Prachtige beelden zijn er in Les salauds in overvloed. De film begint met een
fraai shot van striemende regen. Water stroomt langs de muren terwijl een man
probeert op te gaan in de schaduwen van een appartement. En dan begint de
gevoelige muziek van Stuart Staples (vaste medewerker van Denis) te spelen,
zwanger van berouw. Er vindt een zelfmoord plaats en kort daarop doolt een
naakte vrouw door flauw verlichte straten. Een even sfeervolle als mysterieuze
opening.
Het verhaal dat zich vervolgens via sprongen ontvouwt,
laat enorme gaten achter voor de kijker om in te vullen. De zwijgzame Marco (
Vincent Lindon) is een schipper die weer aan land komt als hij hoort dat zijn
zwager dood is en zijn nichtje een zenuwinzinking heeft gehad. Hij is het soort
norse man uit vervlogen film noir-tijden, eentje die observeert en broedt, en
handelt als het nodig is. Zo'n held die vroeger door Humphrey Bogart gespeeld
zou worden. Hij krijgt een affaire met Raphaëlle (Chiara Mastroianni), die op de
een of andere manier verbonden is met het familiedrama, en lijkt een plan te
hebben. Wat dat plan precies is blijft lang onduidelijk.
Denis
creëert een puzzel waarin de personages niet worden uitgediept, maar slechts
gebruikt om stilletjes de duistere beeldcomposities te doorbreken. Als kijker
ben je lange tijd aan het proberen verbanden te leggen, maar zowel het verhaal
als de figuren daarin blijven ongrijpbaar, met als gevolg dat de film gespeend
is van emotionele lading en daarbij behorende spanning.
Stijl gaat
ditmaal boven inhoud voor de Française. Als alles uiteindelijk op zijn plek valt
, blijkt er geen diepere betekenis achter het fragmentarische karakter van haar
film te liggen. En de boodschap 'de mensheid is pervers' is te voor de hand
liggend voor de nodeloos ingewikkelde manier waarop die gebracht wordt. Les
salauds is een visueel fraaie, maar in zijn geheel onbevredigende toevoeging aan
het oeuvre van Claire Denis.
Claire Denis heeft zich de afgelopen decennia bewezen als een filmmaakster met een eigen stijl. Films als Beau travail, 35 rhums en White Material kenmerken zich door prachtige beelden, sterk acteerwerk en gelaagde, complexe verhalen. Haar nieuwste film werd tijdens Cannes echter niet in het hoofdprogramma opgenomen, maar weggestopt in een randprogramma. En terecht, want Les Salauds is een Denis in mindere vorm.