‘What are Americans like today?’ vroeg Steinbeck zich af in 1960. Hij wilde zijn landgenoten leren kennen ‘on a personal level’ en trok er vervolgens op uit, samen met zijn Franse poedel Charley. Zijn tocht resulteerde uiteindelijk in de travelogue ‘Travels with Charley: In Search of America’.
Aan de vooravond van de Amerikaanse verkiezingen vertrok Geert Mak, zonder poedel maar met een vergelijkbaar doel. Om net als Steinbeck de balans op te maken: hoe is Amerika er vijftig jaar later aan toe?
Gisteren, op de drempel van de Amerikaanse verkiezingen, zond het programma Tegenlicht een aflevering uit waarin Mak uitgebreid vertelt over zijn reis en over de antwoorden die hij er gevonden heeft op zijn vragen. Wat staat er bij deze verkiezingen werkelijk op het spel voor Amerika? Wat is de Amerikaanse droom anno 2012, of wat zou deze moeten zijn. En wat hebben Europa en Amerika nog met elkaar gemeen.
Het boek van Steinbeck eindigt in New York, waar hij verstrikt raakt in het verkeer en wanhopig tegen een politie-agent zegt: 'Officer, I've driven this thing all over the country – mountains, plains, deserts. And now I'm back in my own town, where I live – and I'm lost.' Of Geert Mak verdwaald is geraakt in eigen land als gevolg van zijn reis door de VS is een van de weinige vragen die niet aan bod komen in de hieronder te bekijken aflevering van Tegenlicht.