De Mexicaanse film Y tu mamá también begint onstuimig. De vriendinnen van de zestienjarige boezemvrienden Tenoch en Julio staan op het punt te vertrekken naar Europa, maar voordat ze naar het vliegveld gaan staan ze hun vriendjes nog één laatste afscheidwip toe. De seks is snel en onhandig en door regisseur Alfonso Cuarón met veel gevoel voor humor geënsceneerd.

De boodschap lijkt duidelijk, dit wordt een Latijns-Amerikaanse variant op platte tienerkomedies als American Pie, waarin alles draait om seks en de lachwekkende situaties waarin de hoofdpersonen terechtkomen als ze op zoek gaan naar hun portie.

Ook het vervolg stemt - op papier - niet hoopvol. De twee gaan met de volwassen (want 28-jarige) Luisa naar een afgelegen, paradijselijk strand en hebben onderweg nog meer seks.

Natuurlijk verkoopt seks, ook in Mexico, waar de film een enorme hit was. Maar Tu Mamá is meer dan de zoveelste film over tieners op zoek naar vandattum. Cuarón wilde ook helemaal geen American Pie-kloon maken. Juist niet. Hij heeft een hekel aan Amerikaanse tienerfilms, waarin de humor vrijwel altijd leedvermaak is, of de opmaat voor een morele les.

In Tu Mamá moet je als kijker wel houden van de twee jongens, die ondanks hun puberale en egoïstische gedrag een levenslust uitstralen die jaloers maakt. Je kan ze moeilijk kwalijk nemen dat ze op hun manier met volle teugen van het leven proberen te genieten. Cuarón velt ook geen oordeel over ze, straft ze niet voor hun oppervlakkigheid. Natuurlijk is er meer in het leven dan snelle seks, en uiteindelijk zien zij dat ook in, al is dat pas vlak voor het mooie, melancholieke einde van de film.

Maar de twee verwende apen hebben wel meer niet door, en dat was precies waarom Alfonso Cuarón (die samen met zijn broer Carlos het scenario schreef) ze nodig had.
Parallel aan het verhaal van de twee pubers op weg naar volwassenheid, toont de film ook de zoektocht van de vrijgevochten Luisa, die alleen met de twee meegaat omdat haar huwelijk net op de klippen is gelopen. Maar wat Tu Mamá ver boven het tienergenre uittilt zijn de vele terzijdes die de makers zich veroorloven.

Regelmatig wordt de actie onderbroken (nooit zo lang dat het het ritme van de film verstoort) om te laten zien waar Tenoch en Julio geen oog voor hebben: een wegversperring, militairen met mitrailleurs in de aanslag, de armoede onderweg. Droog en onbewogen geeft een alwetende vertelstem commentaar. Af en toe dwaalt de camera af om bijvoorbeeld even in te zoomen op een plastic kruis langs de weg met wat bloemen. Dan meldt de vertelstem monotoon dat hier tien jaar eerder een kippenboer een fataal auto-ongeluk had. Of het drietal passeert een vervallen dorpje dat lijkt op al die andere dorpjes die ze onderweg aandoen, maar de verteller wijst ons op het feit dat de nanny van Tenoch deze plek op 13-jarige leeftijd moest verlaten om geld te gaan verdienen in de grote stad. Enzovoort. Enzovoort.

Het lijkt op de komische terzijdes in Amélie, maar in Tu Mamá hebben ze een grotere noodzaak. Ze verlenen de persoonlijke drama's in de film meer diepgang, en geven de kijker de puzzelstukjes in handen van het hedendaagse Mexico, dat volgens Cuarón net als de drie menselijke hoofdpersonages op zoek is naar een andere, meer volwassen identiteit - tijdens de opnamen van de film kwam een einde aan het 71-jarige bewind van de PRI, de Mexicaanse staatspartij.

Ook de namen die Cuarón zijn personages gaf, verraden zijn politieke bedoelingen. De verschillende klassen waartoe Tenoch (upperclass), Julio (lagere middenklasse) en Luisa ( Spaanse immigrante) behoren, worden nog eens benadrukt door hun achternamen. Tenoch heet Iturbide (een beroemde contra-revolutionair tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog van 1820), Julio heet Zapata (naar volksheld en vrijheidsstrijder Emilio Zapata) en Luisa heet Cortés (naar de beroemde Spaanse conquistador).

