Misdaaddrama Norskov laat een ander Denemarken zien dan we gewend zijn. Bedenkster Dunja Gry Jensen over de provincie, mannelijkheid en Amerikaanse invloeden.

Dunja Gry Jensen: 'Norskov speelt zich af in het noordelijke gedeelte van Denemarken. Dat is een plek die je niet gauw ziet in Deense films of series, want die gaan toch vooral over de hoofdstad. Daar woont natuurlijk ook iedereen , maar daardoor krijgen mensen daarbuiten het idee dat er niet naar ze om wordt gekeken. Daar zit een scheiding tussen die je alleen maar voelt groeien. Daarom denk ik dat het belangrijk is om nu eens een verhaal te laten vertellen vanuit het oogpunt van de provincie. En dan ook echt door de ogen van iemand uit de provincie, niet vanuit Kopenhagen. Dan krijg je namelijk al snel te maken met stereotypen, dat provincialen dommer zijn, trager, crimineel. Je krijgt een "wij " tegen "zij" gevoel: ik wilde het verhaal vertellen van "wij" daarbuiten.'

Wat voor stad is Norskov?
'De stad Norskov – en de stad waarop we het gebaseerd hebben, Frederikshavn – heeft de sterke, mannelijke karakteristieken van de havens, de schepen en de kranen. Het heeft iets onsentimenteels; er is niets lief aan. Tijdens mijn research ontdekte ik dan ook de beschermende kwaliteit van mannelijkheid. Zo sprak ik de directrice van een van de scheepshavens daar. Ze vertelde mij over hoe hard, ruw en strikt het kan en moet zijn, dat als je daar bijvoorbeeld iets niet afsluit of het juist openlaat, dat er mensen kunnen sterven. Zij zei: "Jij en ik, wij werken aan een bureau en het ergste dat er kan gebeuren is dat wij in slaap vallen en we onze hoofd stoten, maar daarbuiten gaan mensen dood." Dat was voor mij echt een les in de kracht van traditionele mannelijke waarden. Wees sterk, wees strikt, wees kalm. Dat sprak mij erg aan.'

Thomas Levin, Claus Riis Ostergaard en Jacob Ulrik Lohmann in Norskov. Foto: Adam Wallensten

Als vergelijkingsmateriaal heeft menig journalist al The Wire aangehaald.
'David Simon en The Wire zijn inderdaad een grote inspiratiebron. Wat mij aanspreekt in Simons werk is hoe hij kijkt naar structuren en instituten, van de politie tot de criminelen en de politici, hoe ze allemaal verbonden zijn met elkaar. Op een veel, veel kleinere schaal geldt dat ook voor Norskov. Die ambitie om te laten zien hoe mensen met elkaar in contact staan. Daarbij haalden wij ook veel inspiratie uit Friday Night Lights, in de manier waarop daarin wordt omgegaan met die kleinestadsmentaliteit, waarin sport het middelpunt is. Hoewel FNL echt gaat over American football, en hockey bij ons maar één element is in het verhaal, is sport ook heel belangrijk in de wereld van Norskov. Wij hebben bijvoorbeeld een aantal politieke scènes zich in de hockeylounge laten afspelen, want daar ontmoeten mensen elkaar en worden deals gemaakt. De hele stad komt daar bij elkaar. Alles is op locatie opgenomen, ook omdat we het ons simpelweg niet konden veroorloven om een politiestation, een stadhuis, hockeystadion of een hele haven na te maken. Dat geeft tegelijkertijd ook dat realistische gevoel. Iets heeft misschien een ander kleurtje gekregen dan in de werkelijkheid, maar dit is wel waar die mensen werken en wonen.'
 

Annemette Andersen en Jacob Ulrik Lohmann in Norskov. Foto: Martin Dam Christensen

In Europa zijn we bijna gewend Deense televisieseries te zien als contra- Amerikaans, maar die vergelijking gaat u niet uit de weg.
'Ik denk wel degelijk ook dat er een grote Amerikaanse invloed is op Deense series, meer misschien dan je denkt. The Killing is bijvoorbeeld erg geïnspireerd door Twin Peaks en hetzelfde geldt voor Borgen met The West Wing. Ze hebben allemaal Amerikaanse invloeden, maar die zijn door Deense geesten gefilterd, door de machine gegaan, zogezegd. Waarom je dat Amerikaanse gevoel dan meer hebt bij Norskov? Daar heb ik zelf ook veel over nagedacht, maar een antwoord kan ik je nog niet geven. Het gebied heeft misschien ook iets Amerikaans. Het heeft iets wijds, brede zee, brede wegen. Er heerst een gevoel van ondernemerschap. Het zijn doeners, geen denkers.'

Ook uw rechercheur Tom Noack ( Thomas Levin) is een andere held dan we de laatste tijd gewend zijn. Een man, om mee te beginnen, en zonder al te veel zonden bovendien.
'Ik was een beetje moe geworden van hoe de meeste series omgaan met mannelijkheid en dan in het bijzonder de donkere kant daarvan: agressie, arrogantie, verslaving. We weten allemaal dat dat soort demonen leiden tot fantastische personages, maar ik wilde nu eens weer een ouderwetse held. Iemand in de stijl van James Stewart, een gentleman, die sterk is, rustig en respectvol. Politieagenten worden daarbij vaak afgeschilderd als semi-gangsters die lak hebben aan de regels, maar dat staat heel, heel ver af van de realiteit. Het klinkt misschien saai, maar ik vond het een mooie uitdaging om eens een wereld te laten zien waarin je niet zomaar elke deur kunt intrappen. Om politiewerk eens in een realistisch licht te schetsen. Daarnaast heeft Tom Noack nog iets persoonlijks van mij, dat gevoel van ergens wel en niet thuishoren. Hij komt uit Norskov maar voelt zich tevens een buitenstaander. Dat herken ik bij mijzelf ook. Ik ben thuis in Denemarken, ben er vaak trots op, maar soms heb ik ook het gevoel dat ik van buiten naar binnen kijk. Dan ben ik een vreemdeling, alleen, apart, eenzaam. Die ambivalentie was belangrijk voor mij. Tom is een goed mens, een goede agent en ook een vreemdeling.'

De positieve recensies ten spijt kreeg u vorig jaar te horen dat er geen tweede seizoen komt .
'We hadden aardige kijkcijfers, maar in Denemarken zijn we heel hoge cijfers gewend. Het heeft er denk ik mee te maken hoe je een serie in de markt zet. Dit is een drama met misdaadaspecten, maar als het gaat over misdaad en drugs, dan heb je daar ook gelijk een bepaald beeld bij. Misdaadliefhebbers zullen teleurgesteld zijn geweest dat het niet zo spannend was als ze gewend zijn, terwijl de dramaliefhebbers gedacht hebben: "Daar heb je weer zo'n misdaadshow." Toch hebben we nu een aardige fanschare die zich roert – er is zelfs een liedje gemaakt – en je merkt dat er instituten zijn die zien dat we graag doorgaan, omdat we iets nieuws of onbekends brachten. Dus we zijn er druk mee bezig om toch een tweede seizoen te realiseren. Wie weet worden we wel de eerste Deense serie die dankzij het publiek weer terugkomt.'

Norskov is verkrijgbaar op dvd bij Lumière en te zien op Netflix