Alle dorpen hier in de regio hebben zo’n blaadje. Behalve nuttige informatie over welke predikant wanneer in welke kerk preekt, staan er interviews in met markante (en vaak ook niet zo markante) dorpsbewoners. Er wordt verslag gedaan van de Sinterklaasintocht, het dorpsfeest en het ringsteken, en er worden cursussen aangeboden. In mijn dorp kun je komend seizoen niet alleen leren haarvlechten, je kunt ook nautische knopen leren leggen. Of koken met paardenbloemen en brandnetels. Of libellen en juffers leren herkennen.
Er zullen vast mensen zijn die ze niet lezen, maar hier in huis worden al deze blaadjes gespeld. En dat is maar goed ook, anders had ik nooit gezien hoe mijn Little Free Library een zekere Mekke had geïnspireerd tot de volgende overpeinzing:
Van de redaktie
Gratis is niet genoeg
Hebben we net het voortbestaan van de bibliotheek voorlopig veiliggesteld, komt iemand met het lumineuze idée om een minibibliotheek aan de kant van de weg te zetten. Gewoon een kast met boeken waaruit iedereen boeken kan lenen, ruilen of zelfs meenemen.
Zonder enige vorm van registratie of betaling. Als iedereen dat doet kunnen we de bieb wel sluiten. Tenminste, als het werkt...
Ik heb zo mijn gerede twijfel. Ik ga graag uit van het goede van de mens, en in 99% van de gevallen (oke, iets minder) is de mens ook goed.
Echter, die paar overgebleven procent kan het voor de rest zo gigantisch verzieken dat ook dit idee hier geen lang leven beschoren is.
Misschien zijn wij er het land niet voor, zit het niet in onze genen. Hebben sommigen een mentaliteit om overal en altijd misbruik ergens van te maken als de kans zich voordoet, om nog maar te zwijgen over de vernielzucht waaraan zo’n minibibliotheek ten prooi kan vallen.
In Denemarken zou dit werken, daar verkoopt men allerlei producten aan de kant van de weg, het geld stop je in een blikken doosje.... en dat gaat goed. Maar in Nederland? Ik weet nog uit mijn schooltijd dat een paar klasgenoten op de route naar school hun zakgeld aanvulden uit het blikken doosje en de aangeboden aardbeien consumeerden.
Ik hoop dat het idee van de minibibliotheek gaat werken zoals het bedoeld is. Maar mocht het nou niet lukken, dan is er nog geen koe weg.
Wij brengen u iedere maand gratis een tipgever vol leesplezier, daar hoeft u de deur niet eens voor uit!
Groetend, Mekke.
Ik verbaasde me over dit verhaal. Want als er ergens veel langs de weg verkocht wordt, is het wel in deze omgeving. Eieren, courgettes, rode bessen, honing, jam, pruimen, spekbonen, pioenrozen, slaplantjes, stoofpeertjes, rabarber; wie tijd en grote fietstassen heeft, komt een heel eind met boodschappen doen in de berm. Zelf haal ik uitsluitend eieren bij een boer hier verderop, waar ik de kippen daadwerkelijk zie rondscharrelen in de tuin. Van enige vorm van vandalisme heb ik nooit iets gemerkt. Ik doe 1,20 in een plastic bakje en mag tien kakelverse scharreleieren meenemen.
Nooit ben ik ook maar een seconde bang geweest voor de vernielzucht die Mekke zo’n zorgen baart. Gelukkig is er tot nog toe geen koe weg, sterker, de LFB loopt als een tierelier.
De afgelopen maande noteerde ik onder meer Connie Palmen, Willem Jan Otten, Hisham Matar en, toch ook niet de minste, Disgrace van Coetzee. Vooral over de komst van Hisham Matar was ik aangenaam verrast. Matar is een Libische schrijver die een beklemmend, prachtig boek schreef over een jongetje dat opgroeit onder Khadaffi. Dat stond nu dus zomaar in mijn kast.
Ik zou kunnen doen alsof al dat moois spontaan door buurtbewoners en toevallige passanten gedoneerd is. Maar zo is het niet. De waarheid heet Theo, en hij heeft een huisje hier even verderop. Theo woont in Amsterdam, waar hij regelmatig bibliotheken opkoopt van mensen die kleiner gaan wonen of die overleden zijn. Die verkoopt hij vervolgens op Boekwinkeltjes.nl. Zijn winkeltje heeft de tamelijk briljante naam ‘La vache qui lit’. In zijn achtertuin staat een jaloersmakend grote schuur vol stellingkasten waarin hij zijn koopwaar keurig op alfabet heeft staan.
Omdat hij niet alles kan verkopen, gooit hij ook veel weg. Ik ben hem wel eens tegengekomen op de vuilstort waar ik een aanhanger puin stond leeg te scheppen, terwijl hij een kofferbak vol boeken in de oud papier-container mieterde. Toen hij weg was, heb ik even gekeken wat er zoal tussen zat. Er was niets bij dat ik wilde redden, al ging het me wel aan het hart Dostojevski te zien eindigen op de stort in Gorredijk.
Sinds mijn kastje aan de weg staat, hoeft buurman Theo geen boeken meer weg te gooien. In plaats daarvan zet hij ze in dozen en tassen onder de carport. Ik mag zelf bepalen wat ik in de LFL zet, en de rest moet ik maar weggooien.
Intussen was uit Amerika een bordje met mijn eigen unieke charternummer gearriveerd. Wie zelf een LFL begint, kan, tegen betaling, lid worden van de Amerikaanse moederorganisatie. Je krijgt dan een nummer en een plekje op de wereldkaart der Little Free Libraries. In de envelop trof ik een houten plankje aan. Op de achterkant was een sticker geplakt met de volgende tekst:
Our little free library signs come from the heart of central Wisconsin’s Amish Country. They are from 100 year old barns and reclaimed by our Amish carpenter Henry. Each piece is unique with characteristics reflecting the changing seasons of Wisconsin.
Het grenst aan het onvoorstelbare, maar in mijn Friese voortuin staat nu dus een kastje met een stukje hout dat bewerkt is door een timmerman die in zo’n geinig koetsje rondrijdt en een strooien hoedje draagt. Mooier kan het niet worden.
In de volgende aflevering onder meer Sfeervolle decoraties met brooddeeg en de mevrouw die niet kon kiezen.
Alweer een maand of wat geleden beloofde ik u een kritisch opiniestuk uit De Tipgever over mijn Little Free Library. De Tipgever is het maandelijkse orgaan van een naburig dorp.