Het verhaal ‘Cat Person’ van Kristen Roupenian werd door miljoenen mensen gelezen. Slaagt ze erin de hooggespannen verwachtingen in te lossen met de bundel Je weet dat je dit wil?

In december 2017 zit Kristen Roupenian met haar vriendin Callie in een koffietentje als Callie op haar telefoon kijkt. ‘Er is iets aan de hand met je verhaal,’ zegt ze. Dat verhaal is ‘Cat Person’, en het is een paar dagen daarvoor gepubliceerd in The New Yorker. Als dat je als beginnend schrijver overkomt mag je sowieso je handjes dichtknijpen, maar wat er nu gaande is, is nog nooit eerder vertoond. 

Callie ziet op haar telefoon dat ‘Cat Person’, over studente Margot en haar mislukte date met de oudere Robert, aan de lopende band gedeeld wordt. Al snel is het door miljoenen mensen gelezen. Na de onthullingen van Ronan Farrow over Harvey Weinstein in The New Yorker, wordt dit het best gelezen verhaal van 2017. Dat verklaart meteen een deel van het succes, want Roupenian profiteerde mee van de #MeToo-discussie die op dat moment in volle hevigheid woedde. 

Onder invloed van het verhitte debat lazen sommige mensen ‘Cat Person’ niet als fictie, maar als registratie van een waargebeurde ontmoeting. Nogal wat vrouwen herkenden zich in Margot, die uiteindelijk seks heeft met Robert, omdat ze het gevoel heeft dat ze er met goed fatsoen niet meer onderuit kan. Omgekeerd bleken nogal wat mannen, evenals Robert, moeite te hebben de signalen te doorgronden die vrouwen onder dergelijke omstandigheden soms 
uitzenden, waardoor ze het risico liepen beschuldigd te worden van grensoverschrijdend gedrag. 

Haar lezers mogen niet lui achteroverleunen, maar moeten ongemakkelijk op hun stoel zitten schuiven

Mes

De emoties liepen hoog op. Woedende lezers verklaarden The New Yorker nooit meer te zullen lezen als ze zulke rommel publiceerden. Margot werd gediagnosticeerd als ‘borderlinesociopaat’ en op het Twitteraccount @Men React to Cat Person meldden gefrustreerde mannen dat ze al hun hele leven gebruikt werden door vrouwen die hen vervolgens afdankten. 

Je kunt dus vaststellen dat Roupenian een snaar raakte. Nadat ze van de schrik was bekomen, sloot ze een deal met zes nullen voor twee boeken, waarvan het eerste nu is verschenen: You Know You Want This, vertaald als Je weet dat je dit wil. Een sterke titel die op elk van de elf verhalen in deze bundel van toepassing is. Ieder verhaal, hoe verschillend ook van toon en vorm, gaat over macht, al zullen lezers die hopen op elf variaties op ‘Cat Person’ zich wellicht bekocht voelen als ze de sinistere sprookjes lezen die ook tot deze collectie behoren.

Lukt het Roupenian met deze bundel de overspannen verwachtingen in te lossen? Ze knalt er gelijk in met een verhaal over een jong stel dat hun seksleven nieuw leven inblaast met behulp van een vriend die tijdelijk op de bank logeert vanwege liefdesverdriet. Dat klinkt onschuldiger dan het is. Roupenian, een zelfverklaard Stephen King-fan, is niet vies van een beetje horror en sadisme op z’n tijd.

Haar lezers mogen niet lui achteroverleunen, maar moeten ongemakkelijk op hun stoel zitten schuiven. Haar stijl is kernachtig. Eerste zin van ‘Een fatsoenlijke vent’: ‘Toen hij de leeftijd van vijfendertig had bereikt, kon Ted alleen nog een stijve krijgen en houden tijdens de daad als hij net deed alsof zijn lul een mes was en de vrouw die hij neukte zichzelf ermee stak.’ 

In Roupenians universum zijn vrouwen net zo geil, machtswellustig en wreed als mannen, wat heel verfrissend is

Slobberzoenen

Nee, een mooischrijver is Roupenian niet, maar dat wordt grotendeels goedgemaakt door haar durf en fantasie. Bovendien zijn veel verhalen lekker politiek incorrect. Het modewoord ‘schurend’ zal veelvuldig opduiken in de recensies over deze bundel. De vrijwilliger van het Peace Corps die lesgeeft op een meisjesschool ergens in Afrika wordt weggepest door zijn leerlingen, Marla’s jarige puberdochter is een lelijk kind met een bedorven adem dat zelfs als klein meisje nooit schattig is geweest en een Tinderdate eindigt in een badkamer vol bloed en kots. 

In het universum van Roupenian zijn vrouwen net zo geil, machtswellustig en wreed als mannen, wat heel verfrissend is. Het beste verhaal uit deze bundel is ook het langste en is geschreven als tegenhanger van ‘Cat Person’. Waar dat verhaal volledig vanuit het perspectief van Margot werd verteld, inclusief haar walging over Roberts ‘onhandige slobberzoenen’ en ‘zijn dikke, zachte buik bedekt met haar’, zitten we in ‘Een fatsoenlijke vent’ in het hoofd van de zeventienjarige Ted, een schlemiel met vet haar, spillebenen en een kippenborst die hongerig fantaseert over meisjes die buiten zijn bereik liggen. 

In velen van ons schuilt een Margot, een Robert of een Ted, en dat Roupenian onze onzekerheden en fantasieën zo genadeloos blootlegt, is behalve knap ook een beetje ongemakkelijk. En dat is precies haar bedoeling.