Op het afgelopen festival van Rotterdam vertelde de Australische regisseur Shannon Murphy waarom ze per se acteur Ben Mendelsohn wilde voor haar debuutfilm Babyteeth: ‘Ik was bij een optreden van zangeres Sia, en tijdens het nummer “Breathe Me” werd een clip vertoond van een man op wiens schouders reusachtige handen drukken. Ik zie in een soort dans van pijn hoe die man worstelt met zijn innerlijke demonen. Hij werd gespeeld door Ben Mendelsohn, en diens wanhopige bewegingen grepen me zo aan dat ik ervan moest huilen. Op dat moment wist ik dat hij – en alleen hij – Henry moest spelen in Babyteeth.’
Want ook Henry kampt met innerlijke demonen. Zijn vijftienjarige dochter Milla heeft een ernstige vorm van kanker, waarvan ze niet meer beter wordt. Dat op zich is al ongelooflijk zwaar voor Henry en zijn vrouw Anna, maar dan komt Milla op een dag ook nog thuis met Moses, een 23-jarige junkie die ze tegenkwam in de stad. Moses heeft zelf problemen genoeg, maar hij heeft ook – zo merken Henry en Anna – een positieve uitwerking op Milla.
De Australische acteur Ben Mendelsohn werkt al jaren in Hollywood, waar hij steevast gecast wordt als schurk in grote films als The Dark Knight Rises, Star Wars: Rogue One en Captain Marvel. Maar voor het kleine familiedrama Babyteeth keerde hij graag terug naar zijn geboorteland.
‘Als een man Babyteeth had gemaakt, hadden we nooit het geschenk gekregen dat deze film is geworden’
Babyteeth is een prachtig, aangrijpend maar nooit sentimenteel of voorspelbaar familiedrama geworden waarin ondanks het zware onderwerp ook veel te lachen valt. Dat laatste was belangrijk voor Murphy, omdat ze wilde dat in elke scène zowel pijn als humor zou zitten. ‘En ik wist dat Ben ook heel grappig kon zijn, want de meeste films die hij in Australië maakte waren komedies. Pas later, toen hij naar Hollywood vertrok, ging hij die sombere en dreigende rollen spelen.’
De nu 51-jarige Mendelsohn bleek zo overtuigend in die sombere, dreigende rollen dat hij in Hollywood inmiddels is doorgedrongen tot de A-List. Ben je op zoek naar een schurk, dan kom je al snel uit bij Mendelsohn. Zo is hij te zien in vrijwel alle grote filmseries. Van Batman tot Star Wars en de Marvel-films. Mendelsohn had dan ook al geen film meer gemaakt in Australië sinds het broeierige misdaaddrama Animal Kingdom in 2010.
Eliza Scanlen en Ben Mendelsohn in Babyteeth
Hoe lok je zo iemand dan terug naar Australië voor een kleine film als Babyteeth, die ook nog eens gemaakt wordt door een beginnende regisseur? Volgens Murphy kwam dat door het script van Rita Kalnejais. ‘Wanneer je een ijzersterk script hebt komen de betere acteurs vanzelf. En dat is precies wat er gebeurde. Ben las het script, en toen we elkaar aan de telefoon spraken was het eerste wat hij zei: “Je hoeft me nergens van te overtuigen, ik ben al volledig aan boord!”’
Toch scheelde het maar weinig of Mendelsohn had het script helemaal niet gelezen, bekende de acteur vorig jaar september op het festival van Venetië, waar de film in première ging. ‘Deze rol heb ik echt te danken aan mijn agent, Leanne Higgins. Zij had het script gelezen, zag dat het perfect voor mij was en zei dat ik het moest lezen. Wat ik natuurlijk niet deed. Maar ze bleef aandringen: “Lees het nou eens, doe het gewoon. Lees het!” En toen ik dit deed was ik gelijk verkocht. Want net als Henry in de film denk ik dat ik alles begrijp, heb ik overal een mening over en verwacht ik dat ik alles onder controle heb. Maar net als Henry faal ik daar natuurlijk grandioos in.’
Geschenk
Mendelsohn heeft vlak voor het groepsinterview in Venetië de film voor het eerst gezien en is nog helemaal onder de indruk. ‘Dit is de coolste film die ik ooit gezien heb,’ zegt hij stralend. ‘Geen idee hoe Shannon dat voor elkaar heeft gekregen. Ik wist wat er zou gebeuren, speel nota bene zelf mee, maar hoe vrij en open deze film is kon ik nu pas zien.’ Wanneer hij vervolgens tegenspeler Essie Davis (Anna) prijst en zegt dat vrouwen sowieso de betere acteurs zijn (omdat ze een groter emotioneel bereik hebben), vraag ik of vrouwen ook de betere regisseurs zijn.
Mendelsohn moet even nadenken en zegt dan: ‘Ik weet zeker dat als een man Babyteeth gemaakt had we nooit het geschenk hadden gekregen dat deze film is geworden. Het is niet makkelijk onder woorden te brengen waarom, maar het heeft iets te maken met de relaties tussen mensen. Neem de scène waarin Milla en Moses samen piano spelen, of die in de nachtclub, wanneer flitsen van vuurwerk reflecteren in de ogen van een androgyne bezoeker. Dat zijn volgens mij klassiek vrouwelijke manieren om naar mensen te kijken. Zacht en toch ook heel krachtig. Dat is het! Nu weet ik hoe ik het moet omschrijven. Je had dit verhaal ook hard en direct kunnen vertellen, maar dat is de kracht van spierballen. Shannon vertelt het verhaal vanuit een heel andere spier, haar hart, en juist daarom heeft deze film zo veel impact.’