Zom-bewonderaar Billy Pols (1977), zelf skateboarder, blaast in zijn
documentaire portret Zombie: The Resurrection of Tim Zom de reputatie van Zom
eerst vakkundig op tot mythische proporties, voor hij iedereen die hem denkt te
kennen aan het woord laat over de jongen achter de mythe. Snelgemonteerde skate-
clips – blokje straatoefeningen, blokje wedstrijd, blokje vallen – worden
afgewisseld met interviews en geromantiseerde beelden van Zom, de
skateboardlegende.
Daaruit daagt het verhaal van een jongen uit een
gebroken gezin in een achterstandswijk, die zich een weg naar de top van de
internationale skateboardwereld knokte. Een succesverhaal dat als een sprookje
wordt opgediend: van straatschoffie tot topskater. Zom de feelgoodvlerk. De
muziek zet ongegeneerd in op sentiment – 'Lapdance' van NERD, 'Wise Up' van
Aimee Mann. Dat werkt. Tot op zekere hoogte. Want het is allemaal wel iets te
mooi om helemaal waar te zijn.
De gelikte manier waarop er door
sponsor en regisseur naar Zom wordt gekeken onderstreept onbedoeld de gehypete
mediawereld waarin we leven, waarin iemands imago – 'onderscheidend vermogen' in
vakjargon – van doorslaggevend belang wordt gevonden. Zo is ook het kort geding
dat een ouder echtpaar aanspande tegen de beelden waarin zij worden belaagd,
door de makers handig in imago-termen vertaald. 'Original scene removed conform
court order', staat er nu, gevolgd door een geanimeerde impressie van het
incident, zonder dat ook maar een moment duidelijk wordt wat de rol van Zom
daarbij was. Zo zijn er meer suggestieve shots: van gewapende politieagenten en
Zom die een geweer leegschiet, zonder verdere context.
Het
paradoxale is nou juist dat Zom zich niet om zijn indruk op anderen lijkt te
bekommeren. Wat hij doet is geen kwestie van imago; zo is gewoon zijn leven. En
dus krijgt hij meteen het label 'authentiek'. Want waar vind je tegenwoordig nog
iemand die niet mediageil is?
Dat neemt niet weg dat de stugge Zom
tot de verbeelding spreekt door zijn rauwe stijl van skateboarden. Daarin
klinkt zijn bewogen leven door: van diepe dalen en grote hoogtes. Skateboarden
als uitlaatklep en rustpunt, als toonbeeld van eenzaamheid en verbroedering. Met
een mengeling van doodsverachting, overlevingsdrift en zelfdestructie stort Zom
zich als een lemming op elk mogelijk obstakel. Alles geven omdat je niks te
verliezen hebt. Dubbelzinnig en ongrijpbaar. Vet!
'Eikel.' 'Etter.' 'Pleurisjong.' De persoonlijkheid van topskateboarder Tim Zom laat zich gemakkelijk in krachttermen omschrijven. Met zijn ladderige lijf, lange blonde piekharen, petje en diepliggende, donkeromrande ogen, is het niet moeilijk te bedenken waar hij zijn geuzennaam – Zombie – aan te danken heeft. Een groot kind, dat net als zijn vechthond Boefje, 'een enge gast lijkt, maar eigenlijk heel aardig is'.