Hoe Tom het vindt dat zijn grote broer Matt frontman is van de razend
populaire indierockband
The National? Best irritant. Dat neemt niet weg dat hij dolblij reageert
wanneer Matt hem meevraagt als roadie op een jaarlange wereldtournee van The
National. Tom is vastberaden het hele avontuur op camera vast te leggen; wie
weet levert het een mooi achter-de-schermen-docu'tje op.
In
vergelijking met andere 'rockumentaries' heeft Mistaken for Strangers (de titel
verwijst naar een nummer van het National-album Boxer) een lekker frisse opzet.
De film is te beschouwen als portret van The National, maar gaat in wezen vooral
over de relatie tussen zanger Matt Berninger en zijn onhandige broertje Tom,
die de boel als roadie stelselmatig blijft verkloten. Met z'n luchtige toon en
onflatteuze portretten doet Mistaken for Strangers wat denken aan even amusante
muziekdocu's als Metallica: Some Kind of Monster en Anvil! The Story of Anvil.
En natuurlijk aan de moeder aller rockumentaries: nepdocu
This is Spinal Tap.
Die laatste vergelijking werpt de vraag op:
hoe authentiek is Mistaken for Strangers? Is alles wat we zien echt zo gebeurd?
Die pijnlijk-droge Spinal Tap-toon is intussen zo ingeburgerd (onder meer
dankzij de series van Ricky Gervais) dat enig wantrouwen zich niet laat
onderdrukken. In dat opzicht is een cameo van
Werner Herzog – die erom bekendstaat in zijn documentaires te manipuleren –
veelzeggend.
In interviews verklaart Tom Berninger wel scènes uit
hun context te hebben gehaald om de humor te onderstrepen, maar niets te hebben
geënsceneerd. De dynamiek tussen de broers komt hoe dan ook geloofwaardig over.
Tom maakt een wat vermoeiende indruk, maar zijn eerlijkheid is aandoenlijk, en
als regisseur toont hij moed door zichzelf zo te kakken te zetten.
Door de focus op de broers is Mistaken for Strangers niet alleen leuk voor fans
van The National – sterker: misschien valt de film hun wat tegen omdat de muziek
slechts een bijrol speelt. Troost: er schijnt een traditionelere concertfilm
aan te komen, die allicht wat meer audiovisueel spektakel biedt. En misschien
vergoedt de laatste scène iets, waarin Matt tijdens een opzwepende vertolking
van het nummer 'Terrible Love' door een volle zaal crowdsurft, terwijl Tom
achter hem aan hobbelt om zijn microfoonsnoer vast te houden. Een prachtig
moment: wrang symbolisch en opbeurend tegelijk.
Tom Berninger vindt indierock maar pretentieuze bullshit. Hij luistert liever naar metal. Tom – begin dertig, stevig, praatgraag – woont bij zijn ouders thuis en zit al een poosje zonder werk. Wel heeft hij een filmstudie afgerond en wat amateurfilms op zijn naam staan: horrorwerkjes met titels als From the Dirt Under His Nails en Wages of Sin.