‘Verrek, het is geen kunstenaar!’

 In het omroeparchief zijn unieke opnamen met de schrijver Gerard Reve gevonden. Ze waren bestemd voor een serie radioprogramma’s die Gerard Reve en regisseur Rob Touber in 1974 voorbereidden na hun succesvolle samenwerking aan De Grote Gerard Reve Show voor de NOS-televisie.

De radioprogramma’s zijn nooit uitgezonden door de plotselinge dood van Touber in 1975. Tot de opnamen behoren tien op muziek gezette en gezongen gedichten van Reve, de schrijver die zijn eigen gedichten voorleest en een psalm zingt, een gesproken recensie van De Walgvogel van Jan Wolkers en een lang interview van Touber met Reve.

In het interview verzet Reve zich fel tegen de komst van Surinaamse Nederlanders naar ons land als gevolg van de naderende onafhankelijkheid. Hij voorspelt een ‘gruwelijke catastrofe’ : ,,Duizenden mensen uit een ander werelddeel worden in een poel van ellende gezogen. Integratie is een illusie. Mensen nemen hun kinderen van zwarte scholen, er komen racistische spanningen.  De Bijlmer is een grote haard van hetze, je hoeft er niet te werken. Je kunt het die mensen niet verwijten. Ze hebben het gevoel van naderende zaligheid. Maar wat heb je eraan als je geen werk krijgt? Je krijgt een onerkende apartheid.” Reve zegt de stem van het volk te vertolken. ,,Met alle deernis waarmee ik naar de zwarte kijk, heb ik gewoon het blanke superioriteitsgevoel jegens de zwarte. Wat ik met miljoenen Nederlanders deel.”

Tot de tien op muziek gezette gedichten van Reve behoren Openbaring, Late devootsie en Het ware geloof. Ze worden gezongen door Astrid Nijgh, Willem Nijholt en Rob van de Meeberg. De opnamen zijn op zondag 11 mei te horen in de documentaire Verrek, het is geen kunstenaar!  over Gerard Reve als entertainer. Hierin spreekt Tom Rooduijn met betrokkenen bij de voorgenomen radioprogrogramma’s en bij De Grote Gerard Reve Show, die deze week ( 17 mei) 40 jaar geleden voor het eerst werd uitgezonden. Er wordt geciteerd uit de eerste versie van een door Reve en Touber vervaardigd draaiboek met niet eerder gepubliceerde teksten van Reve en uit correspondentie tussen Reve en Touber.  Te horen zijn onder meer Reve’s toenmalige vriend Vincent Steinmetz, de producer Mia van ’t Hof, Rob van den Meeberg, cabaretkenner Jacques Klöters en de schrijfster Nelleke Noordervliet en haar man, schoonzuster en broer van Touber.