'I never imagined that I would walk among the Jews,' zegt een van de Palestijnen die worden gevolgd door de documentaire The Inner Tour. Hij is duidelijk verbaasd over het gemak waarmee hij door de straten van Tel Aviv loopt . Even tevoren heeft hij zelfs met een Joods meisje staan dansen. Een medereizigster ervaart het compleet anders: 'In plaats van me te ontspannen, word ik boos.'
En zo heersen er heel wat tegenstrijdige gevoelens onder het clubje dat middels een driedaagse bustrip (hernieuwd) kennismaakt met het land aan de andere kant van de Groen Lijn, zoals de grens tussen Israël en de bezette gebieden wordt genoemd. Wat voor de kinderen een eerste ontmoeting met de zee is, blijkt voor de oude man een pijnlijke tocht in de herinnering. Het belang van de reis ontgaat echter niemand. Dit is een van de weinige manieren waarop Palestijnen Israël kunnen bezoeken, en vrijwel elke passagier ondergaat de onderneming als een droevig ritueel.
De fim onderstreept dit met zijn gedragen, en ook wel wat symbolische stijl. Maker Ra'anan Alexandrowicz laat menige scène eindigen met een gezamenlijk zwijgen van de reizigers, en de muziek maakt van het voorbijtrekkende landschap iets melancholieks en onbereikbaars. Al even tekenend zijn de shots door tralies, prikkeldraad en glas.
Alexandrowicz geeft op deze manier niet zozeer blijk van een politieke stellingname, als wel van een diepe betrokkenheid bij de door hem gefilmde personen en hun gemis. Wat de feiten ook mogen zijn, deze mensen voelen zich intens vervreemd van hun oorsprong. Het is niet meer dan terecht dat Alexandrowicz hen de ruimte geeft dit verdriet ook te uiten. Doordat de meeste reizigers behoorlijk genuanceerd over de situatie denken, krijgt de film vooral een verzoenend karakter.
Wat The Inner Tour des te indrukwekkender maakt , is dat je een Israël te zien krijgt dat ver verwijderd schijnt van het al te vertrouwde geweld. Een Israël met bloeiende vijgebomen, glooiende valleien, en vooral ook met mensen die elkaar tot wederzijds begrip proberen te bewegen. Zonder agressie, en met veel geduld. Bijvoorbeeld wanneer een van de passagiers zich naar het Rabin-plein (Tel Aviv) laat rijden en aan de taxichauffeur uitlegt hoezeer hij de vermoorde premier bewonderde. Het lijkt tegenwoordig op z'n zachtst gezegd naïef te hopen op een betere verstandhouding tussen Israël en Palestina. Maar met zulke aan menselijkheid rijke scènes geeft The Inner Tour toch weer nieuwe moed. Ondanks al het voelbare verdriet.
The Inner Tour
- Ra'anan Alexandrowicz
Israël/Palestina 2000, 97 min.
30-11-2001
, 22:00, LUX Nijmegen
02-12-2001, 12:00, City 7 (Publieksweekend)