
HEIN STIENSTRA
Toe-eigening
Complimenten voor de uitzending van OVT over de gedigitaliseerde geluidsbandjes uit 1927 waarop voorbeeldzinnetjes uit verschillende varianten van het Fries uit Nederland en Duitsland te horen zijn (zondag 11 september jl., NPO Radio 1). Wat hier volgt is geen kritiek, maar een overdenking. U merkt op dat het taalmateriaal op die bandjes verzameld is door de Duitser Theodor Siebs en u vraagt aan Jelske Dijkstra van de Fryske Akademy of dit niet een gevalletje culturele toe-eigening is. Wat brengt iemand op zo’n vraag? In de eerste plaats staat het in de wetenschap iedereen vrij om onderzoek te doen naar alle talen, ook de talen die je zelf niet van huis uit spreekt. Dat gebeurt regelmatig. In de tweede plaats zou in dat geval elke Nederlandse opvolger van Siebs zich het Saterlandse en Noord-Friese materiaal (uit Duitsland) ‘toe-eigenen’ en elke Duitse opvolger het Fries uit pakweg Drachten. (En elke Franse onderzoeker zou zich zelfs alles en iedereen ‘toe-eigenen’.) Maar wat nog wezenlijker is: stel dat een onderzoeker uit Leiden of Amsterdam het Fries uit Drachten onderzoekt? Is dat dan geen toe-eigening? Of – for the sake of argument – een onderzoeker uit Dokkum? De simpele werkelijkheid is dat de kleindochters van het middeleeuwse Oudfries in drie verspreide gebiedjes wonen, verdeeld over twee staatkundige eenheden van vandaag de dag.
BOUKE SLOFSTRA, GRONINGEN
Klassenstrijd
Dat de traditionele klassenstrijd en de strijd tegen rassendiscriminatie of achterstelling van vrouwen elkaar niet bijten, zoals Johan Fretz beweert, is niet juist (VPRO Gids # 38, p. 24, ‘Laten we links links liggen?’). In de strijd tegen rassen- of vrouwendiscriminatie gaat het slechts om één specifiek kenmerk van de mens, namelijk zijn huidskleur of geslacht. Als deze strijd met succes wordt gevoerd, wil dat allerminst zeggen dat er ook een einde is gekomen aan sociale ongelijkheid. Die heeft namelijk niet zozeer te maken met huidskleur of geslacht, maar met de sociaal-maatschappelijke positie in de samenleving. Kijk naar landen als Zuid-Afrika of Namibië, waar de zwarte bevolking erin geslaagd is de blanke hegemonie te beëindigen, maar waar armoede en sociale ongelijkheid groter zijn dan ooit. Of naar India, waar de dekolonisatie allesbehalve een einde heeft gemaakt aan het kastensysteem. Emancipatiebewegingen worden helaas altijd weer gekaapt door een bevoorrechte bovenlaag die, eenmaal aan de macht gekomen, er niet aan denkt om de macht met anderen te delen. Het is de klasse waar het uiteindelijk om gaat, niet de identiteit.
ALBERT KORT, KAPELLE
Gouden Kalf
Het was even schrikken toen de gids op de mat viel: een Gouden Kalf dat aan de champagne zit (VPRO Gids #38). Mag zoiets wel? Dierenliefhebbers komen ongetwijfeld massaal in opstand, zeker liefhebbers van Gouden Dieren. En dan is een Gouden Kalf ook nog eens een minderjarig gouden dier. Hopelijk gaat het hier om alcoholvrije bubbels, zogeheten kinderchampagne. In dat geval kunnen jullie deze reactie als niet geschreven beschouwen. En dan is er nog de vrees dat het plaatje leidt tot kopieergedrag bij gidslezende gewone kalveren, al zal dit de smaak van het kalfslapje ongetwijfeld ten goede komen.
SIL CASTELEIN, APELDOORN