Geen klassieke who-dunnit, maar een who-cares-who-dunnit. Regisseur Robert Altman legt het allemaal haarfijn uit op de rijke dubbeldvd van Gosford Park.

Engelse aristocraat wordt vermoord tijdens feestje op diens enorme landgoed. De moordenaar moet gezocht worden onder de gasten of het personeel. De plot van Gosford Park leest misschien als een murder mystery à la Agatha Christie, maar werd geregisseerd door de Amerikaanse beroepsdwarsligger Robert Altman, en die zette in zijn films al menig genre op zijn kop. Hij deed het met de oorlogsfilm in M*A*S*H (1970), de western in McCabe and Mrs Miller (1971), en bijvoorbeeld met de detective in The Long Goodbye (1973).

Met Gosford Park, zijn beste film sinds Short Cuts (1994), maakte hij een who-cares-who-dunnit. 'Ik wilde geen echte who- dunnit maken. Ik was namelijk helemaal niet geïnteresseerd in wie de moord gepleegd had, maar wáárom het gebeurde,' zegt hij in The Making of-featurette op de dvd van Gosford Park. In die opvallend informatieve, rwintig minuten durende featurette licht hij nog meer interessante tipjes van de sluier.

Zo beweert hij bij de opnamen nooit te kijken of de acteurs hun teksten goed uit het hoofd geleerd hebben. Daar heeft hij een script lady voor. Altman wacht juist tot er iets fout gaat. Want dan gebeurt er pas iets echts, iets dat niet geregisseerd is.

Of het koketterie is of het geheim van de smid, valt niet te achterhalen, maar Altman beweert dat van de zes hoogtepunten die er gemiddeld in zijn films zitten, niet één in het script stond of werd geregisseerd. Ze ontstonden allemaal bij toeval.

De extra's op de fraaie dvd zijn een prima aanvulling op de film. Je moet ze wel achteraf bekijken, want met name in de vifentwintig minuten durende Q & A-sessie (de weergave van een panelgesprek dat een beetje verstopt zit in de extra Cast and Crew) zijn nogal wat plotspoilers te horen.

Naast de Making of en de Q & A-sessie bevat de dubbeldvd een flink aantal weggelaten scènes (zo'n twintig minuten in totaal), een korte special over drie hoogebejaarde experts die werden ingehuurd om het verhaal dat zich afspeelt in de jaren dertig zo authentiek mogelijk te vertellen , en een niet erg geïnspireerd audio-commentaar van Altman. Het is jammer dat het - volgens Amerikaanse recensenten - interessantere commentaar van scenarioschrijver Julian Fellowes op de Nederlandse uitgave werd weggelaten.

Een beetje vreemde keuze is het elf minuten durende interview met Maggie Smith, die voor haar rol als gravin Constance genomineerd werd voor een Oscar. Wat opvalt is met hoeveel teleurstelling de bijna 70-jarige actrice terugkijkt op haar, voor de buitenwacht toch indrukwekkende loopbaan. Nooit eens een hoofdrol, altijd maar bijrollen. Daarom altijd maar een paar weken op de set en nooit echt betrokken bij de productie. Behalve dan bij Gosford Park, waarin iedereen een bijrol heeft - of een hoofdrol, het is maar hoe je het bekijkt.

Beeldformaat: 16x9 anamorphic
Geluidsformaat: Stereo, Dolby Digital 5.1 (Engels/Frans); DTS (Engels)
Ondertiteling: Nederlands/ Frans
Duur: 137 minuten (hoofdfilm)
Distributeur: A-Film