De feiten
Geboren: 31 maart 1972, Santiago de Chili, Chili
Actief als: regisseur, scenarist, producent, componist en editor.
Eerste film: Tesis (1996).
Prijzen: won in 2005 met Mar adentro de Oscar voor beste buitenlandse film; ontving in 2004 de Grand Special Jury Prize op het filmfestival van Venetië voor diezelfde film; werd met The Others in 2001 genomineerd voor de BAFTA voor beste originele scenario; won een European Film Award voor de regie van Mar adentro (2004); werd 13 maal genomineerd voor een Goya Award, waarvan hij er 8 verzilverde, oa voor beste regie (The Others, Mar adentro).
Beste film
Mar adentro, het op het levensverhaal van Ramón Sampedro gebaseerde euthanasiedrama over een vanaf de nek verlamde man die strijd voor een waardige dood. Het is vooral Javier Bardem die met zijn intieme maar o zo intense spel de kijker Ramóns geringe leefwereld in sleurt, maar ook Amenábar drukt met zijn poëtische beeldtaal zijn stempel. Met als summum de magische scène waarin Ramon uit zijn bed opstaat en uit het raam vliegt, voor even de paar vierkante meters achter zich latend die zijn leven al dertig jaar lang omvatten.
Slechtste film
Geen. Maar als we dan toch één film moet kiezen die wat minder is dan de rest: Tesis (1996). De enkele schoonheidsfoutjes in de verontrustende thriller – over een filmstudent die ontdekt dat er op de universiteit snufffilms worden gemaakt – zijn Amenábar echter snel vergeven. Hij debuteerde met Tesis op pas 23-jarige leeftijd, nadat hij overigens zelf zijn studie film voortijdig had beëindigd. Saillant detail: de naam van de kwaadaardige professor in Tesis is die van de man die hem meerdere malen liet zakken.
Handelsmerk
Net als Tom Tywker componeert Amenábar de muziek voor zijn eigen films (en een enkele keer ook voor collega’s). Als kind maakte hij al muziek bij door hem geschreven verhalen. Werd lange tijd gezien als Alfred Hitchcocks erfgenaam vanwege de meesterlijke, suggestieve wijze waarop hij spanning in zijn films creëert – Amenábar ziet Abre los ojos als zijn remake van Hitchcocks Vertigo –maar heeft sinds The Others de thriller- en horrorelementen achter zich gelaten. Wonderlijke, magisch- realistische scènes, zoals het al genoemde droombeeld uit Mar adentro, of de hallucinaties in Abre los ojos, zullen hopelijk wel altijd in zijn oeuvre blijven terugkeren.
Amenábar over Amenábar
(Over Mar adentro) ‘Ik volgde de zaak toen nauwlettend, maar ik heb nooit gedacht dat ik er een film over zou maken. Ik ben geen sociaal-politieke filmmaker, dus waarom zou ik een film maken over euthanasie?’ (VPRO Gids, 2005)
(Over Vanilly Sky, de Amerikaanse remake van Abre los ojos)
‘Voor mij was het heel raar, omdat je naar hetzelfde verhaal kijkt, maar met een totaal andere toon. Cameron Crowe heeft echt zijn eigen film gemaakt. Het is als één liedje, maar met twee verschillende stemmen. Dat is wat ik er aan waardeer. Plus de buttload aan geld.’
(Venice Magazine, 2004)
‘Ik heb niet besloten om meer Engelstalige films te maken, het hangt er gewoon vanaf wat mijn volgende project zal zijn. Ik ben dol op Engelstalige films, maar tegelijkertijd denk ik dat we de diversiteit moeten beschermen. Als ik een verhaal tegenkom dat in Frankrijk moet worden gefilmd, dan leer ik Frans en ga ik naar Frankrijk.’
(BBC, 2003)
Het zal wel goed zijn om elke twee jaar een film te maken. Sommige regisseurs kunnen dat, zoals Woody Allen. Maar ik heb rust nodig, om de wereld te absorberen en met nieuwe ideeën te komen .’
(About.com, 2005)
(over The Others) ‘Wanneer je in een horrorfilm een monster ziet, is het gelijk niet eng meer, soms juist alleen maar walgelijk. Ik vind het effectiever om dingen te gebruiken die je niet ziet.’
(About.com, 2005)
‘Elke keer vertel ik mezelf dat het de laatste keer is dat ik de soundtrack voor mijn eigen films componeer. Veel regisseurs zeggen dat als ze hun film voor het eerst met muziek zien het een totaal nieuwe ervaring is. Dat gebeurt mij nooit.’
(About.com, 2005)
(over Mar adentro) ‘Ik heb wel eerder met een editor gewerkt, maar ik vond dit zo'n intieme film, dat ik deze keer niemand bij me in de montagekamer wilde hebben.'
(VPRO Gids, 2005)
In het historische drama Agora – sinds donderdag in de bioscoop – verfilmt Alejandro Amenábar het tragische einde van de Griekse filosofe en wiskundige Hypatia. Na een drietal producties van het macabere soort (Tesis, Abre los ojos, The Others) en een door merg en been snijdend euthanasiedrama (Mar adentro) is het alweer de vijfde ijzersterke film van de 38-jarige Spanjaard.