Dan loopt Toni's sensuele vriendin Karole – hotpants, strak wit blousje –
naar Gary. 'Sta op,' gebiedt Karole hem als ze zelfbewust voor hem is gaan staan
. Hij doet het, gedwee als een schooljongen. Met een vingerbeweging beweegt
Karole Gary's hoofd naar het hare en begint hem hartstochtelijk te zoenen, vol
op de mond, seconden lang. Iemand fluit, een ander joelt. 'Je hebt zojuist alles
gevoeld,' zegt ze dan. 'Angst, duizeligheid. Je was verdoofd, je stond te
trillen op je benen. Dat doet straling.' Ze loopt terug naar Toni en geeft hem
een knuffel. 'En dit was nog maar een kleine dosis.' De bravouremannetjes
proosten. Op de liefde!
Grand Central is na het fragiele coming of
age-drama Belle Épine (2010) de tweede speelfilm van de Franse regisseur Rebecca
Zlotowski. De film draait om Gary Manda, een knappe jongeman die zo weinig
opleiding heeft dat de baantjes niet voor het oprapen liggen. Hij kan wel aan de
slag in een kerncentrale, waar hij schoonmaak- en onderhoudswerk moet doen. Het
is levensgevaarlijk werk, maar het is noodzakelijk om (goedkoop) licht in de
Franse huiskamers te brengen.
Daar is het Zlotowski niet om te doen
, Grand Central is geen pamflet; de immer brommende kerncentrale vormt het
schitterende decor voor een gecompliceerde driehoeksverhouding. Gary valt als
een blok voor Karole, die gaat trouwen met Toni, die Gary liefdevol in hun
gemeenschap heeft opgenomen. De dreiging is voortdurend voelbaar, waarbij het de
vraag is wat dodelijker is: de straling of de liefde?
De Franse
Algerijn
Tahar Rahim, die eerder indruk maakte in
Le passé en
Un prophète, vindt precies de juiste balans tussen branie en onzekerheid,
tussen naïviteit en levenslust. Hetzelfde geldt voor
Léa Seydoux, die eerder de hoofdrol speelde in Belle Épine en momenteel ook
te zien is in
La vie d'Adèle. Ook
Denis Ménochet (Toni) en
Olivier Gourmet (Gilles) zijn op dreef, maar de meeste indruk maakt de
nucleaire centrale.
De binnenopnamen vonden plaats in een
kerncentrale in het Oostenrijkse Zwentendorf, die nooit in gebruik is genomen
omdat bij een volksreferendum 50,47 % tegen het opstarten stemde. Voor de
buitenopnamen gebruikte Zlotowski de kerncentrale Cruas in de Ardèche, die een
paar jaar geleden in het nieuws kwam na een defect in het koelsysteem.
De betonnen kolos rookt en loeit, en vormt bovendien een fraai contrast met de
paradijselijke natuur waarin Gary en Karole elkaar heimelijk ontmoeten. Niets is
zo gevaarlijk als lust en liefde, wil Zlotowski maar zeggen.
Toni, een beer van een vent met stoere bakkebaarden en armen als boomstammen, blijft er bijna in als zijn baas Gilles hem opdraagt nieuwkomer Gary even te demonstreren wat straling met een mens doet. Zelfs zijn collega's kijken even bezorgd in zijn richting, zo overtuigend begint Toni te kuchen en te rochelen. 'Dat doet straling,' zegt hij dan. Het gezelschap schiet in de lach, het bier stroomt rijkelijk.