Voor het eerst werd de Dichter des Vaderlands door een samengestelde benoemingscommissie aangewezen. Bij de benoeming van Gerrit Komrij (2000), Driek van Wissen (2005) en Ramsey Nasr (2009) kwam er een verkiezing aan te pas. Een uitzondering was Simon Vinkenoog, die in 2004 voor een jaar als ad interim werd aangesteld, nadat Komrij bekend maakte dat hij per direct zou stoppen met zijn functie.
In de afgelopen jaren bleek dat er veel dichters bereid waren om Dichter des Vaderlands te worden, maar dat bijna niemand op een verkiezing zat te wachten. Campagne voeren, daar is een dichter nu eenmaal niet voor in de wieg gelegd. Ook is het ambt in de loop der jaren veel meer dan een eretitel geworden. Volgens de organiserende partners, waaronder NRC Handelsblad en Poetry International, is het Dichterschap des Vaderlands ‘van ereambt geëvolueerd tot een in het oog springende functie met veel mogelijkheden om een breed publiek enthousiast te maken voor poëzie’.
Anne Vegter is dus aangesteld op voordracht van een benoemingscommissie, die haar ‘een uitermate veelzijdig dichter en schrijver wiens maatschappelijk engagement niet nieuw is en met de jaren steeds sterker lijkt te worden’ noemt. De in Rotterdam wonende dichter, prozaïst, toneel- en kinderboekenschrijver staat bekend om haar ontregeling en humor. ‘Vanwege haar open blik en indringende taal, omdat zij een brug kan slaan naar theater en beeldende kunst en omdat ze ook kinderen voor zich zal weten te winnen, is Anne Vegter de perfecte Dichter des Vaderlands,’ aldus de commissie.
Anne Vegter debuteerde in 1992 met de dichtbundel Het veerde, later gevolgd door Aandelen en obligaties (2002) en Spamfighter (2007). Haar vierde bundel Eiland berg gletsjer verscheen in 2011. De gedichten in haar laatste bundel zijn, vergeleken met haar eerdere werk, opvallend ingetogen. In een interview op VPRO Boeken zegt Vegter daarover: ‘Mijn vroegere werk ontstond uit een dolle boel in mijn hoofd. Geluid, klank, rock-’n-roll. Als een soort Silly Putty, van dat rubberachtige speelgoed van vroeger dat je in alle vormen uiteen kon trekken. Maar je kan er ook waanzinnige stuiterballen van maken. Dat zijn het nu, stuiterballen. Met het ouder worden ben ik misschien wat minder schizofreen geworden. Ik zocht naar een meer consistente poëzie, naar één stem waarmee ik verschillende tegendraadse stemmen kon laten horen.’
De vraag is nu hoe er vanuit het dichtersveld wordt gereageerd. Hoe kijkt men aan tegen de keuze van de benoemingscommissie? Is dit een betere oplossing dan een democratische verkiezing of gaat men toch liever de boer op om voor zichzelf campagne te voeren?
Per ingang van vandaag is Anne Vegter de nieuwe Dichter des Vaderlands. Ze is de vierde in de reeks en de eerste vrouw die het ambt bekleedt.
Update: 01.02.2013
In Brands met Boeken was Ramsey Nasr te gast. Hoe kijkt hij terug op zijn ambt? En welk advies kan hij de nieuwe Dichter des Vaderlands meegeven? Ook Anne Vegter komt aan het woord. Ze vertelt over de plannen die ze heeft. Wim Brands sprak met beide dichters. De uitzending is hieronder te beluisteren: