Researcher Vladimira Meduzova over de nieuwe serie BuZa

De filmwereld heeft Oscars en Gouden Kalveren voor allerlei categorieën, maar niet voor beste dramaresearcher.
‘Nee, het is een redelijk onzichtbare en ondergewaardeerde functie. In Groot-Brittannië is het vak zichtbaarder, bij de BBC hebben ziekenhuisseries eigen researchers.’

Wat ziet u in BuZa terug van uw research?
‘De casussen. In dit geval Nederlanders in buitenlandse cellen, maar ook dossiers die terloops genoemd worden. Daarvoor heb ik verschillende mensen gesproken op het ministerie. Nee, niet de minister. Over dagindeling, verloop van beslissingsprocedures en de manieren waarop de minister onder druk komt te staan. Toen ik daar was, werd mij verteld: als je vanavond naar het Journaal kijkt zie je vier items die hier spelen. En dat klopte. Hoe is de relatie tussen de minister en zijn staf en welke rol speelt de partijkleur. Ook belangrijk, de sfeer op zo’n departement. Het is zo’n plek waar heel veel afkortingen worden gebruikt. Diplomatieke onschendbaarheid zit ook in de serie. Die onschendbaarheid kent ook weer uitzonderingen en juist die zoek je want daar ligt de spanning. Hoe maak je het de minister moeilijk? Dat is belangrijk. Hij moet onder druk gaan handelen.’

Had u destijds een minister in het hoofd?
‘Ben Bot, en Frank [Ketelaar, regisseur van BuZa, red.] heeft hem ook gesproken. Later Frans Timmermans. Het personage moet ook interessant zijn. Deze is nogal koppig.’

Ik zie Hans van Mierlo.
‘Deze minister heeft natuurlijk níets met een bestaand persoon te maken.’

Een deel van BuZa speelt zich af in Santa Luca. Dat land kende ik niet.
‘Mooi toch? Ligt in Midden-Amerika, maar het bestaat niet. Dit heb ik trouwens niet bedacht. In BuZa zit ook een ambassadeur van een bestaand land, Litouwen en in de intro zie je echte voormalige ministers. Het is drama, maar je maakt ook gebruik van de werkelijkheid. Vaak is het op het randje.’

U noemde Hollands Hoop.
‘Daarvoor heb ik me niet alleen verdiept in de cannabiswereld, maar ook in de forensische psychiatrie en seriemoordenaars. Vadermoord was een van de thema’s en dan zoek je een diagnose die spannend en passend is. Daar zijn heel wat gesprekken met een forensisch psychiater aan voorafgegaan. Ik heb ook gezocht naar een plant waarmee je iemand het best kunt vergiftigen. Dus op een manier waarbij het slachtoffer langzaam sterft en zijn dood niet op een vergiftiging lijkt. Op zo’n detail kan ik me helemaal uitleven. Research doen is ook detective spelen.’

U kunt iemand vergiftigen?!
‘Ik weet hoe je de perfecte moord moet plegen. Naast research voor series heb ik ook onderzoek gedaan voor De terugkeer, de laatste roman van Esther Gerritsen. Dat verhaal draait om een lang geleden overleden persoon. Een forensisch antropoloog heeft mij toen uitgelegd hoe je jaren na iemands dood aan de hand van zijn botten de doodsoorzaak nog kunt vaststellen. De serie Red Light, ook geschreven door Esther, speelt in de prostitutie. De meeste research daarvoor deed Halina Reijn, ik heb in Antwerpen gesproken met hulpverleners en begeleiders van vrouwen in het illegale prostitutiecircuit. Om welke nationaliteiten gaat het, welke problematiek speelt er en welke tactieken gebruiken pooiers? Maar ook: hoe ziet de dag van zo’n meisje eruit? Blijkt er bijvoorbeeld heel veel energydrink te worden gedronken. Is slechts een detail, maar wel realistisch.’

In Klem kwamen de belastingwereld en criminaliteit samen.
‘Daarbij hadden we een intensieve samenwerking met de Fiod, zij hebben het script ook gelezen. In die serie zat een belangrijke verhaallijn rond witwassen en geld wegsluizen. Daarover hebben we veel geleerd van het Anti Money Laundering Center, een internationaal justitieel samenwerkingsverband. Zij vertelden in geuren en kleuren over een casus met criminele schuldeisers. Interessant, want dat levert conflicten op. Experts vertellen graag over hun werk. Zij hebben er tenslotte ook belang bij dat hun werkwijze waarheidsgetrouw wordt weergegeven. Politiewerk komt vaak versimpeld in beeld, maar bij Klem hadden we altijd een politieadviseur.’

De criminele partij was vast minder scheutig met advies.
‘Klopt. Maar meestal krijgen we de informatie over de bad guys van de good guys, politie en justitie dus. En Frank kan heel goed bad guys verzinnen. Het is en blijft fictie.’

Kunt u nog ontspannen naar series kijken?
‘Daarvoor moet ik mijn researchknop omdraaien. Vooral bij Mindhunter was dat lastig. Ik vind seriemoordenaars buitengewoon fascinerend. Met grote bewondering heb ik naar die serie gekeken, ook als researcher. Soms kom ik in het echte leven ook in een nieuwe arena terecht. Sinds kort zit ik bijvoorbeeld op kungfu en dan wil ik alles weten van die wereld. Beroepsdeformatie. Ik kan beter braaf de oefeningen doen.’

In de criminaliteit kunt u het nog ver schoppen.
‘Zeker, maar dat ga ik niet doen.’