De kans dat de katholieke kerk zich nu zal opwinden over de filmversie van de
Frans-Duitse regisseur Dominik Moll is klein. Zo niet nul. Daarvoor houdt de
film zich te veel op de vlakte. De bewuste monnik, Ambrosio, wordt inderdaad
verleid, maar de dierlijke lusten blijven voornamelijk buiten beeld.
Kritiek op de katholieke kerk is er ook, vooral in de persoon van een non die
gruwelijk gestraft wordt voor het feit dat ze een liefdesbriefje schreef aan een
jongen, maar dat verhaal wordt in de film zo terloops gepresenteerd dat het
weinig indruk maakt.
Dreigende muziek begeleidt vrijwel iedere
handeling, maar uiteindelijk gebeurt er weinig. Is de film een aanval op het
geloof, een klassieke griezelfilm, een psychologisch portret van een man wiens
rotsvast geloof begint te wankelen? Moll kan niet kiezen, en dus is het van
alles een beetje.
En dat terwijl de film zo veelbelovend begint.
Een perverse edelman biecht aan Ambrosio bijna verlekkerd zijn zonden op. Met
als excuus dat het zo moeilijk is de verlokkingen van de duivel te weerstaan.
Ambrosio veegt het excuus van tafel, want, zo zegt hij: ‘De duivel heeft nooit
meer macht dan we hem toestaan.’ Maar de kijker weet: wie zich hoog boven de
menselijke natuur verheven waant, zal diep vallen.
De edelman wordt
gespeeld door
Sergi López, de Spaanse acteur die internationaal doorbrak in een eerdere,
veel betere film van Moll:
Harry un ami qui vous veut du bien (2000). Hij verdwijnt veel te snel uit de
film, en wij blijven achter met Ambrosio, gespeeld door
Vincent Cassel.
De 44-jarige Cassel is de enige Franse acteur
die met succes buiten Frankrijk films maakt (
Black Swan,
Ocean’s Twelve/
Thirteen,
Eastern Promises), en het is altijd een plezier om naar zijn harde, hoekige
kop te kijken. Jammer alleen dat hij ons deze keer niet binnen laat.
Het boek waarop de Franse kloosterthriller The Monk gebaseerd is, de gelijknamige griezelroman van de Brit Matthew Gregory Lewis uit 1796, schudde de goegemeente destijds flink door elkaar. Het verhaal over een devote monnik die wordt verleid door de duivel en zich overgeeft aan zijn dierlijke lusten was een schandaalsucces, dat door de katholieke kerk scherp veroordeeld werd.