Bij de Amerikaanse acteur/regisseur Matt Ross (1970) wordt thuis geen kerstfeest gevierd, maar Noam Chomsky Dag. Als eerbetoon aan de (ooit) beroemde en gezaghebbende linkse intellectueel, linguïst en maatschappijcriticus.
‘Noam Chomsky is een van mijn helden en hij is het waard dat zijn verjaardag gevierd wordt. Daarom branden we op 7 december een kaarsje, eten een taartje en geven elkaar cadeautjes. Het is net Kerstmis, maar dan leuker. Ik raad iedereen aan om vanaf nu Noam Chomsky Dag te vieren.’
Ross zegt het met een glimlach, maar Chomsky is wel degelijk een held voor hem. Net als voor de anti-autoritaire Ben, het hoofdpersonage in Ross’ tweede film, het fijne familiedrama Captain Fantastic. Ben leeft, als de film begint, ver teruggetrokken in het bos met zijn zes kinderen. Daar leert hij ze jagen, rotsklimmen, herten villen , en viert hij – net als bij Ross thuis – niet de geboorte van Christus (‘die magische, fictieve elf’), maar de geboorte van de anarchistische dwarsdenker Chomsky.
Ben heeft vier zoons en twee dochters; de jongste is zeven, de oudste achttien. Hun moeder is er niet bij, want die ligt ver weg in een ziekenhuis. Wanneer ze overlijdt, wordt Ben gedwongen het bos te verlaten. Hij stapt met zijn kinderen in een oude schoolbus (genaamd Steve) en gaat van hun vrijplaats in het noorden naar het zuiden van Amerika, naar haar ouders in Albuquerque, waar ze begraven zal worden.
Wat volgt is een vaak erg grappige, tegendraadse film waarin tegen veel heilige huisjes wordt geschopt. Bovendien worden rake vragen gesteld over ouderschap, opgroeien in isolatie en de huidige consumptiemaatschappij.
Captain Fantastic ging begin 2016 in première op het Sundance festival (de thuishaven van de Amerikaanse indiefilm) en draaide in mei, als enige in Sundance vertoonde film, ook in Cannes, in het programma Un certain regard. Ross zou later de prijs voor beste regisseur winnen, maar dat weten we nog niet als ik half mei tegenover hem en hoofdrolspeler Viggo Mortensen (1958) zit.
Is Captain Fantastic bedoeld als tegengif voor Captain America?
Viggo Mortensen: ‘Grappig , je bent de tweede die dat vraagt.’ [Tijdens het festival van Cannes, begin mei , draaide net de superheldenfilm Captain America in de bioscopen.]
Matt Ross: ‘Ik heb het in ieder geval niet geschreven als tegengif. Ik ben gek op comics. Al vind ik het wel triest dat Hollywood momenteel gedomineerd wordt door superheldenfilms. Het lijkt alsof onze studio’s alleen maar bezig zijn om de bioscopen in Rusland en China te vullen. Want daar willen ze vooral spektakelfilms zien. Geen tegengif dus, maar ik hoop wel dat mensen komen kijken en beseffen dat er ook andere verhalen te vertellen zijn dan over superhelden.’