Als het aan Paolo Virzì had gelegen dan was de film The Leisure Seeker, die hij nota bene zelf geregisseerd heeft, er helemaal niet gekomen. Dat zegt de 53-jarige filmmaker tenminste, wanneer ik hem op het afgelopen filmfestival van Venetië spreek.
‘Ik had nog nooit een film buiten Italië gemaakt. En ook niet in een andere taal dan het Italiaans. Want taal is toch mijn gereedschap. Maar omdat twee van mijn films [La prima cosa bella en Il capitale umano, red.] de Italiaanse inzending waren voor de Oscars kreeg ik regelmatig aanbiedingen uit Hollywood. Of ik daar een film wilde maken. Die aanbiedingen heb ik allemaal afgeslagen. Waar mijn Italiaanse collega’s en vrienden weer niets van begrepen. Ik legde ze uit dat er naast het taalprobleem nog iets anders speelde. Namelijk, dat Hollywood mij complete scripts opstuurde. Met andere woorden, dat ik daar vakjes kon gaan inkleuren. En daar had ik geen zin in. Ik schrijf altijd mee aan de scenario’s van mijn films, zodat die verhalen persoonlijk worden. Ineens zat mijn inbox vol Amerikaanse korte verhalen en romans. Of daar misschien iets tussen zat. Een van die verhalen was de novelle The Leisure Seeker van Michael Zadoorian. Over Ella en John, die beiden de zeventig al gepasseerd zijn en worden geleefd door hun dokters en kinderen. Daar hebben ze op een gegeven moment zo genoeg van dat ze hun oude camper pakken, The Leisure Seeker, en beginnen aan een tocht dwars door Amerika. Dat verhaal sprak me enorm aan, omdat het gaat over rebellie, over persoonlijke vrijheid en over het breken van regels.'
'Vooral om mijn vrienden een plezier te doen, heb ik daar toen een scenario van gemaakt. Ik had de actie natuurlijk naar Italië kunnen verplaatsen, maar The Leisure Seeker is in essentie een roadmovie en dat is voor mij een typisch Amerikaans genre. Ik heb de reis die ze in het boek maken wel verplaatst. In het boek gaan ze van Detroit naar Californië via Route 66. Route 66 is al zo vaak gebruikt in films dat het een cliché is geworden. In die val wilde ik niet trappen. Ik heb te vaak bij Amerikaanse regisseurs die in Italië gaan filmen gezien dat ze alleen maar mooie plaatjes schieten en de toeristische plekken aandoen. In mijn scenario koos ik daarom voor Route 1, een veel minder bekende weg, die loopt van Boston naar Florida.'
'Toch ging ik er ook toen nog vanuit dat mijn scenario nooit verfilmd zou worden. En om daar zeker van te zijn riep ik dat ik de film alleen zou maken als Donald Sutherland en Helen Mirren de hoofdrollen zouden spelen. Dat zou immers toch nooit gebeuren. Maar ze zeiden alle twee ‘ja’! Donald meteen al en Helen na een paar dagen. En toen moest ik wel. Haha.’
Gelukkig maar, en dat vindt Virzì natuurlijk zelf ook, want The Leisure Seeker is een sympathieke, eerlijke film geworden, en de chemie tussen Mirren en Sutherland, die maar één keer eerder samen in een film te zien waren (in 1990, in Bethune: The Making of a Hero), is geweldig.
De Italiaanse regisseur Paolo Virzì wilde alleen een film in Hollywood maken als Donald Sutherland en Helen Mirren de hoofdrollen zouden spelen. 'Dat zou immers toch nooit gebeuren. Maar ze zeiden alle twee ja! En toen moest ik wel.'
Die chemie is nog steeds geweldig als ik ze in Venetië even voor de camera te spreken krijg. Voor het interview begint, zitten de twee nog druk met elkaar te keuvelen. En alsof ze nog steeds Ella en John zijn, bemoedert de 72-jarige Helen Mirren de 82-jarige Donald Sutherland een beetje. Wat die zich gewillig laat aanleunen.
Ik vertel hen dat het me opviel dat een roadmovie meestal gaat over jonge mensen die ergens van weglopen, terwijl deze film over oude mensen gaat.
‘Maar geen oude mensen die ergens van weglopen,’ verbetert Sutherland. ‘Deze mensen gaan ergens naartoe. Ze hebben een doel. En dat is wat me aantrok in het scenario.’ Mirren hield van de positieve toon in het verhaal. ‘Dit had makkelijk een zware en tragische film kunnen worden, maar het scenario was zo energiek en zat zo vol plezier en humor, dat ik gelijk ‘ja’ zei. Ella en John kwamen ook over als echte mensen, geen bedachte personages die alleen maar bestaan om een bepaalde boodschap over te brengen. Ze waren zo echt op papier, dat het enige wat wij moesten doen was ze zo toegankelijk en menselijk mogelijk maken.’ ‘Door ze zo specifiek mogelijk te spelen,’ vult Sutherland aan. ‘Want dat maakt personages geloofwaardig. Niet decoreren, niet te veel uitweiden, maar zo snel mogelijk naar de kern. Telkens als je wat zei moest dat zo precies mogelijk. En geloof me, dat is niet altijd zo. Soms kun je er een hoop bullshit aan toevoegen. Maar deze keer niet.’