Dossier: VPRO Tiger Awards 2010

Vader Jorge en zoon Natan gaan er tijdelijk tussenuit. Ze verblijven een poosje bij het koraalrif Banco Chinchorro in Mexico en daar maakt Natan kennis met de verschillende wilde dieren en de eenvoudige levensstijl van de vissers. Maar Alamar (To the Sea) van Pedro Gonzalez-Rubio (1976) is vooral een verhaal over de relatie tussen vader en zoon.

Tsubota Yoshifumi (1975) verfilmde voor zijn speelfilmdebuut het leven van de schizofrene Japanse manga-artiest Abe Shinichi en zijn muze Miyoko. Centraal in de sensuele, fantasierijke biopic staat hun destructieve relatie in de jaren 70 .

Regisseur Martijn Maria Smits won vorig jaar een Gouden Kalf voor zijn televisiedrama Anvers, een rauw-realistische film over een gebroken gezin in hartje Antwerpen. Zijn langspeelfilmdebuut C’est déjà l’été, gesitueerd in een troosteloos Wallonië, borduurt voort op deze thematiek.

In Mama volgen we in lange, statische shots een dag uit het leven van een zwaarlijvige man en zijn dominerende moeder. Zij geeft hem niet de kans zijn eigen leven te leiden; hij wil veranderen, maar kan niet ontsnappen aan zijn lot . De dialoogloze debuutfilm van het Russische echtpaar Yelena en Nikolay Renard vraagt veel van de kijker. ‘De kijker kiest zijn eigen invulling.’

‘Sommigen denken dat het om een driehoeksverhouding gaat, maar voor mij is de ruimte waar het zich afspeelt, mijn woonplaats Yishou, veel belangrijker’, zo vertelt de Chinese filmmaker Yang Heng (1975) over zijn tweede speelfilm Sun Spots.

Na het overlijden van haar grootmoeder besluit Simone (Marie-Helène Bellavance) vrijwilliger te worden in de palliatieve zorg, maar het werk wordt al snel een obsessie voor haar. Les signes vitaux (The Vital Signs) van regisseuse Sophie Deraspe (1973) geeft een blik in een verzorgingshuis waar mensen de laatste momenten van hun leven doormaken. Volgens de filmmaakster ‘de belangrijkste tijd van je leven’.

Een jonge vrouw en een klein meisje ontmoeten elkaar op het strand. Het meisje komt uit een arm gezin, de jonge vrouw is welgesteld en heeft een vriend . Het leven van het tweetal is compleet verschillend, maar ze voelen zich allebei eenzaam. Agua Fría de Mar van Paz Fábrega (1979) speelt zich af in een prachtig kustplaatsje in Costa Rica, ver weg van de toeristenplaatsen en grote steden.

Un prophète van Jacques Audiard is niet het enige gevangenisdrama dat dit jaar op het IFFR draait, ook de Deense productie R is te zien in Rotterdam. De film volgt de jonge Rune die in de gevangenis beland en zijn plaats in de groep nog moet verdienen. Het regisseursduo van de film, Tobias Lindholm en Michael Noer, wilde de film zo realistisch mogelijk houden. Met als resultaat een rauw verhaal en claustrofobische beelden.

Het lijkt een simpel verhaal: een vader huurt een verpleger in die moet gaan zorgen voor zijn zoon, die vanaf zijn middel verlamd is. Maar er speelt veel meer op de achtergrond, vertelt Anocha Suwichakornpong, de regisseuse van Mundane History. Zo staan de personages symbool voor de verschillende politiek- maatschappelijke stromingen binnen Thailand.

Praten, praten en nog eens praten. Twintigers Pam en Manon kletsen met hun vrienden wat af. Allerlei onderwerpen passeren de revue, zoals liefde, kunst en uitgaan. Af en toen gaan ze naar de discotheek om te feesten, maar de film bestaat bijna alleen uit gesprekken tussen de studenten die plaatsvinden in het appartement. Sophie Letourneur (31) sluit met de film La vie au Ranch een deel in haar leven af.

De Maleisische filmmaakster Charlotte Lay Kuen Lim (1981) zegt net als de personages in haar speelfilmdebuut My Daugther moeite te hebben om te communiceren met andere mensen. De onvolwassen moeder en haar verwaarloosde dochter in de vrijwel dialoogloze film praten eigenlijk nooit met elkaar, emoties worden onderdrukt. Lim: ‘Ik hou van stilte.’

Het is bijzonder voor Inoue Tsuki om juist dit jaar genomineerd te zijn voor een Tiger Award, zo vertelt ze lachend. De Japanse regisseuse, die kans maakt op de hoofdprijs met haar speelfilmdebuut Autumn Adagio, een humaan portret van een introverte non op middelbare leeftijd die zichzelf opnieuw ontdekt, is namelijk geboren in het Jaar van de Tijger.

Dertien ononderbroken shots van 10 minuten. En in die shots zie je hoe twee Surinaamse broers de slavenroute van hun voorouders opnieuw afleggen. Van het dorpje waar ze wonen tot in hoofdstad Paramaribo. Te voet, per bus en per boot. Volgens de 34-jarige Amerikaanse videokunstenaar Ben Russell is het zo ‘een film over de beleving van tijd en geschiedenis geworden.’

Regisseur Levan Koguashvili (1973) woonde zeven jaar lang in New York, maar keerde voor zijn speelfilmdebuut Street Days, over een drugsverslaafde man die voor een lastige morele keuze komt te staan, terug naar Georgië. En ook zijn volgende filmplannen zijn op de een of andere manier verbonden met zijn vaderland. Koguashvili: 'Georgia is always on my mind.'