Drie moeizame relaties in wereldstad Shanghai, kundig met elkaar verweven en gefilmd tegen de achtergrond van de explosieve groei van de stad. Het ontbreekt David Verbeeks debuutfilm Shanghai Trance, de enige Nederlandse deelnemer aan de VPRO Tiger Awards-competitie, niet aan ambitie. En ook Verbeek zelf, die in 2005 in zijn eentje naar Shanghai vertrok en daar twee jaar werkte aan de film, heeft geen last van valse bescheidenheid. ‘Mijn ambitie is het om een bekende arthouse-regisseur te worden.’

Idee?
Verbeek: ‘In de tv-film Yulan, die ik in 2004 voor de serie Lolamoviola maakte, zit een videodagboek uit Shanghai. Daarvoor ben ik zelf een week naar Shanghai gevlogen en toen ik daar was ben ik geïnspireerd geraakt door de stad. Shanghai is een stad in verandering en biedt enorme kansen. Ik zag hoe mensen van mijn leeftijd [Verbeek is 27 jaar oud–red .] daar op insprongen, en wilde daar ook heen. In 2005 ben ik er in mijn eentje naartoe gevlogen, en twee weken geleden ben ik teruggekomen. Afgezien van de drie maanden dat ik in Nederland de film heb gemonteerd heb ik al die tijd in Shanghai geleefd.
Toen ik daar aankwam kon ik terecht bij een gezin dat uiteindelijk ook in Shanghai Trance is terechtgekomen. Zij spelen de ouders van Xu Yu. En die moeder praat echt zo hard, want iedereen praat hard in Shanghai. Een ander fenomeen is jaloezie. Ik kwam erachter dat niemand in Shanghai elkaar vertrouwd, en vooral verliefde stelletjes niet. Het is heel gewoon voor meisjes om de liefde van de jongen te testen door voor zijn ogen met een andere jongen aan te pappen. Ik heb in Shanghai in een flat gewoond op acht hoog, en elke deur staat daar open. Er is geen enkele privacy. Met als gevolg dat mensen hun ruzies gewoon op straat uitvechten. In de film zit een scène waarin een jongen een meisje achterna de straat op rent en haar mobieltje wil afpakken, om haar sms-jes te kunnen checken. Die scène duurt in de film een handvol minuten, maar ik heb die dingen daar heel vaak gezien, en soms ging dat wel uren door.’

Jaws
‘In de film wordt het geluid op de soundtrack soms heel hard . Het is een combinatie van schurende geluiden, basdreunen, en bliepjes, die samengevoegd de muziek van de stad vormen. Ik heb het idee geleend van Jaws, waarin de haai ook zijn eigen muziekje had. Dat wilde ik in Shanghai Trance ook met de stad doen. De dreiging van de stad, die met zijn snelheid iedereen vermaalt, kreeg zijn eigen herkenningstune.’

Invloeden?
‘Ik ben gefascineerd door de Aziaten. Met Hou Hsiao-hsien op de eerste plaats, maar ook door Tsai Ming-liang en Jia Zhang-ke. Om te beginnen omdat zij in een regio wonen waar de wereld snel verandert. Waar wij in Europa 50 jaar over deden , moeten zij in 15 jaar doen. Het is belangrijk dat je die processen goed volgt , want bij hun is de spierpijn van de groei het beste zichtbaar. Deze regisseurs hebben me ook qua stijl beïnvloed. Ik heb ze hier in Rotterdam ontdekt, en zag dat bij hun de shots veel langer bleven staan dan in westerse films gebruikelijk was. En dat heeft me aan het denken gezet over tempo en timing.’

Ambitie?
‘Mijn ambities liggen op de filmfestivals. Ik wil een bekende arthouse-regisseur worden. Dat kan alleen als je sociaal in het leven staat, omdat ik films wil maken die de tijdgeest treffen. En dan moet je de straat op. In Shanghai ben ik ook veel het nachtleven ingegaan, om te voelen wat daar leefde. Het heeft wel consequenties voor je privéleven. Je kan geen gezin beginnen, en ik wil me ook nergens permanent vestigen. Als je je ergens aan bindt, gaat dat je keuzes beïnvloeden. Dat moet er geld in het laatje komen en voor je het weet ben je commercials aan het maken.’

Filmen in Shanghai?
‘Filmen daar is fantastisch. Er is veel mogelijk en iedereen werkt hard. Ik vond het wel lastig dat ik de taal niet voldoende meester was om er grapjes te kunnen maken met de cast en crew. Alleen met Tygo Gernandt, die ook in de film speelt, lukte dat. En in de korte tijd dat hij er was trokken we veel met elkaar op. Daarna werd het een stuk stiller.’

Shanghai Trance wordt vertoond op:
Dinsdag 29 januari, 21:45 uur Pathé 5
Woensdag 30 januari, 13:15 uur Pathé 5
Vrijdag 1 februari, 19:00 uur Pathé 1