Eva Ionesco procedeert tegen haar moeder omdat die vroeger erotische foto’s van haar nam. Ionesco maakte er ook een speelfilm over, waarin Isabelle Huppert haar moeder speelt: My Little Princess.

‘Het was een incestueuze zaak destijds met mijn moeder, waar ik liever nooit meer over zou praten.’ Dat zei actrice Eva Ionesco (1965) mei vorig jaar in Cannes, waar ze was naar aanleiding van de wereldpremière van haar regiedebuut My Little Princess (ook bekend onder de alternatieve titel I’m Not A F**king Princess). In die film beschrijft ze hoe ze al vanaf haar vierde van haar moeder moest poseren voor erotisch getinte foto’s, foto’s die vervolgens de hele wereld over gingen.

Ze wil er liever niet over praten, maar maakte er wel een film over...

‘Het duurde ook even voor ik die afweging had gemaakt,’ bekent de kleine, felle Ionesco. ‘Ik ben me natuurlijk heel erg bewust van de paradox van deze film. Door hem te maken wijs ik op juist op die foto’s! Daarom wil ik je ook verzoeken bij het artikel geen foto’s van toen te gebruiken.’

Hoe pijnlijk was het om oude wonden open te halen?
Ionesco: ‘Heel pijnlijk. Gewelddadig. Het begon met een rechtszaak die ik tegen mijn moeder aanspande. Ik wilde mijn beeltenis terug. Ik wist natuurlijk wel dat er van mij als kind erotische foto’s gemaakt waren, maar ik had geen idee – nog steeds niet , trouwens – hoeveel foto’s er precies gemaakt zijn.
Toen ik daar onderzoek naar deed ontdekte ik dat ik al als vierjarige werd gefotografeerd als prinses. Ik wilde van mijn moeder alle negatieven hebben, en daarom ben ik een rechtszaak begonnen. Maar die heb ik verloren. En dat voelde alsof ik mezelf was kwijtgeraakt. Alsof mijn beeltenis me was afgenomen. En toen ben ik begonnen met het schrijven van het scenario.’

Waarom verloor u die rechtszaak?
‘Ik was te laat. Het was meer dan dertig jaar geleden. Maar ik ben een nieuwe rechtszaak begonnen. Ik wil dat ze mij de negatieven geeft, zodat ik zelf kan bepalen welke foto’s wel en niet mogen worden gepubliceerd.’

Liep u met Anamaria Vartolomei, de jonge Roemeense actrice die het op u geïnspireerde personage Violetta speelt, niet hetzelfde gevaar van uitbuiting en misbruik?
‘Aanvankelijk ging het om acht meisjes. Die ik allemaal heb uitgelegd, ook hun moeders, waar de film over zou gaan.
Uiteindelijk koos ik voor de toen tienjarige Anamaria, die er lang over heeft nagedacht of ze de rol aankon. We hebben veel over het verhaal gesproken en op de set waren altijd een kinderpsycholoog, een schoolleraar en haar ouders aanwezig. Aan alles was gedacht, want ik wilde haar op geen enkele manier misbruiken. Zoals destijds wel met mij gebeurd is.’

En hoe bereidde u Isabelle Huppert voor, die uw moeder speelt?
‘Ze kende de geschiedenis. Zoals iedereen in Parijs. In de wereld eigenlijk. Ik vertelde haar dat mijn film geen biopic was, maar fictie. Dat ze niet mijn moeder speelde. Maar Isabelle is een visionaire actrice. Toen ze de kleren aan deed en mijn teksten las, snapte ze uit zichzelf waar het heen moest.’


Actrice Isabelle Huppert, die we even later spreken, vertelt dat ze wel even moest nadenken voordat ze de rol accepteerde:
‘Omdat ik Eva nog niet kende . We ontmoetten elkaar in Kameroen, op de set van White Material [van regisseur Claire Denis, GB]. Ik denk dat ze al jaren rondliep met het project. Daar gaf ze me een paar pagina’s van het script. Ik weet niet of ze daarvoor ook al aan mij had gedacht, of dat ze op dat moment besloot dat ik haar moeder moest spelen.’

Hoe benaderde u uw rol?
‘Je kan de moeder natuurlijk als een monster zien, maar voor haar maakte het weinig uit of ze tegen haar dochter zei: “Doe je kleren uit en ga naar bed,” of: “Doe je kleren uit en ga poseren.” Dat is ook wat ik in de film wil laten zien. Dat als ze zegt dat ze zich moet uitkleden, daar voor haar geen perverse gedachte achter zit. Voor haar is haar dochter een soort pop. Wat op zich natuurlijk ook monsterlijk is, want ze beseft niet dat haar dochter een mens is met eigen gevoelens.’

Praatte u met Ionesco veel over de rol?
‘Nee, we pasten samen alle kleren die mijn personage moest dragen en dat was gelijk ook een soort repetitie . Weet je, als je een film maakt voer je een dialoog op veel meer niveaus dan alleen op het niveau van het gesproken woord. Een van de belangrijkste scènes in de film is voor mij die waarin ik bij maatschappelijk werk aankom in een opzichtige zwarte jurk met allemaal gouden kettingen. De maatschappelijk werkster heeft me net daarvoor verzocht de volgende keer iets normaals aan te trekken, en ik kies die zwarte jurk. Dat is een cruciale scène, want je begrijpt dan als kijker dat de moeder iets niet onder ogen wil zien. Dat ze vindt dat ze artistieke vrijheden heeft waar niemand anders over kan oordelen dan zijzelf.’

Had u het idee dat Ionesco u een bepaalde kant op regisseerde?
‘Nee , maar aan het eind zei ze wel dat ze verbijsterd was door het feit dat ik zo op haar moeder was gaan lijken.’

Weer een gekwetst personage. Bent u er naar op zoek?
‘Misschien zijn ze wel op zoek naar mij! Haha. Ik zou soms wel wat minder complexe personages willen spelen. Bijvoorbeeld een lieve, warme vrouw, een heilige bijna, waardoor ik eens kan wijzen op het goede in de mens. Maar die zijn haast niet te vinden. En die zijn nog moeilijker te spelen.
Complexe personages lijken wel moeilijk, maar ambiguïteit is veel makkelijker te spelen. Je kan namelijk straffeloos onvoorspelbaar zijn. Maar neem een liefhebbende moeder die zich opoffert voor haar kind. Dan kan je je niet achter verschillende emoties verschuilen, maar moet je precies dat ene gevoel overbrengen. En dat is pas moeilijk.’ 

Meer over My Little Princes