Als er één regisseur in Nederland is aan wie je gerust een aantal miljoenen kan toevertrouwen, dan is het Ben Sombogaart. Zijn grootschalige producties van de afgelopen jaren – De tweeling (budget 4 miljoen), Kruistocht in spijkerbroek (12 miljoen) en Bride Flight (6 miljoen) – waren allemaal (wat bezoekersaantallen betreft) zeer succesvol. Ook zijn nieuwste film De Storm, wederom een ambitieuze onderneming waar Sombogaart een budget van meer dan 6 miljoen voor wist te vergaren, zal vast en zeker weer door het Nederlandse publiek worden omarmd.

De feiten
Geboren: 8 augustus 1947, Amsterdam.

Actief als: regisseur

Eerste film: Allemaal tuig! (1982)

Prijzen: werd met De tweeling (2003) genomineerd voor de Oscar voor beste buitenlandse film; won op het filmfestival van Berlijn de UNICEF Award met De jongen die niet meer praatte (1996); ontving een Gouden Kalf voor de regie van Het zakmes (1993); Abeltje (1999), De tweeling en Kruistocht in spijkerbroek ( 2007) werden allemaal bekroond met het Gouden Kalf voor Beste Film.

Beste film
De tweeling. De talloze mogelijke valkuilen  van de verfilming van Tessa de Loo’s bestseller – het melodrama dat altijd op de loer ligt, drie tijdslijnen die door elkaar heen lopen, het vertalen van een vuistdikke roman naar een film van twee uur – worden allemaal vakkundig vermeden . Sombogaart kiest zoals in zijn meeste films voor een relatief veilige aanpak , maar dankzij het spel van oa Thekla Reuten en de beeldschone fotografie van Piotr Kukla stijgt De tweeling al snel boven de middelmaat uit. Bij de verkiezing van de beste Nederlandse speelfilm aller tijden in 2008 eindigde De tweeling op de zevende plaats.

Slechtste film
Abeltje. De verfilming van Annie M.G. Schmidts nog altijd populaire kinderboek is vermakelijk, maar de aanpassingen en moderniseringen ten opzichte  van het verhaal uit 1953 doen de karakteristieke Annie M.G. Schmidt-sfeer geen goed. Als flitsende familiefilm is Abeltje redelijk gelukt, maar door de gekozen stijl is de magie van het boek – in tegenstelling tot Sombogaarts tweede Schmidt- verfilming, Pluk van de Petteflet –over de gehele linie onvindbaar.

Handelsmerk
Sombogaart begon zijn loopbaan als documentairemaker voor televisie, maar schoolde zich in de jaren tachtig al snel om tot regisseur van veelvuldig bekroonde jeugdfilms als Mijn vader woont in Rio en Het Zakmes ( 1992). De moraal in zijn jeugdfilms komt volgens Sombogaart er vaak neer op dat alle mensen, ‘ hoe oud of jong ze ook zijn, het recht hebben om gewaardeerd te worden op basis van wie ze zijn’.  De laatste jaren heeft hij met een aantal volwassen drama’s  aangetoond veel meer te zijn dan alleen een regisseur van kinderfilms, maar ook daarin keert de boodschap van ‘iedereen in zijn waarde laten’ nadrukkelijk terug. Zo ook in De Storm, waar vooral  de bekrompen opvattingen van een Zeeuwse gemeenschap –  een ongehuwde, jonge moeder  wordt met de nek aangekeken – worden bekritiseerd.

Ben Sombogaart over Ben Sombogaart
(Over De Storm) ‘Het moet zo authentiek mogelijk. Maar de authenticiteit mag het drama niet in de weg gaan zitten.’
(De Volkskrant 2008)

'Mijn films spelen zich af in periodes waar ik zelf niet bij was of nog heel jong was. Ik herinner me radioberichten over de Watersnoodramp toen ik zes jaar oud was. Maar als ik me verdiep in die verhalen en naar foto’s en films kijk, realiseer ik me dat ik de wereld van mijn ouders en mijn grootouders tot leven probeer te brengen. Daar wil ik rondkijken: hoe hebben zij geleefd?'
(Het Parool, 2009)

(Over De Tweeling) ‘Ik kom zelf uit de generatie van net na de oorlog. Mijn vader zei jarenlang "eerst mijn fiets terug" als een Duitser ons de weg vroeg en liep dan gewoon verder. Pas toen er een film van mij in Berlijn in première ging, leerde ik Duitsers persoonlijk kennen - toen was ik al in de dertig.’
(De Volkskrant, 2002)

'Het klinkt misschien gek, maar tijdens het draaien sta ik heel relaxed op een enorme set, omringd door honderd mensen en ik ben alleen maar met mijn acteurs bezig. Maar er hoeft maar een vreemdeling tussen te staan, die niet bij cast of crew hoort, en ik voel me ontzettend ongemakkelijk.'
(Het Parool, 2009)

‘Ik had ook het gevoel dat mensen me niet zagen staan. Acteurs gaan met die onzekere inborst op het toneel staan, maar ik kan niet acteren. Ik kies natuurlijk ook iets waarbij je voor honderd man staat te regisseren. Dat moet ik me helemaal niet realiseren. Ik wil gewoon films maken met mensen die daar zelf ook plezier in hebben. De rol die ik daar in heb, moet kennelijk een belangrijke zijn.'
(De Volkskrant, 2002)

'Het kan juist helpen om eens met de auteur te overleggen. Toen het script van De Tweeling klaar was , wilde ik per se een dag met Tessa de Loo rond de tafel, hoewel ze contractueel buiten de verfilming was gehouden. Zij scheurde, hup, gewoon een paar pagina's uit het script. 'Dat heb je helemaal niet nodig', zei ze. Dat hebben we daar en daar al gezien. Dat durfde ik helemaal niet. Ik dacht dat zij het heel erg zou vinden als ik die scènes zou schrappen.'
(De Volkskrant, 2006)