Boekenbijsluiter #8

Slik deze pil als u een sterke aandrang voelt om mensen te kijken. Willekeurige Russen uit de stad Novosibirsk eind jaren ’70 mogen dan niet meteen zo tot de verbeelding spreken, toch is dit boek een krachtig medicijn. De Russen blijken geen grauwe communistische landbewerkers, het zijn allemaal kinderen van een hippie-tijdperk. Bloemenjurken, zonnebrillen en minirokjes.

Oorspronkelijk bracht Nathan Farb dit boek als homeopathisch medicijn tegen de Koude Oorlog. De foto’s zouden het begrip tussen Russen en Amerikanen moeten versterken. Lief bedoeld, maar dat bleek natuurlijk niet te werken.

U kijkt niet alleen naar de Russen, de Russen kijken terug. Recht in de camera, recht naar u, de lezer. Zet het boek in een hoek van uw kamer en de ogen van de Russen blijven u volgen, waar u ook staat of gaat. Zet het boek neer op uw toilet en u kunt nooit meer rustig uw behoefte doen.

Russen biedt voor de volle 100% wat de titel belooft: een extensieve collectie Russen. Uitgevoerd in helder zwart-wit. Het middel bestaat uit 79 paginagrote pastilles die titels dragen als 'Tweeling met Cowboyhoeden', ‘Jonge kunstenares met lange vlechten’ en ‘Man met wodkafles onder zijn overhemd’. Er is ook een vrouw met één arm, een man met een stalen tand en een vrouw met een snor. En veel figuren die lijken te zijn weggelopen uit een Wes Anderson film.
Het smaakt allemaal behoorlijk naar August Sander, die min of meer hetzelfde recept hanteerde in het Duitsland van de jaren ’20. Als een bioloog ging Farb te werk bij het samenstellen van dit medicijn: "Ik keek voortdurend uit naar het volmaakte exemplaar van een sociaal type dat in mijn verzameling zou passen."

Bij voorkeur gebruiken op een regenachtige zondagmiddag, als alle terrassen gesloten zijn en de wind om het huis waait. Inhaleer de foto’s met behulp van een glas wodka. Probeer daarna uw ogen te sluiten en het laatst opgenomen beeld zo’n 5 tot 10 tellen vast te houden. Adem vervolgens langzaam door uw neus uit.
Lees voor gebruik ook zeker even de inleiding van het boek. Hierin vertelt Farb dat hij de foto’s oorspronkelijk maakte als polaroids, waarmee hij op groot enthousiasme van de aanwezige Russen kon rekenen: “Bijna iedereen wilde zijn portret laten maken; voor een deel omdat ze dadelijk een afdruk kregen (wat ze nog nooit hadden meegemaakt), maar ook omdat ik als Amerikaans fotograaf een exotisch verschijnsel was dat de aandacht trok.”

a. Wijze van toediening

Inname van het medicijn het liefst met het hele gezin. Geen betere remedie tegen een sociaal isolement dan met de ganse familie door een fotoboek te bladeren. Ook, of juist vooral, als het niet uw eigen familiefoto’s zijn maar afbeeldingen van willekeurige Russen.
Kijk uit met de wodka in de buurt van kleine kinderen.

De foto´s werken als magneten. U blijft bladeren, vooruit, terug, op en neer. Probeer te doseren, een foto of vijftien per dag is wel genoeg. Neem geen dubbele dosis in om zo de vergeten dosis in te halen. Want als het op is, is het op. Farb heeft zich na dit boek voornamelijk toegelegd op natuurfotografie en dat is beduidend minder interessant. Tenzij u een groot liefhebber bent van de natuur, maar dan zijn er ook wel weer betere middelen op de markt.

Eigenlijk kent dit boek louter tevreden gebruikers. Bij sommige patiënten kan het gebruik van Russen leiden tot vrij directe emotionele stuiptrekkingen en plotse compassie. Wanneer u één van deze verschijnselen ervaart, mag u uzelf gerust een mens noemen.
Gebruik dit boek niet samen met Cynisme, want dat maakt alles kapot.

Het boek is net iets te groot voor de gemiddelde boekenplank. Hij zal het echter ook prima doen op de koffietafel. U kunt het boek in dat geval ook heel snobistisch openleggen op een welgekozen pagina, dat trekt extra de aandacht. Advies: pagina 30, ‘Twee eenlingen’, een prachtig beeld.

Joris Bellwinkel studeert Journalistiek in Groningen. Waar anderen mogelijkheden zien, ziet hij vooral problemen. Op zijn blog verzamelt hij zijn eigen stukjes.