Marinier Swofford, gelegerd in Saoedi-Arabië aan de vooravond van de eerste Golfoorlog, kijkt in de camera en geeft antwoord op de vraag hoe hij het daar vindt. 'Ik ben blij hier te zijn,' zegt hij. 'Ik ben er trots op mijn land te dienen en heb het volste vertrouwen in mijn leiders, van de sergeant tot de president.'

Er is nog een andere versie van die scène uit de film Jarhead . Dan zegt Swofford: 'Nee, ik ben niet zo blij hier te zijn. Ik hoef niet zo nodig voor vrijheid op te komen. Ik heb schijt aan de schendingen van mensenrechten in Koeweit. Amnesty International kan m'n reet likken. Verkracht ze allemaal, vermoord ze allemaal, verkoop de kinderen aan pooiers. Ik heb schijt aan de vlag of God of vaderland en olie interesseert me ook niets. Ik loop wel de rest van mijn leven.'

Die tweede versie haalde de film niet. Een knieval van regisseur Sam Mendes voor filmstudio Universal, om het Amerikaanse leger (en volk) niet voor het hoofd te stoten in een tijd van oorlog ?

Nee. Mendes maakt aannemelijk dat er een andere, betere reden is waarom de scène de film niet haalde. Dat tweede, eerlijker antwoord komt uit Swoffords fantasie; hij zou willen dat hij dat zou durven zeggen. Die fantasieën komen voor in het boek van Anthony Swofford waarop de film gebaseerd is. Maar Mendes vertelt op de dvd van Jarhead dat hij tijdens de montage merkte dat die fantasie -scènes niet goed werkten. Het bleek moeilijk te zijn om de toon goed te treffen . Uiteindelijk moesten ze eruit.

Op de dvd zijn ze wel te zien, met nog een karrevracht aan andere verwijderde scènes. Met commentaar van Mendes en zijn editor Walter Murch, die haarfijn uitleggen waarom die scènes niet, of sterk ingekort, in de film kwamen. Sommige bleken bij een preview niet te werken, andere sneuvelden in de montagekamer al, omdat ze de spanningsboog van de film verstoorden of simpelweg niet het gehoopte effect hadden.

Ook blijkt het soms lastig om passages die in het boek goed werken, goed te verfilmen. Zoals de scène waarin Swofford met zijn maat Troy op een avond gaat hardlopen, tot ze helemaal uitgeput zijn. 'In het boek,' zegt Mendes, 'is het een mooie beeldspraak voor hun verlangen om te ontsnappen en de onmogelijkheid daarvan.' Maar om dat duidelijk te maken was een extra voice-over nodig geweest, en dan nog had het niet dezelfde betekenis gehad als in het boek.

Boeiend om te bekijken, niet alleen voor liefhebbers van de film. Voor aankomende regisseurs en editors is het perfect studiemateriaal.

In Amerika is van Jarhead ook een special edition-dvd verschenen, met op de tweede disc onder meer extra informatie over de eerste Golfoorlog. In Nederland moeten we het doen met de enkele disc-versie. Volgens de hoes vinden we bij de Extra's 'De fantasieën van Swoff', 'Volledige Nieuwsinterviews' en 'Deleted Scenes'. Een beetje misleidend , want in feite gaat het in alle gevallen om verwijderde scènes.

Beeldformaat: 2:35:1 anamorf
Geluidsformaat: Dolby Digital 5.1; Engels en Hongaars; plus twee commentaartracks: de eerste met regisseur Sam Mendes, de tweede met scenarioschrijver William Broyles Jr. en auteur Anthony Swofford
Ondertiteling: oa Nederlands, Deens, Hebreeuws
Extra's: De fantasieën van Swoff (6.12 minuten), Volledige Nieuwsinterviews (16.38 minuten) en Deleted Scenes (19.05 minuten)
Duur: 117 minuten (hoofdfilm)
Distributeur: Universal Pictures