Die klasseverschillen blijven verborgen zolang het drietal goed met elkaar kan opschieten, maar komen zodra er onenigheid ontstaat - bijvoorbeeld omdat Luisa eerst het bed deelt met Tenoch, en later, om het evenwicht te herstellen, Julio bedient - aan de oppervlakte.

Na het internationale succes van het uiterst krachtige grote stads-drama Amores Perros van Alejandro González Iñárritu vorig jaar, was Tu Mamá de tweede recente Mexicaanse speelfilm die op festivals wereldwijd de aandacht trok. Voeg daarbij het Hollywood succes van landgenoot Guillermo del Toro (die deel 2 in de Blade- serie mocht regisseren, en zowel bij Amores Perros als Tu Mamá betrokken was), en het is duidelijk dat trendwatchers een Nieuwe Mexicaanse Golf ontwaren. In hoeverre de hoop op een 'nuevo cinema mexicana' gerechtvaardigd is, moet blijken , maar dat bovengenoemd drietal andere wegen inslaat is duidelijk.

Tot midden jaren negentig werd de Mexicaanse cinema gedomineerd door kostuumdrama's , magisch-realistische films, komedies en melodrama's. Een enkele film werd gezien in het buitenland (Arau's Como agua para chocolate (1992), bijvoorbeeld ), maar op alle fronten leek de cinema in Mexico een stille dood te sterven. De economische crisis versnelde het proces. In tijden van economische malaise zijn de kunsten de eerste die sneuvelen, en zo liep de productie van negentig films in 1992 terug tot een armzalige negen in 1997. De cinema in Mexico was zo kwetsbaar, omdat geen enkele film werd gemaakt zonder overheidssteun.

Daar kwam verandering in toen González Iñárritu, Cuarón en Del Toro op zoek gingen naar private geldschieters. Bijkomend voordeel was dat ze daardoor vrijwel complete artistieke vrijheid hadden bij het uitwerken van hun ideeën, wat bij staatsfinanciering nooit het geval was. Het resultaat was er naar. Naast handenvol prijzen op internationale festivals, deden Amores Perros - volgens Del Toro 'de eerste moderne Mexicaanse film', omdat daarin de hedendaagse realiteit van Mexico Stad centraal staat - en Tu Mamáhet ook uitstekend in de bioscopen. Achter de eveneens recente relatiekomedie Sexo, pudor y lágrimas ( 1999) van Antonio Serrano bezetten beide films in eigen land respectievelijk de derde en tweede plaats op de lijst met best bezochte Mexicaanse films aller tijden.

Dat wil overigens niet zeggen dat González Iñárritu, Cuarón en Del Toro zichzelf zien als redders van de 'cinema mexicana', daarvoor zijn de verlokkingen van Hollywood te groot. González Iñárritu leverde onlangs zijn eerste Amerikaanse film af (Powder Keg, 2001), Cuarón heeft er al twee achter de rug - A Little Princess (1995) en Great Expectations (1998) -, en Del Toro maakte met Blade II een technisch zo briljante film, dat hij nog wel even in Hollywood zal blijven werken.

Voor de Mexicaanse toekomst van nog iemand uit Tu Mamá moet gevreesd worden. De rol van Julio wordt gespeeld door Gael García Bernal. Diego Luna (Tenoch) en Maribel Verdú (Luisa) doen weinig voor hem onder, maar het is toch de energieke en ontwapenende Bernal die de meeste aandacht trekt, net als hij al deed in Amores Perros (hij speelt daarin Antonio , de eigenaar van de vechthond in het eerste en beste deel van het drieluik).

Bernal is nu 23 en moest zich voor Tu Mamá iedere dag scheren om voor 16- jarige te kunnen doorgaan. Hij woont in Londen en heeft gestudeerd aan de Central School of Speech and Drama aldaar. Met zijn Engels moet het haast wel goed zitten, zodat niets zijn grote Hollywood-doorbraak in de weg staat. Mochten ze hem daar nog niet in het vizier hebben, dan gaat zijn rol in het Walter Salles-project The Motorcycle Diaries daar vast en zeker verandering in brengen ; Bernal zal daarin de rol van de jonge Che Guevara spelen.