Regisseur Aktan Arym Kubat brak in 1998 internationaal door met het
veelvuldig bekroonde
Beshkempir (De geadopteerde zoon), het tweede deel van een autobiografische
trilogie die hij in 2001 afsloot met
Maimil (De Aap). In The Light Thief speelt de regisseur zelf de hoofdrol.
Hij is de innemende elektricien Mr Light, die de armste bewoners van zijn
afgelegen dorpje van gratis elektriciteit voorziet. Zijn Robin-Hoodpraktijken
komen onder druk te staan wanneer de oude burgemeester wordt vervangen door een
stroman van een gehaaide lokale ondernemer, die de elektriciteitsvoorziening zo
snel mogelijk in handen wil geven van een Chinees consortium.
Door
de ongedwongen vertelstijl van The Light Thief stoort het nauwelijks dat
Kirgizische tradities soms nogal worden verheerlijkt tegenover de moreel
verwerpelijke moderniteit, zoals wanneer een vrouw uit het dorp naakt moet
optreden voor buitenlandse gasten, uiteraard tot woede van Mr Light. Ook de
tragische en onnodig gewelddadige slotscène – bedoeld als poëtische echo van de
openingscène – is van dik hout planken zagen.
Over de politieke
boodschap van Arym Kubats film kan geen misverstand bestaan: in de Centraal-
Aziatische republiek is sinds het verdwijnen van de Sovjet-Unie de ene dictatuur
ingeruild voor de andere. Vóór de val werd alles beslist door communistische
zetbazen die aan de touwtjes van Moskou hingen, nu zijn het buitenlandse
investeerders die de winsten binnenhalen en over de hoofden van de bevolking
heen regeren.
Maar ondanks al die ellende zal niemand gedeprimeerd
de zaal verlaten. De film eindigt met een hoopvol shot, en de stoïcijnse
dorpsbewoners laten zich niet klein krijgen – met uitgestreken gezichten laten
ze alle idiotie aan zich voorbij trekken. De ene poppenkast zal vast wel weer
vervangen worden door de volgende.
Goed is goed en slecht is slecht in The Light Thief. Niet naar karakterontwikkeling zoeken, want daar draait het niet om in deze elegante politieke parabel uit Kirgizië. In mooie heldere kleuren en met fantastische vergezichten laat de film zien hoe sinds de Tulpenrevolutie van 2005 het spook van corruptie en ultrakapitalisme door het land waart, waardoor alles in de uitverkoop gaat aan de hoogste bieder.