De grote VPRO Gids Literaire Boekenquiz 2017

De opdracht was een schandalige quiz samen te stellen, zowel qua inhoud als qua moeilijkheidsgraad. Daarin is ze glansrijk geslaagd. Wat te denken van illustere titels als Pornotaria of De regen verandert niets aan de begeerte.
Een quiz waarin Norah Ephron Willy Corsari ontmoet en waarin Puk en Muk zij aan zij staan met Don Quichot. Voor elk bekje biedt de quiz van Esther wel een spekje.
En ja, hij is schandalig moeilijk inderdaad, maar u bent niet anders gewend.
De winnaar mag zich een weekend terugtrekken in de Giardino Segreto van Villa Augustus in Dordrecht. In een ommuurde tuin, aan de rand van een boomgaard vol verboden vruchten, wacht u een heerlijke kamer.
Als troostprijs loven wij daarnaast vijf boekenpakketten uit.

‘Drinken en klinken, heel de dag lang en de pret was groot. Ze kwam naar mijn huis met een bakkes zo rood. Als een reet waar met vuisten op is geslagen.’ Wie is hier zo aan het drinken?
a. Mariken uit Mariken van Nimwegen
b. Gretchen uit Faust van Goethe
c. Hille Babbe uit De heks van Haarlem van Frederik van Eeden

‘Wee mij! Het vreeslijk woord moet ik nu zeggen,’ sprak een herder in een Griekse tragedie. Wat moest hij zeggen en tegen wie?
a. Tegen Medea dat haar man Jason haar wil verstoten
b. Tegen Oedipus dat de man die hij vermoordde zijn vader was en de vrouw die hij huwde zijn moeder
c. Tegen Antigone dat het haar verboden is haar broer te begraven

‘Hij leeft met het schrikbeeld dat ik een andere man zal tegenkomen. Ik ben nooit bang voor iets van dien aard. Hij heeft ook nog een andere angst, niet omdat ik blank ben maar omdat ik zo jong ben, zo jong dat hij in de gevangenis zou kunnen komen als onze verhouding bekend werd.’ Een citaat uit een roman van:
a. Ernest Hemingway
b. Marguerite Duras
c. Harper Lee

De Belgische politicus Hendrik de Man schreef in zijn boek The remaking of a mind uit 1919 over ‘…een van de gelukkigste momenten van mijn leven.’ Over welk beladen genot schreef hij?
a. De buitenechtelijke liefde
b. Verdovende middelen
c. Het moorden

‘Je laat eens mensch, aan wien je trouw beloofd hebt.… met wien je zooveel jaren…. als man en vrouw…. hebt geleefd…. niet in de steek zonder geldige reden.… Alleen maar omdat je voor een ander.... anders voelt…. een andere vrouw bent geworden…. een, die je nooit kon voorzien, dat je worden zou….’ Schreef Top Naeff dit in:
a. Het jeugdboek School-idyllen uit 1900
b. Haar autobiografie uit 1950 Zo was het ongeveer  
c. Haar roman Offers uit 1932

‘Aanslag op de goede smaak – morbide geschrijf – ongezonde lectuur – zwaar vergif – zedelijke verrotting’ zijn maar enkele termen uit recensies van een Nederlands boek uit de vorige eeuw. Welk boek was het dat sommige recensenten zo schokte?
a. Eenzaam avontuur van Anna Blaman
b. De tranen der acacia’s van Willem Frederik Hermans
c. Werther Nieland van Gerard Reve

Deze schrijfster had het liefst getrouwde mannen als minnaar. Toen haar minnaar ging scheiden verbrak zij meteen de verhouding. Zodra hij weer getrouwd was nam ze hem terug. Welke schrijfster was het die verklaarde nu eenmaal niet elke dag tegen hetzelfde gezicht te willen aankijken?
a. Josepha Mendels
b. Eva Raedt-de Canter
c. Willy Corsari

Wie schreef op jonge leeftijd in een opstel, niet gehinderd door enige kennis van de menselijke voorplanting: ‘Hij kuste haar innig op den mond, ten gevolge waarvan zij twee weken daarna een kind kreeg.’
a. Gerard Reve
b. Ina Boudier Bakker
c. Willy Corsari

‘Hij kocht het boek. Hij gaf het haar. En samen lazen ze dit boek.’ Komt deze tekst uit het voorwoord van:
a. Jongen en Meisje, Man en Vrouw. Wat jonge mensen over seks moeten weten van Bent H. Claësson
b. Pornotaria van Johannes de Back, toegeschreven aan Heere Heeresma
c. Huwelijksonderricht voor katholieke echtgenoten samengesteld door het Instituut tot Voorlichting in de Zielzorg en in de Katholieke

Uit welke boekverfilming van een boek van Jan Wolkers komt dit beeld?
a. Brandende liefde
b. Turks fruit
c. Zomerhitte
 

In de roman De wijde blik van Willem Jan Otten beschrijft de overspelige man zichzelf: ‘Een man die er een eind aan maken kan. Dompteur van zijn begeerte. Verzwijger van het cruciale. De man die zichzelf kan zijn want...
...hij houdt geheim.’
...hij kiest.’
...hij weet dat het haar niets interesseert.’

