'Jeanette is gewoon een vrouw die het zwaar heeft'

We kennen acteur Paul Dano (1984) van zijn vaak nogal vreemde personages uit films als Little Miss Sunshine, There Will Be Blood en 12 Years a Slave. Op het afgelopen Filmfestival van Cannes presenteerde hij zich – voor het eerst – als regisseur, van het familiedrama Wildlife.

De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Richard Ford en gaat over een Amerikaans gezin bestaande uit Jerry, Jeannette en hun veertienjarige zoon Joe. Het is 1960 en ze zijn net verhuisd naar Montana, omdat Jerry weer eens ontslagen is. De sfeer thuis is gespannen en de jonge Joe doet zijn uiterste best om de boel bij elkaar te houden. Dit wordt een onmogelijke opgave als pa voor langere tijd weggaat om mee te helpen bij het blussen van bosbranden en zijn moeder vervolgens volledig losslaat.

Dano werd geraakt door Fords boek, omdat hij als veertienjarige ooit zelf verhuisde. Op dat moment had hij veel behoefte aan stabiliteit thuis, maar ook zijn ouders hadden constant ruzie. ‘Die turbulente liefdesgeschiedenis uit Fords boek ken ik goed. Het raakte me dat hij met zo veel medeleven naar die mensen kijkt. Dat hij laat zien dat een gezin een van onze grote liefdes in het leven is, maar ook een van onze grote worstelingen.’

Het is inderdaad een aangrijpende geschiedenis, die u opvallend ingehouden vertelt. Waarom blijven de emoties ingetogen?
Dano: ‘Dat weet ik eigenlijk niet. Waarschijnlijk omdat ik degene ben die het heeft gemaakt. En misschien zit het ook wel een beetje in Fords boek, hoewel ik daar in de film behoorlijk van ben afgeweken. Uiteindelijk wil ik gewoon zo eerlijk mogelijk zijn. Ik hou ervan als films niet uitgesproken zijn, want in de ruimte tussen de woorden en in onze lichamen en blikken schuilt de complexiteit van het menselijk bestaan. Daarom smijt ik de emoties niet in je gezicht.’

Heeft regisseren voor een andere kijk op de wereld gezorgd?
‘Zeker. Het is voor mij sowieso een volgende stap op mijn reis, zeg maar. En het heeft ook zeker invloed op wie ik ben. Maar dat geldt eigenlijk voor elke film die ik doe. Ook als acteur. Het is een manier om met onbekende kanten van mezelf in contact te komen.’

U en Carey Mulligan, die moeder Jeanette speelt, zijn vrienden en kennen elkaar al jaren. Maakt dit het moeilijker of makkelijker om haar te regisseren?
‘Voor mij als regisseur was het makkelijker. Maar ik weet, omdat ik als acteur ook wel eens met bevriende regisseurs heb gewerkt, dat het voor Carey juist moeilijker moet zijn geweest. Bij regisseurs die je goed kennen, slaat de bullshit-meter sneller uit. Ze weten of je eerlijk bent of niet.’

Na het interview met Paul Dano spraken we ook even met actrice Carey Mulligan.

U kent Paul goed. Hij vroeg u voor zijn film, is het dan moeilijk om nee te zeggen?
Mulligan: ‘Absoluut niet. Het eerste wat hij tegen me zei, was dat het prima was als ik nee zou zeggen. Paul is heel helder in zijn keuzes en als ik het met die keuzes niet eens was geweest, zou hij dat meteen hebben begrepen. Maar ik las het script, belde hem binnen een uur op en zei: “Yes, please!”’

Wat vindt u, is Jeanette een egoïstische vrouw?
‘Integendeel. Ik denk dat ze zich juist altijd heeft weggecijferd. Ze heeft haar hele leven haar man en zoon verzorgd en we zien haar op een moment in haar leven dat ze het daar heel moeilijk mee heeft. Haar man heeft haar regelmatig teleurgesteld en tegelijkertijd wordt van haar verwacht dat ze de perfecte huisvrouw is, de perfecte moeder. En telkens wanneer ze verhuizen, moet zij weer een gezellig thuis maken. En dan laat hij haar in de steek en moet ze alles alleen doen …’

Grappig dat u alle schuld bij haar echtgenoot legt…
‘Dat zeg ik niet. Want ik denk dat wat haar overkomt iedere vrouw kan overkomen. Het heeft niet eens zo veel met haar man te maken, want ze is op een moment in haar leven aanbeland waarop al haar jeugddromen zijn verdampt. Ze wilde rodeo girl worden, of weervrouw, maar nu is ze moeder van een veertienjarige jongen en kan dat allemaal niet meer. Daar komt ze tegen in opstand. Op sommige punten is haar gedrag inderdaad egoïstisch, en zeer onprettig voor Joe, maar daarmee is ze nog geen egoïstische vrouw. Jeanette is gewoon een vrouw die het zwaar heeft, en die zien we niet vaak in films.’