Is THX 1138 (1970), de debuutfilm van George Lucas, zo'n belangrijke film omdat de regisseur later de Star Wars-films zou maken? Of kan deze sombere , bijna naargeestige sf-film op zichzelf staan? En welke rol speelde Hollywoodstudio Warner Bros, die de film destijds niet begreep en daarom wegmoffelde?
Het zijn interessante vragen, waarop verschillende antwoorden zich aandienen na het bekijken van de George Lucas Director's Cut, een dubbeldvd met veel, heel veel extra's.
Zo is het veelzeggend dat Warner Bros, ruim dertig jaar nadat de studio de film naar de prullenmand verwees, met deze luxe dvd-uitgave komt. Warner Bros erkent hiermee dat ze het destijds bij het verkeerde eind had.
THX 1138 was de eerste film van de eind jaren zestig door Lucas en Francis Coppola opgerichte productiemaatschappij American Zoetrope, en moest het bewijs zijn van hoe Zoetrope zich afzette tegen de bestaande, brave cinema van de grote Hollywoodstudio's. Coppola had bij Warner Bros een contract afgedwongen voor zeven films, en THX 1138 van de toen pas 25-jarige Lucas was zijn visitekaartje.
Maar de film was zijn tijd vooruit. Het verhaal - een toekomstige maatschappij verdooft zijn burgers, stopt ze onder de grond als werkbijen en ontmoedigt iedere emotie - was te somber, net als de sfeer van de film, waarin alle personages zijn kaalgeschoren en zich bewegen in eindeloos witte sets.
In de uurlange documentaire A Legacy of Filmmakers: The Early Years of Zoetrope wordt uitvoerig stilgestaan bij de oprichting en doelstellingen van Zoetrope, en bij het destijds mislukken van THX 1138, dat volgens de makers vooral te maken had met de slechte promotie van Warner Bros destijds. Aan de film zelf lag het niet.
Dertig jaar na dato blijkt die film inderdaad opvallend tijdloos (wat van de meeste sf-films niet gezegd kan worden) en is het thema - staat indoctrineert burgers - zo niet nog actueler dan in 1970. In de director's cut zijn enkele shots digitaal opgepoetst door de regisseur (zoals hij dat ook deed op de Star Wars-schijfjes), maar dat zijn slechts oppervlakkige, cosmetische correcties. Met zijn documentaire- achtige manier van filmen in een tegelijk zeer gestileerde omgeving, zou THX 1138 net zo goed dit jaar gemaakt kunnen zijn.
Verdere extra's op de dubbeldvd THX 1138 - The George Lucas Director's Cut:
Beeldformaat: 2.40:1 (anamorphic
widescreen)
Geluidsformaat: Dolby Digital 5.1 (Engels);
Ondertiteling: (oa) Nederlands
Duur: 85 minuten (hoofdfilm)
Distributeur: Warner Bros