Sommige regisseurs behandelen je als een pop, die ze telkens een heel klein stukje verbuigen. En daar kan – op een vreemde, saaie manier – zelfs nog een beloning liggen voor de acteur. Friedkin is het tegenovergestelde. Die smijt je in een raceauto, bindt je voet aan het gaspedaal, geeft je een flinke mep op je knie en daar ga je!’ – Acteur Emile Hirsch
‘Ik zag Killer Joe gisteren voor het eerst en de film voelt als een explosie… De full frontal nudity was noodzakelijk, want dat onderstreept mooi hoe kwetsbaar mijn personage is. En eerlijk gezegd vond ik dat makkelijker te spelen dan de scène met het pistool. – Actrice Juno Temple
[Over het feit dat Willam Friedkin in Hollywood geen voet meer aan de grond krijgt:] ‘William is volwassen en maakt films voor volwassenen. In Hollywood weten ze dat ze het meeste geld verdienen met stripverhalen, want dat is wat ze nu maken. Toen ik jong was waren stripverhalen voor kids, nu lijkt het wel alsof iedereen ze wil.’ – Scenarioschrijver Tracy Letts
William Friedkin, regisseur van klassiekers als The French Connection en The Exorcist werd afgedankt door Hollywood toen de opvolgers minder succesvol bleken. En dus maakte hij Killer Joe buiten Hollywood om.
Toronto, 13 september 2011. Daags na de wereldpremière van de zwart-komische misdaadfilm Killer Joe bevestigen cast en crew van de film de intense reputatie van regisseur William Friedkin nog maar eens. Ook Friedkin zelf is aanwezig bij de rondetafelgesprekken. De inmiddels 77 -jarige regisseur van genreklassiekers als The French Connection (1971) en The Exorcist (1973) werd afgedankt door Hollywood toen de opvolgers minder succesvol bleken. En dus maakte hij Killer Joe buiten Hollywood om. Wel met grote acteurs als Hirsch, Temple en Matthew McConaughey, want het is nog steeds een eer om met de oude meester te werken.
Killer Joe is weer een typische Friedkinfilm. Rauw, hard en over the top. Killer Joe (McConaughey) is een Texaanse sheriff, die bijverdient als huurmoordenaar. Zijn diensten worden ingehuurd door een vader en zoon om hun ex c.q. moeder te vermoorden. Vanwege de levensverzekering. Omdat ze geen cent hebben, krijgt Killer Joe dochter Dottie aangeboden als onderpand. Kunnen ze na geleverde arbeid niet betalen, dan is Dottie van Joe.
De film begint komisch, maar wordt allengs grimmiger en eindigt in een orgie van geweld. In een bij voorbaat klassieke scène, waarin een belangrijke rol is weggelegd voor een gefrituurd kippenpootje, toont pretty boy McConaughey zich van een heel andere, nogal onverwachte kant. Die scène is ongetwijfeld de reden dat de film niet in Hollywood gemaakt had kunnen worden.
Friedkin : ‘Hollywood is veranderd, maar ook het publiek is veranderd. Toen ik in de jaren zeventig begon met films maken, werd mijn generatie beïnvloed door regisseurs uit Europa en Azië. Mensen als Fellini, Antonioni, Resnais en Godard . Ik werd gedreven door iets dat cinema heette. Nu is het allemaal televisie, waarbij iedereen gaat voor de grootste gemene deler. Het huidige publiek is daar zo door geconditioneerd, dat het niet meer van extremen houdt.’
Viezigheid
Het is inderdaad de vraag hoe groot het publiek van Killer Joe zal zijn. De film is in ieder geval niet bedoeld, en ook niet geschikt, voor de vaste fans van rom-kom-koning McConaughey. Daarvoor is de film te gewelddadig en te smerig. Het schijnt dat McConaughey zelf, nadat hij het script voor het eerst gelezen had, zo snel mogelijk onder de douche wilde om alle viezigheid van zich af te spoelen. Maar hij accepteerde de rol wel.
Friedkin: ‘Matthew is een filmster en in Hollywood willen ze niet dat filmsterren acteren. Daar willen ze dat je steeds het zelfde kunstje herhaalt. Maar de sterren zelf willen nog wel acteren. Matthew en ik hebben veel over deze rol gesproken en uiteindelijk dachten we er precies het zelfde over.’
Het vele geweld in zijn films verklaart Friedkin als het logische gevolg van zijn jeugd in Chicago. ‘Ik kom uit een arm gezin, al wist ik niet dat we arm waren, want iedereen om mij heen was arm. Als jochie werd ik gepest op school. Tot ik op een dag besloot dat het afgelopen moest zijn. Ik greep mijn pestkop, nam hem in een houdgreep en sloeg zijn hoofd op het asfalt. Als ze me niet van hem hadden afgetrokken, was ik net zo lang doorgegaan tot ik hem vermoord had. Vanaf dat moment wist ik dat geweld in ieder mens zit.’
Ten tijde van het interview was Killer Joe nog niet gekeurd (inmiddels wel: zeventien jaar en ouder), maar Friedkin verwacht dat de keurders niet mals zullen zijn. ‘Al kan je het nooit helemaal voorspellen. Bij The Exorcist dachten we allemaal dat het wel een x zou worden [de zwaarste keuring]. Maar een half uur nadat hij de film had gezien, belde de baas van de filmkeuring me op en vertelde me dat hij de film briljant vond. Hij zou er geen seconde uitsnijden en de film een r geven [voor ‘Restricted’, oftewel: twaalf jaar en ouder en kinderen tot zeventien jaar alleen onder begeleiding van een volwassene].
Weet je wat het is met filmkeuring? Het is allemaal willekeur. Rechter Potter Stuart van het Hooggerechtshof werd eens gevraagd wat porno was. Hij zei dat hij er geen definitie van kon geven, maar dat hij wel precies wist wat het was als hij het zag. Daar! Er bestaan helemaal geen standaarden. Het is een subjectief proces, en dus pleegt iedereen zelfcensuur, in de hoop dat een film niet aan stukken wordt gesneden in een of andere plattelandsbioscoop. Maar daar doe ik niet aan mee!’