Op vrijwel hetzelfde moment dat Esfandyar, een in Parijs wonende Iraanse immigrant, hoort dat zijn vader op sterven ligt, komt hij erachter dat hij blind wordt. Na twintig jaar ballingschap gaat hij terug naar zijn geboorteland, waar hij wordt geconfronteerd met zijn verleden. Sepideh Farsi (1965), die net als haar hoofdpersoon midden jaren '80 vanuit Iran vertrok naar Parijs, regisseerde The Gaze, haar tweede lange film.

IDEE
'De film is losjes gebaseerd op een Perzische mythe over Esfandyar , een onsterfelijke en onkwetsbare man met maar één zwakte: zijn zicht. Zo is het ook met de hoofdpersoon uit mijn film. Ik vind het erg interessant als er iets is dat een personage afremt, zonder dat hij of zij er iets aan kan doen. Het is waar dat er overeenkomsten zijn tussen mij en de Esfandyar uit de film: we zijn allebei begin jaren '80 uit Iran vetrokken en naar Parijs verhuisd. Het grote verschil is alleen dat ik nog vaak ben teruggegaan naar Iran en Esfandyar twintig jaar is weggebleven, net als de man die hem speelt trouwens. Ik vond het erg belangrijk dat de acteur dezelfde levenservaring had als het personage.'

VERBODEN
'The Gaze is in Iran verboden en had eigenlijk niet eens in het buitenland mogen draaien. De film zou immoreel zijn. Ik heb gevraagd naar de reden, maar kreeg geen duidelijk antwoord. Ik denk dat de link naar de politieke situatie en het regime in de jaren '80 een reden is. En dat terwijl ik het verhaal juist persoonlijk en niet politiek heb willen vertellen. Maar het blijft een pijnlijk en moeilijk onderwerp. Een andere reden kan een scène zijn waarin een ongetrouwde man en vrouw samen een hotelkamer boeken. Het is in Iran voor vrijgezelle mannen en vrouwen verboden om samen in één ruimte te zijn. Ik trek het me erg aan dat de film verboden is en natuurlijk ben ik boos. Als mijn film ergens verboden wordt is het net alsof mijn eigen kind wordt afgewezen. Maar het is niet anders en ik ben al erg blij dat de film in Rotterdam vertoond wordt.'

VOORBEELDEN
'Andrei Tarkovsky, Akira Kurosawa en Orson Welles zijn filmmakers die me wel beïnvloed hebben. Je neemt hun werk in je op en het wordt een deel van je. Onbewust neem je dat mee als je een film maakt. Ik vind het belangrijk als filmmakers aandacht besteden aan de psyche van een personage en niet alleen maar aan het plot.'

AMBITIES
'Films maken. Ik bereid me op dit moment voor op twee lange films. In het verleden heb ik veel korte films en documentaires gemaakt en daar wil ik in de toekomst ook zeker mee door gaan. Ik heb wel gemerkt dat een documentaire heel iets anders is dan een speelfilm. Bij een documentaire flirt je als het ware met het onderwerp. Je bent meer bezig met de vorm en laat het onderwerp zijn gang gaan. Bij een film ben je meer bezig met domineren en sturen.'

FILMEN IN IRAN
'Filmen in Iran is eigenlijk net als in elk ander land: het is zwaar en er komt veel stress bij kijken. Misschien is het in Iran zelfs hectischer dan in andere landen, want de manier van aanpakken is heel anders. Een Perzisch gezegde luidt: als je een voetbalwedstrijd speelt, scoor dan pas in de negentigste minuut. Oftewel: alles gebeurt op het laatste moment. En natuurlijk zijn er belemmeringen en dingen die je niet mag filmen. Een kus tussen een man en vrouw bijvoorbeeld. Maar dat weet je van tevoren en je houdt er rekening mee. Het zijn dingen waar ik me tegen kan verzetten, maar dat zou alleen maar energie kosten. Het is nou eenmaal zoals het is en daar doe je niet veel aan. Als het me niet bevalt, moet ik er niet heen gaan.'

Te zien tijdens het IFFR:
Woensdag 1 februari, 19.15 uur , Pathé 5
Donderdag 2 februari, 13.15 uur, Pathé 5
Zaterdag 4 februari , 10.15, Pathé 4