Zwart-wit kleurt het kijken

Waarom regisseurs voor zwart-wit kiezen

Sven Gerrets ,

Naast de retrospectieven en verzamelprogramma’s op het IFFR komen er iedere editie ook spontaan een aantal thema’s en trends bovendrijven binnen het totale aanbod. Zo blijkt dit jaar een bovengemiddeld aantal films geheel of gedeeltelijk in zwart-wit geschoten. Met Nebraska van Alexander Payne (Sideways, The Descendants) als grootste titel. Maar waarom toch dat ouderwetse zwart-wit? Beroemde regisseurs van beroemde zwart-witfilms leggen uit waarom.

Control (GB 2007) ‘In de jaren ’70 en ’80 werden alle belangrijke muziekbladen geprint in zwart-wit. Een band moest een hit scoren om ergens in kleur gefotografeerd en afgedrukt te worden, en Joy Division had toen nog geen hits. Daarbij waren al hun albumhoezen kleurloos en gingen ze vaak gekleed in grijstinten. Daarom associeer ik Joy Division met zwart-wit en leek dat me ook de enige juiste manier om te filmen.’ - Anton Corbijn 


Manhattan (USA 1979) ‘Ik filmde in zwart-wit omdat ik me de stad zo herinnerde van toen ik klein was. Misschien kwam het door oude foto’s, films en boeken, maar op die manier zat New York in mijn hoofd. Ik hoorde er ook altijd muziek van Gershwin bij.’ - Woody Allen 


Nebraska (USA 2013) ‘Als filmgek heb ik altijd al een zwart- witfilm willen maken, en toen ik dit script las wist ik: “Dit is die film”. Het gebruik van zwart-wit kan heel specifieke gevoelens oproepen, gevoelens als soberheid en schraalheid. Nebraska ademt door het gebruik van zwart-wit de sfeer van de Grote Depressie.’ - Alexander Payne  


Raging Bull (USA 1980) ‘Het is grappig, toen mijn mentor Michael Powell in ’78 of ’79 op 8 mm geschoten testopnames zag van De Niro die aan het sparren was, zei hij: “Weet je, het is interessant dat sparren, maar er klopt iets niet.” Toen ik hem vroeg wat het was antwoordde hij: “De bokshandschoenen zijn veel te rood.” Ik was het er helemaal mee eens en dat is één van de redenen dat we besloten de film in zwart-wit te draaien.’ - Martin Scorsese

Top 10 beste zwart-wit films van na 1970
1 Raging Bull
2 Eraserhead
3 Manhattan
4 Der Himmel über Berlin
5 Das Weisse Band
6 The Artist
7 Pi
8 La haine
9 Werckmeister Harmóniák
10 The Man Who Wasn’t There