In het verpletterende Italiaanse drama Dogman komt de kleine hondenverzorger Marcello terecht in de nachtmerrie van iemand anders. En vervolgens in een spiraal van geweld.

Winnaar van de prijs voor beste acteur op het afgelopen festival van Cannes was de Italiaan Marcello Fonte. Hij kreeg die prijs voor zijn indrukwekkende rol in Matteo Garrones Dogman. Daarin speelt hij naamgenoot Marcello, een simpele, sappelende hondenverzorger in een arm dorpje net buiten Napels. Marcello is lief voor zijn dochter en graag gezien in de buurt, maar heeft een probleem. Een heel groot probleem. En dat probleem heet Simone. Een reus van een vent. Gewelddadig, dominant en volslagen onvoorspelbaar. En een goede vriend van Marcello. Tenminste, dat vindt hij zelf. Telkens wanneer Simone in de problemen zit, mag zijn goede vriend Marcello het oplossen.

‘Marcello wil door iedereen aardig gevonden worden,’ vertelt regisseur Matteo Garrone (1968) in Cannes. ‘Zelfs door Simone. Want zo zit hij in elkaar. Maar soms kom je terecht in de nachtmerrie van iemand anders. En dan kan je in een spiraal van geweld terechtkomen waar je geen enkele invloed meer op hebt. Vooral als je zelf geen gewelddadig mens bent. En ik begrijp Marcello. Niet dat ik hetzelfde zou doen, maar ik begrijp hem. Zijn angst. Omdat hij vanwege Simone alles dreigt kwijt te raken wat hij heeft.’

‘Simone zou zomaar een van de bullebakken van rechts kunnen zijn’

Matteo Garrone
© Dogman / Filmdepot

Marcello Fonte in Dogman

Buster Keaton en Charlie Chaplin

Marcello wordt gespeeld door de kleine acteur Marcello Fonte. Waarom hij?
‘Voor ik het met Marcello over zijn personage wilde hebben, wilde ik eerst met hemzelf praten. Dat doe ik altijd met mijn acteurs [Garrone is de maker van prijswinnende films als Gomorra en Reality, GB]. Het uiteindelijke personage is altijd een mix van de acteur en het personage dat ik verzonnen had. Toen ik Marcello ontmoette ontdekte ik dat hij een heel rijke persoonlijke geschiedenis heeft, die prima past bij zijn personage. Hij komt ook uit een dorpje in het zuiden van Italië, en had ook een zwaar, veelbewogen leven. En dat leven draagt hij met zich mee. In zijn gezicht en in zijn ogen. Ook al zeggen we niets over dat verleden in de film, je ziet het toch. En Marcello heeft een prachtig gezicht, een gezicht uit het verleden. Het gezicht van een Italië dat aan het verdwijnen is. Daarom wilde ik hem per se hebben voor de film. En ook omdat hij veel menselijkheid toevoegde aan zijn personage. Hij is veel warmer dan de Marcello die ik geschreven had.

De film is namelijk gebaseerd op een waargebeurd verhaal van een jaar of dertig, veertig geleden. Maar dat was een veel harder verhaal. Met afgeknipte vingers en liters bloed. In onze film is het geweld meer psychologisch. Vanwege Marcello Fonte ging het steeds meer om een kleine ziel van wie alles afgenomen wordt, en die uiteindelijk in opstand komt omdat hij zijn waardigheid terug wil.’

De manier waarop Marcello in opstand komt is nogal naïef…
‘Absoluut. Bij het personage moest ik steeds denken aan Buster Keaton. Marcello is voor mij een moderne Buster Keaton. Zeker in het begin refereert mijn film ook vaak aan de zwijgende film. Wanneer je Marcello naast die enorme Deense dog ziet, bijvoorbeeld, of wanneer hij een pitbull aan het wassen is. Dat is pure slapstick.’

Ik moest soms ook aan een western denken.
‘Dat was inderdaad de bedoeling. De relatie tussen het dorp en het individu is een belangrijk thema in de western. En bijna alle beslissingen van Marcello worden ingegeven door zijn relatie met de mensen in het dorp waar hij woont. Door Simone raakt hij zijn positie daar kwijt. En die positie wil hij terug.’

Simone draagt altijd een jas waarop ‘Uncle Sam’ staat. Toeval?
‘Denk aan de zwijgende films met Charlie Chaplin. Daar zit ook altijd een slechterik in, zo’n enorme bullebak. Als je dat doortrekt naar nu, dan zou Simone zomaar een van de bullebakken van rechts kunnen zijn. Dat is natuurlijk aan de kijker, maar ik vertel graag verhalen die universeel kunnen worden opgepikt.’

Trillen van angst

Centraal in Dogman staat de bijna symbiotische relatie tussen de kleine, goedmoedige Marcello (gespeeld door Marcello Fonte) en de gewelddadige bruut Simone (Edoardo Pesce). Een relatie die beheerst wordt door angst.

Over hun zeer overtuigende samenspel zei Fonte in Cannes:
‘Het was een uitwisseling. Edoardo Pesce, die ik nog niet persoonlijk kende, heeft me heel erg geholpen om bang te zijn. We hebben elkaar ontmoet en we hebben ons op elkaar afgestemd als een piano. Hij gaf me een klap, die ik moest incasseren. En angst voel je in je kont. Als je kont gaat trillen, dan weet je dat je bang bent. Angst verbergt zich namelijk in elke spier van je lichaam. Je moet het eerst aanraken om het te laten vibreren. Angst voel je dankzij anderen. Het is dus mede dankzij Edoardo dat ik die emotie kon voelen. En we hebben elkaar geholpen. Ik door bang te worden, en hij werd juist sterker doordat ik bang voor hem werd.’

Meer over Dogman