Antonio Banderas over Dolor y gloria: 'Eindelijk ben ik eens niet de held'

Door het internationale succes van Almodóvars films valt ook Banderas op. In 1991 klopt Hollywood aan en begint hij een tweede leven in grote Hollywoodproducties. Meestal als latin lover, huurmoordenaar of Zorro, maar hij zoent ook met Tom Hanks in het aidsdrama Philadelphia (1993), is een schilder in de Frida Kahlo-biopic Frida (2002), en de stem van de Gelaarsde Kat in de Shrek-films.

In 2011 keert hij na 21 jaar terug naar zijn oude vriend Pedro Almodóvar voor hun zesde film samen, de griezelfilm La piel que habito. Twee jaar later maken ze de komedie Los amantes pasajeros en eerder dit jaar, op het festival van Cannes, volgt nummer acht: het prachtige Dolor y gloria. Waarin Banderas Salvador Mallo speelt, een oudere regisseur met allerlei pijntjes en kwalen, die terugkijkt op zijn leven. En op zoek gaat naar verzoening en vergiffenis. Met die film is de cirkel rond, want Mallo is niemand anders dan Almodóvar zelf. De scènes in Mallo’s appartement werden opgenomen in diens eigen appartement, en Banderas heeft precies dezelfde springerige haardos die al jaren het handelsmerk is van Almodóvar.

In de film is Banderas breekbaar en gekweld als Almodóvar, maar tijdens ons interview in Cannes is hij gehuld in een spijkerjasje en oogt hij met zijn (geverfde) zwarte haar een stuk jonger dan de 59 jaar die hij toch al is.

In Dolor y gloria speelt u een ouder wordende regisseur die gekweld wordt door allerlei pijntjes. Kon u zich identificeren met het ouder worden en de pijntjes?
Banderas, glimlachend: ‘Nee. Maar de jaren beginnen wel te tellen. Nog één jaar en ik ben zestig. En het leven heeft me al een paar adviezen gegeven, waarvan er eentje kwam in de vorm van een hartaanval [in 2017, red.]. Wat waarschijnlijk het beste is wat me als acteur is overkomen. Het heeft me namelijk geleerd dat ik me niet langer druk hoef te maken om futiliteiten en moet genieten van wat het leven nog allemaal te bieden heeft. Deze film kwam dan ook precies op het juiste moment, want Pedro is een veeleisende, precieze en krachtige regisseur, die niet toestaat dat je iets op routine speelt. Hij vindt dat iedereen gevaar moet lopen, omdat je alleen dan iets nieuws kan creëren. En dus moest ik weer bij nul beginnen.’

Kunt u daar een voorbeeld van geven?
‘Dat is deze rol zelf, waarin ik er niet uitzie als Antonio Banderas. Wat ik fantastisch vind. Eindelijk ben ik eens niet de held, de aanjager, het vat vol energie. Nu kan ik een andere kant van mezelf laten zien, door de ogen en ziel van mijn goede vriend Pedro Almodóvar.’

De film is al uitgekomen in Spanje en werd daar erg goed ontvangen. Ik las dat u zich daarover verbaasde, omdat ze in Spanje Almodóvar zijn succes vaak misgunnen. Misgunnen ze u ook uw succes?
(zucht) ‘Ik hou van Spanje. Maar wel met een kritische blik. Want het is waar, Spanje is een moeilijk land voor zijn kunstenaars.’

Waarom?
‘Weet je dat ik dat niet weet. Maar het is veel andere Spaanse kunstenaars opgevallen. Toen ik in 2015 een Goya kreeg voor mijn hele carrière, gaf ik een speech die ook werd uitgezonden op televisie. Daarin zei ik dat als je echt wil weten wie je bent, en wie wij zijn als land, je naar onze kunstenaars moet kijken. Naar Picasso, Federico García Lorca, en Manuel de Falla. Kijk naar hun schilderijen, lees hun gedichten en luister naar hun muziek. Dat is wie wij zijn. En ik weet honderd procent zeker dat als je over vijftig, zestig jaar terugkijkt en je afvraagt hoe het leven in Spanje was, je naar de films van Pedro Almodóvar zal moeten kijken. Omdat hij daarin de werkelijkheid in Spanje heel dicht benadert.’

Een paar dagen na ons interview in Cannes werden daar de prijzen uitgereikt en kreeg Antonio Banderas de prijs voor beste mannelijke hoofdrol.