Paula van der Oest over De Slag om de Schelde: 'Het wordt geen heldenverhaal'

De Slag om de Schelde, die plaatsvond in het najaar van 1944, was beslissend voor het verloop van de Tweede Wereldoorlog. Er kwamen meer dan tienduizend mensen om het leven. Toch is er weinig aandacht voor. De film De Slag om de Schelde wil hier verandering in brengen. ‘Maar,’ zegt scenarist Paula van der Oest, ‘het wordt geen heldenverhaal.’

Van der Oest deed uitgebreid research naar de slag om de Schelde en naar de levens van de mensen in die tijd. ‘Het is een ongemakkelijke waarheid, maar in de oorlog zijn er meer Nederlanders in Duitse dienst gestorven dan in het verzet. We vertellen graag de spectaculaire verzetsverhalen, maar er is niets heroïsch aan een oorlog. Een van de hoofdpersonen, Marinus, voelt zich aangetrokken tot de ideologie van de NSB. Hij denkt dat hij het goede doet, totdat hij zich realiseert wiens kant hij heeft gekozen. Een oorlog zet alles op scherp, dan heeft iedere keuze enorme consequenties.’

De film richt zich op jongeren. ‘We willen een nieuwe generatie meegeven dat het gevaarlijk is om de werkelijkheid te simplificeren. Dat goed en fout geen zwart-witbegrippen zijn, maar dat er een groot grijsgebied is,’ zegt Van der Oest. Ze schreef twee jaar aan de film, die geregisseerd wordt door Matthijs van Heijningen. ‘Op verzoek van Matthijs heb ik letterlijk tot op de laatste draaidag het scenario herschreven. Het was een intensief proces, met geven en nemen. Soms botsten onze visies, maar dat houdt het dynamisch.’

De film heeft een budget van veertien miljoen euro. Een ongekend hoog bedrag voor een Nederlandse productie. Dat gaf Van der Oest de mogelijkheid om haar fantasie de vrije loop te laten. ‘Producent Alain de Levita zei: “Denk groots. Schrijf het scenario zoals jij dat wilt, dan kijken we daarna hoeveel geld we nodig hebben.” Toch was niet alles mogelijk. Veertien miljoen euro lijkt veel, maar de hele film speelt in het verleden. We hadden ontzettend veel kostuums nodig, grootse visuele effecten, spectaculaire stunts. Dan is het geld zo op. Ik wilde heel graag Hotel Britannia nabouwen, dat bij de slag om de Schelde geheel is verwoest. Maar daar was geen geld voor.’

Zo’n spectaculaire productie in de bioscoop brengen in coronatijd is een spannende onderneming. De zalen mogen voorlopig niet volledig vol zitten. Van der Oest: ‘We hopen de film in zoveel mogelijk zalen te laten draaien, op zoveel mogelijk verschillende tijden. Op die manier bereiken we hopelijk een groot publiek. Ik ben trots op het eindresultaat.’