‘Door Wes Anderson kreeg ik veel meer zelfvertrouwen’

Eigenlijk zou ze rond deze tijd in de Verenigde Staten zijn, om te werken aan Pinocchio, Guillermo del Toro’s stop-motionvariant op het bekende kinderverhaal over een houten jongetje. Maar toen was daar het coronavirus, sloot president Trump de Amerikaanse grens en kon de Belgische stop-motion animator Kim Keukeleire niet naar ShadowMachine, de in Portland gevestigde animatiestudio die de Netflix-film produceert. Onzeker is nog wanneer de productie hervat zal worden, maar intussen werkt Keukeleire weer aan het project dat ze eigenlijk voor Pinocchio moest opgeven, de relatief veel kleinere Franse animatiefilm Interdit aux chiens et aux Italiens van filmmaker Alain Ughetto.

Haar werk zelf is gelukkig niet veel veranderd door het virus. Als stop-motion animator werkt Keukeleire vaak alleen of met een kleine groep mensen, vertelt ze in een Skype-gesprek vanaf de set in Frankrijk. ‘Zodra de rest van de crew het licht en de camera op de juiste manier heeft opgesteld, kan ik me het beste focussen op de animatie van de poppen als ik alleen ben. Het werk dat ik doe vergt veel concentratie en geduld. Het is precisiewerk. Dan is het fijn om niet gestoord te worden.’

De Brusselse Keukeleire behaalde haar mastergraad in Animatie Cinematografie en Videografie aan de kunstacademie La Cambre in 1992 en heeft sindsdien een indrukwekkend portfolio opgebouwd. Ze werkte onder andere mee aan Tim Burtons Frankenweenie, was animation director bij Ma vie de Courgette en was nauw betrokken bij Wes Andersons stop-motionfilms Fantastic Mr. Fox en Isle of Dogs.

Met name die laatste film was een megaklus: zo’n 240 sets en meer dan duizend poppen waren nodig om de film te maken en Keukeleire was een van de hoofdverantwoordelijken. ‘Nadat ik met Anderson aan Fantastic Mr. Fox had gewerkt, wilde hij mij als lead animator hebben voor Isle of Dogs. Een aantal maanden voordat het filmen begon, raakte ik betrokken bij het project en mocht ik meehelpen met het verzinnen van de verschillende karaktereigenschappen van de poppen. Tijdens het filmen was ik verantwoordelijk voor de belangrijkste scènes uit de film en hield ik me met name bezig met de animatie van hoofdpersoon Atari en de hond Spots.’

‘Doordat Isle of Dogs Andersons tweede stop-motionfilm was, wist hij veel beter wat hij kon verwachten van de animatoren. Terwijl hij het script schreef bedacht hij al welke animatoren hij wilde inzetten voor de verschillende scènes. Zij hebben namelijk allemaal hun eigen specialiteit en manier van werken. Mij koos hij bijvoorbeeld voor de animatie van Atari en Spots omdat zij vrij veel emotionele scènes hebben, en mijn specialiteit ligt bij het animeren van hoe de poppen acteren. Andersons vertrouwen gaf me ontzettend veel energie. Ik voelde me meer op m’n gemak en werd zelfverzekerder over wat ik kan. En als animator heb je zelfvertrouwen nodig om goed te kunnen functioneren.’

Volgens Keukeleire is het de belangrijkste taak van een animator om de regisseur te begrijpen en zijn of haar wensen te vertalen naar beeld. ‘Elke pop heeft een eigen persoonlijkheid en functie in een verhaal. In Isle of Dogs bewegen de honden allemaal anders en in Fantastic Mr. Fox gedragen de dieren zich als mensen. Dat zegt iets over hun karakters, dus moet je daar rekening mee houden als je de handelingen van de dieren verbeeldt. Daarbij hoeven de poppen er niet per se realistisch uit te zien, als ze maar levend ogen en de kijker zich kan inleven in hun verschillende karakters. Zo was Mr. Fox een van m’n favoriete personages om aan te werken vanwege zijn dubbele agenda: hij gedraagt zich vriendelijk maar liegt ondertussen de hele boel bij elkaar. Het animeren van dat dubbelzinnige was ontzettend leuk om te doen.’

Omdat de lange filmprojecten soms wel achttien maanden duren, werkt Keukeleire ook aan reclames. Die zorgen voor een fijne afwisseling, vertelt ze. ‘Het is af en toe prettig om al na twee weken klaar te zijn met een klus. Ik hou er niet van om steeds dezelfde soort projecten te doen. Daarom vind ik het ook leuk om met verschillende regisseurs te werken, die ieder op hun eigen manier regisseren. Dat maakt mijn baan steeds een beetje anders.’

Bij het kiezen voor projecten let Keukeleire vooral op wie de regisseur is, met wat voor soort verhaal ze aan de slag kan en de stijl van het project. ‘Omdat er niet veel stop-motionfilms worden gemaakt in vergelijking met reguliere films, is ons wereldje vrij klein. Ik zit daardoor in de gelukkige positie dat ik voor hele mooie projecten wordt gevraagd, dus hoef ik nooit echt kieskeurig te zijn. De weinige keren dat ik een project moest afslaan kwam doordat de filmlocatie te ver weg was of de timing niet goed. Anomalisa van Charlie Kaufman is een voorbeeld. Daar had ik graag aan meegewerkt, want het is een erg goede film.’

Keukeleire zal het in haar masterclass hebben over haar ontwikkeling als animator. Ze gaat vertellen over de verschillende visies en werkwijzen van de regisseurs waarmee ze heeft gewerkt en ze zal ingaan op het maakproces van stop-motionanimatie. Ook neemt ze een aantal props mee: ‘Ik ben de gelukkige eigenaar van de hond Spots. Met veel trots zal ik hem dan ook laten zien tijdens m’n masterclass!’