Zijn film was een succes in Cannes 2000, en maakt als wij regisseur John Hay tijdens het CineKid-festival 2001 spreken nog een goede kans op de publieksprijs . Die prijs gaat uiteindelijk naar André van Durens Mariken. Zoals de bescheiden Brit al had voorspeld. Thuisvoordeel enzo. 'Your thing is going to win,' zei hij met het defaitisme van een man die niet in zijn eigen succes durft te geloven.
Wat dat betreft lijkt een beetje hij op de titelheld uit zijn ' grotestads-sprookje' There's Only One Jimmy Grimble. De zestienjarige Jimmy kan namelijk voetballen als de beste, maar struikelt over zijn eigen benen als andere mensen toekijken. Zijn droom om ooit een grote voetballer te worden laat hij zich echter niet afnemen. Netzomin als het recht om in voetbalstad Manchester fan te zijn van City en niet van het kampioenenteam van United.
Dat laatste betekent wel dat hij op school het mikpunt is van pestkoppen als Gorgeous Gordon. Die pissen zijn tas onder of slaan hem simpelweg inelkaar. Thuis houdt het ook niet over. Zijn alleenstaande moeder is een schat, maar heeft een slechte keus in mannen. Het nieuwste exemplaar, een geblondeerde biker luisterend naar de naam Two Dogs, heeft alleen oog voor zijn Harley. Haar vorige lover, vuilnisman Harry, was op zich een prima vent - zette Jimmy op het spoor van City - maar bleek getrouwd en werd daarop per direct aan de weg gezet.
Een ontmoeting met een oude zwerfster zorgt voor de gedroomde ommekeer in Jimmy' s leven. Zij geeft hem oude voetbalschoenen die volgens haar toverkracht bezitten en verdomd, Jimmy verwerft zich een plaats in het schoolelftal. En groeit uit tot de ster van het team. Wat hem weer in problemen brengt met Gorgeous Gordon, die tot dan toe de onbetwiste leider was.
Jimmy Grimble
is de eerste speelfilm van regisseur Hay, die jaren voor televisie werkte.
Waarom maakte hij de overstap met juist deze film?
'Ik heb lang moeten
wachten op een goed script. Toen een vriend van mij met dit verhaal kwam zijn we
er samen nog twee jaar aan wezen sleutelen. We hebben het - lang voordat we met
de opnamen begonnen - aan jongeren in Manchester laten lezen, en later ook aan
alle jongenlui die we voor de film hadden gecast. Om maar vooral de juiste toon
te treffen. Er kwamen veel reacties op en ik weet zeker dat dat de film beter
heeft gemaakt.
>Waarom voetbal?<
'Het had vanalles kunnen zijn. In
Billy Elliot is het dansen. Beide films gaan over een manier om te ontsnappen
aan je omgeving. En met voetbal kunnen kinderen over de hele wereld zich
identificeren. In de jaren zeventig had ik waarschijnlijk voor rockmuziek
gekozen, want op zich heb ik niet zo veel met voetbal. Ik kijk weleens een
wedstrijd, maar zelf kan ik niet voetballen.'
>En waarom een film voor
kinderen?<
'Ik heb een hekel aan van die Disneyfilms, waarin het
uiteindelijk maar om één ding draait: merchandising. Ik heb het romantische idee
dat familiefilms veel beter waren toen ik klein was, en dat probeer ik terug te
halen. Ik denk niet dat Disney het bijvoorbeeld had aangedurfd om Harry zijn
vrouw te laten bedriegen. Of had laten zien hoe de moeder van Jimmy door haar
baas wordt aangerand. Het is trouwens heel gek, ik heb de film over de hele
wereld met publiek gezien, maar Nederland is het enige land waar mensen begon te
joelen toen zij haar belager een knietje gaf. Heel gek.
Maar ondanks dat
er veel realistische elementen in mijn film zitten, zie ik de film toch vooral
als een sprookje.'
>Daarom zit de film ook vol cartooneske personages.<
'O ja, welke zijn dat volgens jou?
