De zes dvd's tellende Gangsters Collection, onlangs uitgebracht door Warner Brothers, is niet te missen voor liefhebbers van Amerikaanse gangsterfilms. Klassieke films als Little Caesar (1931), The Public Enemy (1931 ), The Roaring Twenties (1939) en White Heat (1949) zijn op de dvd's aangevuld met interessante documentaires en korte films uit dezelfde tijd.

In de aanloop naar de opnamen van The Aviator liet regisseur Martin Scorsese bij wijze van research twee oude films zien aan hoofdrolspeler Leonardo DiCaprio, zodat die zich beter kon inleven in de tijd waarin het verhaal zich afspeelt. Eén van die twee films was The Public Enemy, een film die Scorsese zelf als jongetje van tien zag en die een verpletterende indruk op hem maakte. Tot Scorsese's verbazing waren DiCaprio en de andere jonge acteurs en leden van de crew die bij de vertoning aanwezig waren, zó onder de indruk van The Public Enemy dat ze aan het eind van de film spontaan applaudiseerden. Ruim zeventig jaar na dato bleek The Public Enemy nog niets aan kracht ingeboet te hebben.

Scorsese is één van de mensen die op de dvd van The Public Enemy uit de doeken doen wat de film zo goed maakt, wat er bijzonder aan is, en wat de kwaliteiten zijn van regisseur William Wellman en hoofdrolspeler James Cagney. Ze wijzen op de motoriek van Cagney, de subtiele en elegante regie, het shockerende van geweldsscènes die zich buiten beeld afspelen en de kracht van het schokkende einde (waar Wellman voor moest vechten, omdat de filmmaatschappij het te extreem vond).

Als onderdeel van de zes dvd's tellende Gangsters Collection-box is The Public Enemy op zijn best te zien, met een uitstekende beeld- en geluidskwaliteit. De informatieve documentaire van een kleine twintig minuten is zeer de moeite waard. Een extra aardigheidje is de mogelijkheid om te kiezen voor een 'Warner night at the movies', waarbij je een aantal voorfilmpjes krijgt, voorafgaand aan The Public Enemy zelf. Een aflevering van het bioscoopjournaal van die tijd, plus twee korte films. Daarnaast is er nog de originele trailer en een audiocommentaar door filmhistoricus Robert Sklar, die veel aanvullende achtergrondinformatie geeft.

Bij de andere films in deze dvd-box - Little Caesar, The Petrified Forest, Angels With Dirty Faces, The Roaring Twenties en White Heat - is hetzelfde procédé gevolgd, waardoor de zes dvd's een enorme rijkdom aan materiaal bevatten.

Warner Brothers was in de jaren dertig en veertig de filmmaatschappij die de meeste en de beste gangsterfilms maakte. En James Cagney was de acteur die het best een gangster kon neerzetten, die bovendien het talent had om zijn personage nooit ééndimensionaal te maken. Hij speelde de gedesillusioneerde oorlogsveteraan die bijna tegen zijn wil de misdaad inrolt in The Roaring Twenties; de jongen die om een klein vergrijp naar de tuchtschool gestuurd wordt, van kwaad tot erger gaat en op de elektrische stoel belandt in Angels With Dirty Faces; de even charmante als meedogenloze gangster in The Public Enemy; en de psychopatische, sterk aan zijn moeder gehechte Cody Jarrett in White Heat. Stuk voor stuk onvergetlijke personages. Cagney zelf kreeg overigens op een gegeven moment genoeg van zijn gangster-imago: hij ging ook heel andere rollen spelen. Toch is hij in deze films op z'n best.

De hoofdrol in Little Caesar is voor Edward G. Robinson, die ondanks zijn kleine gestalte een imponerende uitstraling heeft - brutaal, voor niemand bang, cynisch. De eindscène, waarin Robinsons personage Rico door de politie wordt doodgeschoten, is klassiek, vooral door de laatste woorden van de gangster: 'Mother of mercy, is this the end of Rico?' Minstens zo memorabel is het eind van White Heat, als Cagney 'Made it ma, top of the world!' roept en het volgende moment weggeblazen wordt door een ontploffende tank chemicaliën. Fantastische scène.

De vreemde eend in de box is The Petrified Forest (1936), een film waarin pas in de tweede helft een gangster (Duke Mantee, gespeeld door Humphrey Bogart) opduikt. Het is een toneelverfilming die, met z'n lang uitgesponnen dialogen, tussen realistische drama's als The Roaring Twenties en White Heat gekunsteld aandoet. Bogart is als gangster ook een stuk minder overtuigend dan Cagney of Robinson. Van de zes titels in deze verzameling is The Petrified Forest daardoor de film die decennia later het minst goed overeind blijft. Al zou hij in een Toneelverfilmingen-box vast een stuk beter tot zijn recht komen.

Beeldformaat: 4:3
Geluidsformaat: Dolby Digital 1.0 mono
Ondertiteling: o.m. Nederlands, Engels, Frans, Duits, Italiaans, Turks, IJslands
Duur: 75 min. (Little Caesar), 79 min. (The Public Enemy), 79 min. (The Petrified Forest), 93 min. ( Angels With Dirty Faces), 102 min. (The Roaring Twenties), 109 min. (White Heat)
Distributeur: Warner Home Entertainment