Het Gouden Kalf voor de Cultuurprijs wordt toegekend door het bestuur van de Stichting Nederlands Film Festival aan personen of instanties die zich op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse filmcultuur. Volgens bestuurvoorzitter Jeltje van Nieuwenhoven maken Hauers ‘grote artistieke bijdrage op velerlei gebied in de filmsector en zijn niet aflatende inzet om zijn kennis te delen met jonge makers hem voor het bestuur van het festival de ideale kandidaat voor het Gouden Kalf voor de Cultuurprijs.’

Hauer werd in 1969 bekend door zijn hoofdrol in de televisieserie Floris van regisseur Paul Verhoeven, met wie hij later ook succesvolle Nederlandse films als Turks Fruit (1973), Soldaat van Oranje (1977), Keetje Tippel (1975) en Spetters (1980 ) maakte.

Met zijn rol in Nighthawks van Bruce Malmuth brak hij in 1981 door in de Verenigde Staten, waarna hij onder de regie van internationaal befaamde filmmakers acteerde. Zo werkte hij met Ridley Scott (Blade Runner, 1982 ), Sam Peckinpah (The Osterman Weekend, 1983), Nicolas Roeg (Eureka, 1984), Richard Donner (Ladyhawke, 1985), Ernammo Olmi (The Legend of the Holy Drinker, 1988), George Clooney (Confessions of a Dangerous Mind, 2003) en Frank Miller en Robert Rodriguez (Sin City, 2005).

In 2000 regisseerde hij samen met Erik Lieshout de korte film The Room. Momenteel werkt hij aan de film Changing Fortunes, over de Nederlandse verzetsheld Walraven van Hall, die hij zelf zal regisseren.

Naast zijn acteerwerk spant Hauer zich de laatste jaren bijzonder in voor het genre korte film en voor het stimuleren en ontwikkelen van nieuw filmtalent. Dit doet hij onder meer door de Rutger Hauer FilmFactory en het I've Seen Films-International Short Film Festival in Milaan.

In 1981 werd Hauer al bekroond met het Gouden Kalf voor zijn gehele oeuvre, tijdens de eerste Nederlandse Filmdagen. In 1994 was hij Gast van het Jaar van het festival. Simone de Vries maakte in 2006 een documentaire over hem getiteld Blond, Blue Eyes. Rutger Hauer ontvangt het Gouden Kalf voor de Cultuurprijs 2008 aan de vooravond van zijn 40-jarige filmcarrière.