Hoe het met Anton afloopt is bekend, maar wat mij niet wil loslaten: die fiets, de fiets van Fake Ploeg. Hij ligt op de grond, hij is zwart, en na dat het huis van Anton in brand is gestoken struikelt er een SS’er over. Meer staat er niet over in.
Tenminste, op één mogelijk cruciale passage na dan. Als Anton volwassen is komt hij na een begrafenis Cor Takes tegen, één van de plegers van de aanslag. Hij fietste, terwijl Truus Coster achterop zat en Ploeg neerschoot. Ze spreken af. Anton komt bij Cor Takes op bezoek en deze laat hem zijn souterrain zien, waar hij allerlei zaken uit de oorlog bewaart. Een van die zaken is een zwarte fiets met een oud ‘Terryzadel’. Is het de fiets van Ploeg, of de fiets van hemzelf? Waarschijnlijk dat laatste, gezien Takes na de moord onmiddellijk vluchtte voor de SS en dus geen tijd had om de fiets van Ploeg als souvenir mee te nemen. Maar Mulisch laat het in het midden.
Wat kan er allemaal met de fiets zijn gebeurd? Op de brandstapel geëindigd? Meegenomen naar het politiebureau samen met Anton en Truus Coster? Het huis van Anton ligt aan een kanaal, is de fiets misschien in het water gesmeten? Kon een van de SS’ers nog wel een fiets gebruiken en heeft die hem zich toegeëigend? Of toch gewoon in het souterrain bij Takes gestald?
Als ik in het krantenarchief van de Koninklijke Bibliotheek zoek naar ‘mulisch de aanslag’ krijg ik een artikel uit het Nieuw Israëlietisch Weekblad voor mijn neus. Naar aanleiding van het verschijnen van de roman vertelt een zekere Van der Heyden over een aanslag in Haarlem op een NSB’er genaamd Fake Krist. Ik veer op. De aanslag echt! Dat heeft mijn docent Nederlands er nooit bij verteld.
Ik kom er achter dat een verzetsstrijder genaamd ‘Zwarte Kees’ op 25 oktober 1944 Fake Krist doodschoot om de hoek van de St. Bavo Kathedraal. En net zoals in het boek stak de SS uit wraak huizen in brand en fusilleerde ze gijzelaars. Ik weet waar ik moet zijn om mijn zoektocht naar de fiets van Fake Ploeg te beginnen.