Astma redde regisseur Martin Scorsese uit de klauwen van de georganiseerde misdaad. Scorsese groeide op in Little Italy, een buurt in New York waar Italiaanse immigranten begin vorige eeuw samen klonterden.

Ze waren arm als kerkratten, spraken geen Engels, genoten nauwelijks onderwijs en veel van de talloze straatschoffies waren voorbestemd voor een op Siciliaanse leest geschoeide maffiacarrière. Maar Scorsese kon niet rennen en niet vechten, vanwege die astma. Hij ging dus wel naar school. En naar de bioscoop.

Op de bonusdvd van The Departed vertelt Scorsese over de invloed van zijn jeugd in Little Italy op zijn werk. In de buurt was bruut geweld aan de orde van de dag en in de bioscoop zag hij ongepolijste misdaadklassiekers zoals Little Caesar (1930), The Public Enemy (1931) en Scarface (1932), het origineel van de remake uit 1983 met Al Pacino.

Een van Scorseses eerste films, Mean Streets (1973), sloeg in als een bom, herinnert filmcriticus Peter Travers van Rolling Stone zich. Zo waarheidsgetrouw als Scorsese het criminele milieu in beeld bracht, had geen ander het ooit gedaan. Hoewel maar vijf van zijn laatste twintig films over beroepsgangsters gaan, zal Scorseses naam voor altijd synoniem zijn voor de meester van het maffiagenre. In het hoofdstuk over het ware verhaal achter The Departed, zegt politieman Tom Duffy het gewelddadige GoodFellas (1990) als de beste film over de georganiseerde misdaad, zoals hij die kent uit de werkelijkheid, te beschouwen.

Duffy adviseerde Scorsese achter de schermen van The Departed. De crimi waarmee de regisseur in februari 2007 eindelijk de langverwachte Oscar voor Beste Film in de wacht sleepte, gaat opvallend genoeg niet over de Italiaanse maffia in New York, de wereld die Scorsese zo goed kent, maar over het Ierse misdaadsyndicaat in Boston. Nog opmerkelijker; The Departed is de Amerikaanse remake van de Hongkongse misdaadfilm Infernal Affairs (2002), over ingewikkelde dubbelrollen en wederzijdse infiltraties van criminelen en rechercheurs.

Maar maffia is maffia, waar ook ter wereld. Scorsese en scenarioschrijver William Monahan konden Infernal Affairs dan ook moeiteloos verplaatsten naar Amerika, en vervlochten het met het werkelijke verhaal van de Bostonse topcrimineel Whitey Bulger, in de film gespeeld door Jack Nicholson.

In de jaren zeventig en tachtig zaaide Bulger dood en verderf in het Ierse, zuidelijke deel van de stad, dat net zo'n autonome buurt is als Little Italy in New York. Journalisten van de Boston Globe, detective Tom Duffy en Kevin Weeks, een voormalige handlanger, schijnen hun licht over de inmiddels voortvluchtige Bulger en de geschiedenis van Zuid-Boston.

Bulger staat nog altijd op de tweede plaats van de FBI-lijst met meest gewilde misdadigers. Alleen Osama Bin Laden staat boven hem.

Werkelijkheid en fictie vloeien in The Departed vanouds Scorsesiaans in elkaar over. Kevin Weeks: 'Ik was achttien jaar toen ik voor Bulger ging werken, en ik leefde op de adrenaline van spannende dingen doen . Langzaam groeiden mijn vermogen, mijn macht en het respect dat ik kreeg. Het ging precies zoals in de films.'

Extra's:
Negen geschrapte scènes met introductie van Martin Scorsese
Stranger than fiction: the true story of Whitey Bulger, Southie and The Departed (20 min)
Crossing Criminal Cultures: de invloed van misdaad en geweld in Little Italy op het werk van Martin Scorsese (24 min)
Beeldformaat: Anamorphic 16:9 (2:35)
Geluidsformaat: Dolby 5.1
Duur: 145 minuten (hoofdfilm)
Distributeur : Warner Bros.