>Gorgeous Gordon, bijvoorbeeld, of
diens vader, de in en in goede Harry, de belachlijke Two Dogs, Jimmy's Coach...<
'Maar vind je niet dat het gaat om de perceptie van hen door Jimmy. De hele film
is geschoten door zíjn ogen. Daarom zijn alle karakters zo uitvergroot. Ik
wilde een kind-perspectief op een volwassen wereld. Voor hun is alles zwart of
wit. Daarom wordt iemand als Harry geidealiseerd en zien we van Two Dogs alleen
zijn aanstellerij. Ik ging ervan uit dat het volwassen publiek tussen de regels
door kon lezen. Deed ook erg mijn best om te zorgen dat je je met Jimmy gaat
identificeren. Daarom koos ik voor de voice-over. Zo kom je in zijn hoofd
terecht, hoor je zijn twijfels en angsten. Ik wilde de film aanvankelijk The
World of Jimmy Grimble noemen, want dat is wat het is.'
>Lewis McKenzie,
die Jimmy speelt, is fantastisch. Hoe heeft u hem gevonden?<
'Ik wilde
niemand die bekend was van film of tv, en heb in totaal ruim 4000 kinderen
gezien. Zo'n beetje iedereen in Manchester. Maar uiteindelijk was McKenzie een
makkelijke keus. Die oren, dat oude, gekwelde hoofd op die jonge schouders. Het
enige probleem was dat Lewis tegen mij had gelogen over zijn voetbalkwaliteiten
. Dat bleek na de screentest, toen ik al zeker wist dat hij Jimmy moest gaan
spelen. Tijdens de voetbaltest bakte hij er weinig van. In zes weken is hij
bijgespijkerd door een Braziliaanse voetbaltrainer. De scènes aan het begin van
de film, als Jimmy op straat een beetje zit te klooien met een bal, werden aan
het eind van de opnamen geschoten. Toen hij al twaalf weken aan het oefenen was
.'
>Die voetbalscènes zien er niettemin erg overtuigend uit.<
'Dank
je. Ze zijn door een danschoreograaf bedacht en waren erg moeilijk om te filmen
. Niet alleen mag je niet zien dat Jimmy zijn tegenspelers min of meer
voorbijloopt als hij ze passeert, hij mocht ook niet geblesseerd raken. Het
laatste kwartier van de film, dat we mochten opnemen in het stadion van City,
kostte ons wel negen dagen. En hoewel City natuurlijk blij was met het feit dat
we voor hen en niet voor United hadden gekozen, waren ze met die opnamen niet
erg gelukkig. Omdat we met handgehouden camera's werkten om meer dynamiek te
kunnen suggeren moesten we quadrapeds, je weet wel: van de vierwielige motoren,
gebruiken. In die negen dagen hebben we het veld geloof ik behoorlijk beschadigd
.'
>U werkte met tieners, die wellicht wat makkelijker te regisseren zijn
dan jongere kinderen.<
'Was het maar waar. Misschien begrijpen ze de
emoties die ze moesten weergeven beter, maar probeer maar eens negentig kinderen
, wat met zoveel heb ik in totaal gewerkt, in het gareel te houden. Allemaal uit
de volkswijken van Manchester. En totaal geen discipline. Leg maar eens uit dat
een scène nog eens over moet, en nog eens. En dat er in film rekening moet
worden gehouden met continuïteitseisen. Gorgeous moesten we revoicen. Die was
veel te gespannen op de set. In de geluidsstudio deed hij het overigens prima.
Hij speelt nu een rolletje in Coronation Street. Geen van de kinderen in mijn
film hadden acteerervaring, maar de meesten hebben nu agenten en komen op
televisie. Zo kunnen ze bewijzen of het echte acteurs zijn.'
>In de film
is veel aandacht voor bullying. Jimmy wordt gepest, Sara, de voetbalcoach, de
directeur van de school. Werd u ooit zelf gepest?<
'Natuurlijk. Dat is min
of meer onvermijdelijk in Engeland. Je bent de bully of het slachtoffer. Ik zie
het een beetje als het leven aan het hof. Je hebt een koning, raadslieden,
vazallen, enzovoort.'
>En u was het kanonnenvoer?<
'Ja ja, ik was
kanonnenvoer. Haha.'
>En hoe ging u daar mee om?<
'Ik maakte films.'