Hoewel ik dus in merkwaardige omstandigheden verkeerde is de tweestrijd waarover ik nu spreek al zo oud als de wereld. Elke zondaar is wel eens door dezelfde motieven en waarschuwingen ertoe gebracht voorgoed van zijn zonden af te zien. En ik deed precies hetzelfde als zovelen hebben gedaan: ik koos mijn betere ik, maar ik bleek niet de kracht te hebben me hieraan te houden.’ Wie spreekt hier?
Dr. Jekyll uit Dr. Jekyll en Mr. Hyde van R.L. Stevenson
Clamence uit De Val van Camus
Raskolnikov uit Misdaad en Straf van Dostojevski

Dit personage uit een boek van Fitzgerald is zo charmant dat het haast misdadig is. ‘Soms keek hij met afschuw terug op de bacchanalen van affectie die hij gegeven had, zoals een generaal zou kunnen staren naar een slachtpartij die hij bevolen had om aan een onpersoonlijke bloeddorst te voldoen.’ Gaat dit over:
a. Dick Diver uit Tender is the Night van F. Scott Fitzgerald
b. Jay Gatsby uit The Great Gatsby van F. Scott Fitzgerald
c. David Knight uit Save me the Waltz van Zelda Fitzgerald

Nora Ephron schreef over haar vreemdgaande man dat hij zelfs in staat was tot seks met:
a. Luxaflex
b. Cornflakes
c. Pasta

Ik geloof niet in de vrije liefde. Ik vind het haast op het fascistoïde af om mensen op te hangen aan theorieën over hoe ze zouden moeten beminnen, terwijl wij armzalige schepsels dat helemaal niet kunnen.’ Aldus:
a. Vonne van der Meer
b. Dorien Pessers
c. Connie Palmen

Ieder die lijdt onder een onbeantwoorde liefde kan zichzelf troosten met de woorden ‘…dat de minnende goddelijker is dan de beminde, omdat in de eerste god is, niet echter in de andere.’ Net zoals:
a. Gustav Aschenbach uit De dood in Venetië van Thomas Mann
b. Hermia uit A Midsummer Night’s Dream van Shakespeare
c. Eline Vere uit Eline Vere van Couperus

Als haar favoriete emotie noemde zij ‘vervoering’, een emotie waar zij voorzichtig mee omging. ‘Waarom voorzichtig?’ vroeg een journalist haar in 1990. ‘O,’ zei ze, ‘ik kan in vervoering raken over de domste dingen. Ik heb een keer een essay gemaakt dat heette: ‘Dromen van hoeden.’ Ik was aan het strijken en dacht ineens: Ik wil iets, maar wat is het? Ik zocht en zocht en plotseling ontdekte ik dat ik verlangde naar een hoed.’ Wie zei dit? En om het nog gemakkelijker te maken, van dezelfde schrijfster is de uitspraak: ‘Mannen zijn ontzettend lieve dingen.’
a. Ethel Portnoy
b. Annie M.G. Schmidt
c. Renate Rubinstein

‘Bestijg mijn lendenen, en stampen jij!’ Komt dit gebod uit:
a. Het stripverhaal Het Helpende Handje, een pornoversie van Suske en Wiske
b. Een gedicht van Paul Verlaine
c. De novelle Mieke Maaike’s obscene jeugd van Louis Paul Boon

Welke Engelse schrijfster schreef in een boek over haar jeugd over de sporadische keren dat haar moeder bezoek ontving: ‘…het gaf me de kans om naar boven te gaan om een verboden boek te lezen.’
a. Jeanette Winterson
b. Hilary Mantel
c. Doris Lessing

Wie zei: ‘Ik kan me geen boek voorstellen over een sensuele vrouw waar het ook nog goed mee afloopt.’
a. Kristien Hemmerechts
b. Annelies Verbeke
c. Monica van Paemel

‘Het woord ... heeft, op zijn weg naar fatsoenlijkheid, eerst seks betekend, daarna dansen, daarna muziek.’ Schrijft hier:
a. F. Scott Fitzgerald over jazz
b. Bob Dylan over rock-’n-roll
c. Jan Wolkers over disco

In de roman Alleman van Philip Roth verliest de ouder wordende hoofdpersoon zijn interesse in werk, familie, zijn directe omgeving, het enige dat hem nog bevrediging schenkt is het kijken naar:
a. Joggende jonge vrouwen
b. Pornofilms uit de jaren zeventig
c. Illegale hanengevechten

De liefde van deze man voor deze vrouw verhitte ooit de gemoederen en de Duitse schrijver Sebastian Haffner schreef : ‘…deze ene vrouw, die hem als een wonder ontvankelijk had gemaakt voor het andere geslacht…’ Gaat het hier over:
a. Koning Eduard VIII die wilde trouwen met de tot tweemaal toe gescheiden Wallis Simpson
b. Franklin Delano Roosevelt die verliefd werd op zijn verre nicht Eleanor Roosevelt
c. Adolf Hitler die op de dag voor hun gemeenschappelijke zelfmoord in het huwelijk trad met Eva Braun

Wat moet ik in godsnaam doen om van dat imago af te komen? Iemand die mij maar een beetje kent, zal nooit en te nimmer zeggen dat ik braaf ben.’ Wie zei dit in een interview in 1996?
a. Adriaan van Dis
b. Anna Enquist
c. Hella Haasse

Zo schetst Robert Walser in een kort verhaal de volgende situatie: ‘De vrouw zou er maar wat graag met haar onstuimige liefde vandoor zijn gegaan, maar ze was te edel om weg te lopen, en ze hield immers, ach lieve God nog aan toe, van allebei: haar man zowel als de jonge man. Vreselijke toestand.’ Hoe heet dit verhaal in de Nederlandse vertaling van Jeroen Brouwers?
a. Een drommelse heisa
b. Een dekselse geschiedenis
c. Een verdraaid lastig portret