De Duitse regisseur Oliver Hirschbiegel (Der Untergang) maakte Diana, een romantisch drama over de laaste jaren van ‘de belangrijkste vrouw van de wereld. Voor mij is Diana een filmster.’

De laatste twee jaar in het leven van de gekwelde Britse prinses Diana (1961- 1997). Het geruchtmakende interview met BBC’s Martin Bashir, de daarop volgende scheiding van Prins Charles, de geheime relatie met Dodi Fayed, de nog geheimere relatie met hartchirurg Hasnat Khan. En natuurlijk de dodelijke rit door de tunnel bij de Pont de l’Alma in Parijs.



Het komt allemaal aan bod in het romantische drama Diana. Regisseur van deze film is de Duitser Oliver Hirschbiegel, die eerder fraaie films als Das Experiment en Der Untergang maakte, maar ook de mislukte sffilm The Invasion. Enige tijd voordat de (vooral Britse) filmpers Diana zal neersabelen, spreek ik de regisseur via de telefoon.

U bent uitgekozen door de producers. Zei u meteen ja?
Oliver Hirschbiegel: ‘Ze vroegen me of ik het script wilde lezen, waarop ik meteen… nee zei. Ik wist niet veel over Diana en was ook niet echt geïnteresseerd. Maar scenarioschrijver Stephen Jeffreys is een grote naam in Engeland [hij schreef het scenario voor The Libertine], dus ik besloot het toch maar te lezen. Na tien pagina’s was ik verkocht.’

Waardoor?
‘Ik ontdekte dat ik haar totaal niet kende. Ik heb haar altijd gezien als een mode-icoon. Je weet wel: de platte schoenen, de jeans. Maar ik had geen idee van de vele facetten van deze vrouw. Na tien pagina’s werd me duidelijk hoe fascinerend ze was, en dat dit een verhaal was dat verteld moest worden. En ik vond het moedig van de Britten dat ze daarvoor een Duitser hadden uitgekozen.’

Hebben ze u ook verteld waarom?
‘Nee, maar ik denk dat ze op zoek waren naar iemand met een enigszins objectieve kijk op de zaak. Want als ik een Britse regisseur was geweest, dan was ik gedefinieerd door het koningshuis. Ik had het ofwel gehaat, of ik was voorstander geweest. Hoe dan ook zou mijn identiteit zijn bepaald door mijn mening over the Royals. Jij bent Nederlander, dan snap je wel wat ik bedoel.’

Wat wist u van Diana voordat u met dit project begon?
‘Weinig. Ik kende haar als fenomeen. Ze was destijds de belangrijkste vrouw in de wereld, maar ze deed mij verder niets.’

En weet u nog wat u dacht toen u van het dodelijke ongeluk hoorde?
‘ Ja. Ik was geschokt. En ik weet nog dat ik daar erg verbaasd over was. Juist omdat ik altijd had gedacht dat ze me niets deed. Maar door dat ongeluk besefte ik pas wat haar betekenis voor de wereld was.’

En nu u uw film gemaakt heeft, hoe kijkt u nu naar Diana?
‘Totaal anders. Toen ik besloten had de film te regisseren, ben ik gelijk Kate Snells boek Diana – Her Last Love gaan lezen, waarop veel van het script gebaseerd is. En ook Sarah Bradfords boek. Ik heb met heel veel mensen gepraat, en ontdekt hoe moeilijk het was haar te doorgronden. Zodra je dacht te weten wie ze was, deed ze weer iets dat daar totaal haaks op stond. Diana is het meest complexe personage waar ik een film over heb gemaakt.’

Complexer dan Adolf Hitler in Der Untergang?
‘O ja. Zeker.’

Welke van de twee was voor u persoonlijk de meest interessante om te onderzoeken?
‘Ik denk toch Diana, want een van de grote verrassingen voor mij was dat ik ontdekte dat ze een heel spirituele vrouw was. Al heel vroeg koos ze ervoor om haar eigen hart te volgen. Wat automatisch betekende dat ze een rebel werd, omdat ze zich heel anders gedroeg dan al die andere leden van het koningshuis. Voor mij is Diana een filmster. Niet een van nu, maar een klassieke. Zoals Dietrich of Monroe.



'Ik zag het terwijl ik beelden van haar bekeek. En dan keek ik niet alleen naar Diana, maar ook naar hoe de mensen naar haar keken. Je kon zien dat die mensen dachten dat ze echt contact met haar hadden. En dat was ook zo! Want Diana speelde niet, ze was. En dat is het geheim van elk icoon. Een icoon word je niet omdat je fantastisch bent, glamoureus of briljant, maar omdat je ondanks dat allemaal een mens van vlees en bloed blijft . Die fouten maakt en vergissingen begaat. Alleen dan kunnen mensen zich met je vereenzelvigen. '

'Als mijn film begint is Diana de beroemdste vrouw ter wereld en wordt ze verliefd op dr Hasnat Khan, volgens velen “de liefde van haar leven”. Khan is een gewone man. Dat wil zeggen: iemand die niet uit haar wereld komt. En toch weer wel, want ze delen die spirituele energie. Daar herkenden ze elkaar in. Jammer genoeg voor haar wil Khan niets van alle publiciteit weten, en dus was hun relatie gedoemd te mislukken.’

Heeft u nog met Khan gesproken?
‘Nee, en dat wilde ik ook niet. Want zodra je met mensen gaat praten die in je film voorkomen, verlies je je objectiviteit.’



Heeft u niet een beetje medelijden met hem, want hij schuwde de publiciteit altijd en nu is er deze film?
‘Ik voel met hem mee in zijn verdriet over het verlies van Diana, want hij heeft echt van haar gehouden. Tijdens het onderzoek naar de  dood van Diana heeft hij gezegd dat hij haar hoe dan ook zou zijn blijven zien. Ook al was wat hem betreft een echte relatie niet mogelijk.’

Diana wordt gespeeld door Naomi Watts. Zei zij meteen ja?
‘Haar eerste reactie was wel meteen ja. Daarna hebben we elkaar ontmoet, en toen legde ze uit dat ze ook heel bang was voor de rol. Twee weken later belde ze me op en vertelde ze me dat ze het niet ging doen. Ik was kapot, want nadat ik haar ontmoet had, wist ik nog zekerder dat zij Diana was. Ik had haar nodig en schreef haar een lange brief, maar ze liet zich niet ompraten. Toen ik echt niet meer wist wat ik moest doen, belde ze me op met de mededeling dat ze het toch zou doen. Ze kon die kans niet laten liggen.’

Waarom moest het Watts worden?
‘Omdat zij en Diana dezelfde energie hebben. Niet omdat ze veel op haar leek, want het moest niet een lookalike-wedstrijd worden. Iedereen weet dat Diana dood is, en iedereen weet dat ze nu door een actrice gespeeld wordt. Daarom hebben we maar een paar heel kleine aanpassingen gedaan om Naomi op Diana te laten lijken. Het haar natuurlijk, en ook een beetje de neus. De rest is helemaal echt en allemaal van Naomi.’